تولید زعفران بیش از انتظارات در افغانستان خواهد بود

هرات -- خیل عظیم برداشت کننده گان زعفران در افغانستان قبل از طلوع آفتاب به مزارع می روند تا گل های بنفش رنگ زعفران را که منبع عایدی جدید زارعین کشور است،‌ برداشت کنند.

رشته های طلایی رنگ گل زعفران قرن ها برای طبخ در جهان مورد استفاده بوده و بخاطر قیمت نسبتا بالای آن توسط کسانی که آن را زراعت می کنند «طلای سرخ» نام گرفته است.

جمعه خان یکی از ۱۵۶ هزار کارگر فصلی است که به برداشت این حاصل کمک کرده و هر ساعت در حدود ۱ دالر (۷۵ افغانی) عایدی دریافت می کند.

این نوجوان ۱۶ ساله به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما کارمان در مزرعه را قبل از طلوع آفتاب شروع می کنیم و هر کدام از ما در حدود ۴ تا ۵ کیلو گل زعفران جمع می کند.»

حاصلات برداشت شده سپس به فابریکه ها فرستاده می شوند تا در آنجا کارگران دستکش بدست رشته ها را که سه شاخه استند و بعد از خشک شدن به زعفران مصرفی تبدیل می شوند، جدا کنند.

جایگزین کوکنار

مقامات ذیربط کوشش می کنند تا زارعین را از تجارت پرمنفعت کوکنار منصرف کرده و امیدوارند زعفران بحیث یک جاشنین خوب عمل کند.

و به خاطر میلیاردها دلار کمک های بین المللی نتایج مثبت به نظر می رسند.

به گفته اکبر رسمیت، سخنگوی وزارت کشاورزی، حاصلات برداشتی امسال به ۱۳ تن رسید، در حالی که این مقدار در سال ۲۰۱۳ فقط یک تن بود.

او بتاریخ ۲۰ قوس در یک کنفرانس خبری در کابل گفت: «تولید سالانه زعفران باید در سال [۱۴۰۰]‌ به ۱۴ تن می رسید، اما خوشبختنامه انتظار می رود تولید زعفران در سال آینده از ۱۴ بیشتر شود.»

زراعت زعفران‌ آب بسیار کم ضرورت دارد و به این آن معنا است که این حاصل از اثر خشکسالی تاریخی که درحدود ۳ه ملیون افغان را تهدید به قحطی می کند تحت تاثیر قرار نمی گیرد.

زراعت زعفران حتی در برخی ساحات که بشدت دچار خشکسالی استند، مخصوصا در ولایت هرات و در مرز با ایران و ترکمنستان شدت یافته است.

ارقام رسمی نشان می دهند زراعت زعفران بسال ۲۰۱۸ به میزان ۶۲۰۰ هکتار زمین زراعی افزایش یافته که این نشان از ۲۱ فیصد افزایش نسبت به سال قبل دارد.

اما با توجه به این که ۲۶۳ هزار هکتار اراضی اکنون تحت زراعت کوکنار استند،‌ افغانستان هنوز راه درازی در پیش دارند. در حالی که بخش زعفران ۳۵ ملیون دالر (۲.۶ افغانی) در سال ۲۰۱۷ عایدی داشته، عایدی تریاک رقم خارق العاده ۱.۴ ملیارد دالر (۱۰۵ میلیارد افغانی) بوده است.

ایران بزرگترین تولید کننده زعفران جهان است و با تولید سالانه ۴۰۰ تن زعفران در حدود ۹۰ فیصد مارکیت جهان را قبضه کرده است. در همین حال قریب به ۹۰ فیصد تریاک جهان هنوز از افغانستان می آید.

ممنوعیت ورود زعفران ایرانی

مقامات مسؤول برای کمک به تعدیل بازار به نفع زعفران بسیار مرغوب افغانستان تلاش می کنند تا بر واردات حاصلات زعفران بی کیفیت ایرانی که همچنان از طریق کانال های قانونی و غیرقانونی مختلف به افغانستان ادامه دارد، را ممنوع کنند.

بنا بر هدایت مورخ ۱۵ میزان رئیس جمهور اشرف غنی همه افسران گمرک و مرزبانان در ولایت هرات دستور دارند تا از ورود زعفران به افغانستان جلوگیری کنند.

محی‌الدین نوری، معاون والی هرات، اواخر ماه عقرب به سلام تایمز گفت: «تطبیق کامل هدایت رئیس جمهور غنی به خاطر مشارکت بین بعضی تجار و کسبه افغان و ایرانی در دو طرف مرزها انجام نشده است.»

او گفت: «ما در حال تشکیل یک کمیته در هرات برای تطبیق کامل حکم ریاست جمهوری و نظارت مداوم بر مسیرهای قاچاق از طریق گمرک اسلام قلعه استیم تا از واردات زعفران ممانعت به عمل آورده بتوانیم.»‌

نوری گفت: «ما کمیته دیگری هم داریم که موظف است بر شهر هرات و مارکیت های نظارت کرده و بر ضد همه کسانی که از حکم رئیس جمهور تخطی می کنند ... بشمول کسبه محلی اقدام قانون نمایند.»

رستمی تایید کرد که قیمت این محصول زعفران نیز کاهش یافته که بخشی از آن به خاطر واردات غیرقانونی زعفران ایرانی توسط گروه های خلافکار و مافیایی و پر شدن بازار از این حاصل بوده است که در نتیجه قیمت آن از ۹۰۰ دالر (۶۸ هزار افغانی) حالا در آغاز سال به ۶۶۰ دالر (۵۰ هزار افغانی) رسیده است.

با این وجود، افزایش زراعت زعفران بحیث یک علامت مثبت مشاهده می شود.

به گفته وزارت زراعت افغانستان این محصول را از طریق کوریدورهای هوایی عموما از طریق چین، هندوستان، و کشورهای خلیج و تا حدی به کشورهای اتحادیه اروپا و آمریکای شمالی به ۱۷ کشور صادر می کند.

عبدالشکور احراری، رئیس شرکت طلای سرخ افغان که یکی از مکان های اصلی پروسس زعفران در کشور است، گفت: «زعفران افغانستان به خاطر ماهیت ارگانیک اش از هر زعفران دیگر بهتر است.»