افغانستان در مرکز سیاست خارجی ازبیکستان در سال میلادی ۲۰۱۹ باقی می ماند

تاکشند -- مسؤولین و تحلیلگران می گویند افغانستان در سال میلادی ۲۰۱۹ یک اولویت سیاست خارجی ازبیکستان باقی خواهد ماند.

شوکت میرزایف رئیس جمهور ازبیکستان در سخنرانی مورخ ۷ جدی خطاب به پارلمان این کشور که در آن اولویت های این کشور را اعلام کرد، لست پروژه های زیرساختی کلان که ازبیکستان مصروف احداث آنها در افغانستان است را ارائه داد و بر تمایل اش جهت کمک به خاتمه جنگ افغانستان تاکید کرد.

میرزایف گفت که افغانستان جایگاه مهم در تضمین امنیت و انکشاف دوام دار در آسیای مرکزی ایفا می کند. وی افزود که یگانه راه تثبیت افغانستان احیاء اقتصاد آن کشور می باشد.

ولری خان، کارشناس علوم سیاسی در تاشکند به کاروانسرای گفت: «میرزایف تقریبا ۹۰ فیصد بخش مربوط به سیاست خارجی سخنرانی اش را به افغانستان اختصاص داد.»

او گفت: «این بیانگر اهمیتی است که ازبیکستان بر روابط با همسایه جنوبی اش قائل است. این خیلی مهم است که رئیس جمهور موضوع خط آهن از طریق کابل را مطرح کرد. این یک پروژه بسیار مهم است و می تواند کل مارکیت لجستیکی سراسر منطقه را بشدت تغییر دهد.»

خط آهن مورد اشاره خان مسیری است که ازبیکستان در نظر دارد از مزارشریف تا پیشاور در پاکستان احداث کند.

ازبیکستان سابق بر این تمایل اش را برای کمک به برقراری صلح در افغانستان ابراز داشته بود و این کار را در ماه حوت سال قبل زمانی که تاشکند میزبان یک کنفرانس بین المللی صلح به هدف دستیابی به اجماع جهت حل منقاشه در افغانستان بود، رسید.

نماینده گان بالغ بر ۲۰ کشور و سازمان بشمول اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان، در این کنفرانس دو روزه صلح اشتراک کردند.

پروژه های مشترک خط آهن

غنی و میرزایف در ماه قوس سال ۱۳۹۶ یک توافق را در تاشکند امضا کردند تا ازبیکستان خط آهنی را بین مزارشریف و هرات احداث کند. در حال حاضر یگانه خط آهن افغانستان که ساخته ازبیکستان است، از حیرتان تا مزارشریف امتداد می یابد.

این خط آهن پلان گذاری شده انتظار می رود خط موجود ساخت ازبیکستان را امتداد دهد. این کشورها همچنان تلاش می کنند اهداکننده گانی را پیدا کنند، مگر ازبیکستان می خواهد ۵۰۰ ملیون دالر (۳۷.۶ ملیون افغانی) از پول خودش را به این پروژه اختصاص دهد.

در مدت بازدید رسمی میرزایف از ایالات متحده در روزهای ۲۴ تا ۲۶ ثور دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، پیشنهاد کمک سیاسی و مشورتی را جهت تطبیق پروژه احداث خط آهن مطرح کرد.

به گزارش گزتا.یوزی میرزایف «مسئله دریافت منابع مالی از سازمان های مالی بین المللی که ایالات متحده در آنها نقش تعیین کننده را ایفا می کنند، جهت احداث خط آهن در افغانستان مطرح کرد.»

مسیر مزارشریف - کابل - پیشاور

برغم دشوارهای موجود در پرداخت هزینه احداث خط آهن به هراتازبیکستان از حالا بررسی یک پروژه بلندپروازانه دیگر را نیز شروع کرده است: یعنی احداث راه آهن از مزارشریف به پیشاور در پاکستان.

طی روزهای ۱۲ و ۱۳ قوس مدیران اجرایی راه آهن کشورهای ازبیکستان، قزاقستان، افغانستان، و پاکستان جهت گفتگو درباره این پروژه در تاشکند ملاقات کردند.

خطوط آهن ازبیکستان این پروژه را «بی اغراق تاریخی خواند.»

بعد از این دیدار همه طرف ها توافقی را برای یک کارگروه مشترک و یک کنسرسیوم مالی جهت تکمیل این پروژه امضاء کردند.

این خط آهن برنامه ریزی شده ۵۷۳ کیلومتر امتداد خواهد یافت و مطابق گفتگوی های طرح شده در این جسله از طریق هفت تونل از داخل کوه های هندوکش عبور خواهد کرد. پیش بینی می شود که بلندترین تونل ۳۰ کیلومتر ادامه یابد.

هزینه تقریبی این پروژه اعلام نشده است.

امیدالله ابراهیم‌اف، مدیر اتاق فکر مرکز انفورماسیون تحقیقات مستقر در تاشکند، در گزارشی به اشتراک کننده گان در یک همایش درباره پتانسیل این پروژه گفت: «خط آهن جدید الکتریکی مزارشریف به پیشاور تجارت را توسعه بخشیده و واردات و صادرات بین اروپا، آسیای مرکزی، پاکستان، هند، و برای آن را با آسیای جنوب شرقی توسعه می بخشد.»‌

عبدالعزیز کاملوف،‌ وزیر خارجه ازبیکستان، در دیدار با غنی که بتاریخ ۶ قوس در کنفرانس ژنو با موضوع افغانستان برگزار شد، ‌حمایت اش از پروژه راه آهن مزارشریف پیشاور را اعلام کرد.

کاملوف گفت که این راه آهن می تواند بحیث بخشی از دیدگاه اروپا جهت متصل بودن که مورد حمایت اتحادیه اروپا نیز است، تبدیل شود.

پروژه کاسا-۱۰۰۰ و کمک بشردوستانه

برعلاوه کاملوف پروژه انتقال و تجارت برق آسیای مرکزی آسیای جنوبی را مطرح کرد.

این پروژه که انتظار می رود بسال ۲۰۲۰ پایان بیابد، شامل احداث یک خط انتقال نیرو جهت انتقال برق اضافی از قرقیزستان و تاجیکستان به افغانستان و پاکستان است.

ازبیکستان از این پروژه حمایت می کند و قصد دارد تا خطوط الکتریسیته خودش را احداث کند که هم اکنون از سرخان ازبیکستان تا پل خمری در افغانستان امتداد یافته است.

کاملوف در ژنو گفت: «خطوط انتقال برق [سرخان به پل خمری] افزایش انتقال نیرو از ازبیکستان به افغانستان را با میزان ۷۰ فیصد امکان پذیر خواهد کرد و به این ترتیب به شش ملیارد کیلو وات در ساعت خواهد رسید. این خطوط برق کابل را به خطوط یکپارچه برق آسیای مرکزی متصل خواهد کرد.»

کاملوف همچنین با اشاره به پروژه های بشردوستانه اجرا شده توسط ازبیکستان به نفع افغانستان اشاره کرد که شامل یک مرکز تعلیمی برای اتباع افغانستان در ترمز در ازبیکستان و ارائه کمک های بشردوستانه می باشد.

پلان های بشردوستانه اخیر همچنان شامل انتقال ۲۵ بس ساخت ازبیکستان به افغانستان به تاریخ ۲۸ عقرب می باشد. این بس ها مورد استفاده وزارت آموزش عالی افغانستان قرار خواهند گرفت.