کنترل طالبان بر تجارت پسته در غرب افغانستان «نگران کننده» است

بادغیس -- به گفته مسؤولین ولایت های بادغیس و هرات،‌ مطابق گزارش های دریافتی طالبان و جنگ سالاران محلی از کنترول و یا رقابت بر سر ساحات سرشار از درختان پسته این ولایت ها فایده کلان می برند.

بر اساس سروی ها، بیش از سی هزار هکتار جنگلات پسته در ولسوالی های ناامن بادغیس واقع شده اند که جنگجویان طالبان و سایر گروه های جنگجو و هم زورمندان محلی سالانه از طریق فروش غیرقانونی پسته میلیون ها دالر عایدی بدست می آورند.

درختان پسته هم در باغات و هم در جنگلات وحشی یافت می شوند.

تخمین های متفاوت

تخمین های مختلف در مورد منافع حاصله از تجارت پسته بسیار متفاوت از یکدیگر می باشند.

بنا بر اعلام انستیتوت گزارش جنگ و صلح، احمد عرفان، یک مقام اداره زراعت ولایت بادغیس، در ماه حوت گذشته مبلغ عایدی سالیانه زراعت پسته را ۴۵ ملیون دالر دانست. هرچند وی گفت که بخش اعظم این عایدی بدست شورشیان و تبهکاران می رسد.

اما فیض محمد میرزا زاده، معاون والی بادغیس، به سلام تایمز گفت که «برخی منابع در وزارت زراعت برای ما گفته اند که سالانه در حدود ۱۰۰ میلیون دالر (۷.۳ میلیون افغانی) از بابت جنگلات پسته به جیب گروه های ستیزه جو می رود.»

وی گفت که افغانستان نیروی امنیتی کافی برای تامین امنیت جنگلات پسته این ولایت ندارد. وی افزود که حکومت این ولایت یک برنامه کلان برای محافظت از این باغ ها و جنگلات روی دست دارد، مگر تطبیق کامل این پلان احتمالا مدت ها طول خواهد کشید.

او گفت: «متاسفانه جنگلات پسته فعلا تحت کنترول دشمن - یعنی طالبان و گروه های تبهکار که در این این ساحات استند و از این پسته منفعت می برند - می باشد.»

عبدالعزیز حلیم یار، رئیس زراعت ولایت بادغی، نیز هشدار داد که اوضاع «بسیار نگران کننده» است.

او به سلام تایمز گفت: «ما هم از وضعیت امنیتی که در جنگلات پسته جریان دارد سخت نگران هستیم.»

او با اشاره به افرادی که در این میان به فکر تهیه هیزم از درختان استند،‌ گفت: «قطع درختان پسته در بادغیس از دیگر موجبات نگرانی ها است. مساحت این جنگلات که تا همین چند سال پیش زیادتر از ۹۰ هزار هکتار بود، اکنون به کمتر از ۳۰ هزار هکتار رسیده است.»

افزایش ناامنی بخاطر جنگلات پسته

مسؤولان محلی و تحلیلگران می گویند که جنگلات پسته بادغیس یکی از عواملی است که ستیزه جویی تحت هدایت طالبان را در غرب افغانستان تشدید می کند.

عبدالعزیز بیک، رئیس شورای ولایتی بادغیس، به سلام تایمز گفت: «[این جنگلات پسته] یک منبع عایداتی ثابت برای گروه های ستیزه جو، بشمول طالبان، است.»

او گفت: «[جنگجویان] از عایدات حاصله از این جنگلات پسته اسلحه و مهمات خریداری کرده و از آنها علیه حکومت [افغانستان]استفاده می کنند.»

ناظران می گویند که عایدات طالبان از بابت حاصلات پسته باید بدست حکومت و مردم افغانستان برسد. به گفته آنان،‌ اگر این عایدات بدرستی مدیریت شود، می تواند برای بهبود زندگی باشنده گان بادغیس و ولایات اطراف آن موثر باشد.

نجم الدین برهانی ۳۴ ساله، فعال مدنی در ولایت بادغیس، به سلام تایمز گفت: «سالانه میلیون ها دالر از این بابت مردم و حکومت افغانستان زیان می بینند.»

او به سلام تایمز گفت: «طالبان سالیانه از این جنگلات پول هنگفتی به دست میاورند. ما از رئیس جمهور [اشرف] غنی و ارگان های امنیتی می خواهیم که این جنگلات را مدیریت کنند.»

ورود حکومت به ماجرا

حبیب الله فوزی ۲۷ ساله، فعال جامعه مدنی در ولایت بادغیس، به سلام تایمز گفت: «در حال حاضر طالبان و سایر گروه های ستیزه جو در منطقه حضور گسترده دارند و باید حکومت افغانستان و ارگان های امنیتی برای سرکوبی طالبان اقدام کنند.»

عبدالقادر کامل، کارشناس مسائل سیاسی در هرات، گفت: «حکومت افغانستان در این زمینه ضعیف عمل کرده است. اگر حکومت اراده ضروری برای سرکوب طالبان در جنگلات پسته را داشته باشد، طالبان توانایی ندارند که سالانه میلیون ها دالر را از عواید پسته به جیب بزنند.»

او به سلام تایمز گفت نیروهای امنیتی «باید قبل از زمان جمع آوری پسته عملیات های نظامی راه اندازی کرده و جنگلات را از وجود طالبان پاکسازی کنند.»

او گفت: «جنگلات پسته حق تمام مردم افغانستان است و همه مردم باید از عواید این جنگلات سهم خود را ببرند.»

عبدالغفور ملکزی، والی بادغیس، به سلام تایمز گفت که پلان های کلان و درازمدت برای پس گرفتن کنترل بر جنگلات پسته، در دست اقدام است.

او به سلام تایمز گفت: «من در مورد مشکل جنگلات پسته با ... غنی صحبت کردم و او رسیدگی به این معضل را در برنامه های کاری خود قرار داده است.»

او گفت که احداث یک مرکز پردازش پسته در بادغیس به این امر کمک خواهد کرد، «زیرا ما نمی توانیم در هر تپه و کوه پسته برای محافظت از آنها سرباز ایستاده کنیم.»

جنگلات پسته هرات هم تحت تهدید قرار دارند

بادغیس در برخورد با ستیزه جویان که عایدی پسته آن را غارت کند، ‌تنها نیست.

بیش از ۱۵ هزار هکتار جنگلات پسته در ولایت هرات نیز وجود دارد که این جنگلات در ولسوالی های کشک کهنه،‌ گلران و کهسان واقع شده است. اما در این ولایت نیز همانند ولایت بادغیس، این ساحات در مناطق زیر تسلط طالبان و سایر ستیزه جویان قرار دارند.

عبدالصبور رحمانی، رئیس زراعت ولایت هرات، به سلام تایمز گفت: «طالبان بر جنگلات پسته حاکمیت دارند و تا هنوز ما موفق به جمع آوری هیچ پسته نشده ایم. جنگلات پسته هرات دولتی و از بهترین جنگلات پسته افغانستان است. پسته را طالبان و دیگر زورمندان جمع آوری می کنند.»

به گفتهء مقامات، سالانه به طور اوسط ۳ هزار تن پسته از جنگلات پسته ولایت هرات به دست می آید. اما ظرفیت تولید این جنگلات بیشتر می باشد.

جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات، به سلام تایمز گفت: «با توجه به وسعت زیاد جنگلات پسته در هرات،‌ فقدان امکانات و منابع برای مراقبت از جنگلات پسته باعث شده است که گروه های مسلح، جنگسالاران محلی و افراد فرصت طلب از این منابع ملی سوء‌استفاده بکنند.»

او گفت: «در زمان برداشت پسته مخالفان مسلح دولت در جنگلات مستقر می شوند و از آمدن مردم محل به این جنگلات جلوگیری می کنند.»

او همچنان گفت: «هر چند ما مدتی عملیات نظامی را علیه [طالبان و دیگر گروه های ستیزه جو] راه اندازی می کنیم، اما با برگشت نیروهای نظامی آنها دوباره به مناطق جنگلی باز می گردند. ما نیروی کافی امنیتی نداریم.»