تحلیل

روسیه تاریخ جنگ شوروی با افغان را تحریف می کند تا مخالفت اش با غرب را توجیه کند

سلام تایمز و خبرگزاری فرانسه

سی سال بعد، مجاهدین سابق روزهای نبرد با ارتش سرخ در افغانستان را بازگو می کنند. شوروی بتاریخ ۲۶ دلو ۱۳۶۷ و پس از تحمل ۱۴ هزار تلفات افغانستان را ترک کرد. [راتب نوری/ فرشاد عصیان/ تلوزیون خبرگزاری فرانسه/ خبرگزاری فرانسه]

مسکو - خود مقامات شوروی هم اشغال خونین افغانستان توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق را محکوم کردند، مگر با گذشت ۳۰ سال بعضی از افراد در دولت رئیس جمهور ولادیمیر پوتین، ظاهرا آن عملیات را را نگاه مثبت تری مشاهده می کنند.

پس از گذشت یک دهه مداخله نظامی برای تقویت حکومت کمونیسیتی و شکست خورده کابل در جنگجویان اسلامی، شوروی سرانجام بتاریخ ۲۶ دلو ۱۳۶۷ آخرین واحدهای نظامی اش را از [افغانستان] خارج کرد.

خروج این نیروها که به دستور رهبر شوروی میخائیل گورباچف اجرا شده بود، یک شکست تحقیرآمیز برای شوروی محسوب می شد و به سرنگونی آن نظام کمک کرد.

در سال ۱۳۷۵ طالبان با تصرف کابل یک دوره پنج ساله آکنده از ترس و وحشت را شروع کردند.

یک افغان بتاریخ ۱۷ دلو کنار یک سرک در ولسوالی بازارک ولایت پنجشیر، روی بقایای یک تانک بازمانده از دوران شوروی نشسته است. [وکیل کوهسار/ خبرگزاری فرانسه]

یک افغان بتاریخ ۱۷ دلو کنار یک سرک در ولسوالی بازارک ولایت پنجشیر، روی بقایای یک تانک بازمانده از دوران شوروی نشسته است. [وکیل کوهسار/ خبرگزاری فرانسه]

نیروهای سرحدی افغانستان بتاریخ ۳۰ دلو در سمت مرز افغانستان، روی پل دوستی بین افغانستان و ازبکستان در حیرتان، واقع در ولایت بلخ، نگهبانی می دهند. بتاریخ ۲۶ دلو ۱۳۶۷، جمعیت کثیری از مردم به خروج آخرین نیروهای شوروی -- که پس از یک دهه جنگ شکست خورده بود - از افغانستان از روی پل دوستی خیره شده بودند. [فرشاد عصیان/ خبرگزاری فرانسه]

نیروهای سرحدی افغانستان بتاریخ ۳۰ دلو در سمت مرز افغانستان، روی پل دوستی بین افغانستان و ازبکستان در حیرتان، واقع در ولایت بلخ، نگهبانی می دهند. بتاریخ ۲۶ دلو ۱۳۶۷، جمعیت کثیری از مردم به خروج آخرین نیروهای شوروی -- که پس از یک دهه جنگ شکست خورده بود - از افغانستان از روی پل دوستی خیره شده بودند. [فرشاد عصیان/ خبرگزاری فرانسه]

میخائیل کوژوخوف، که بحیث خبرنگار روزنامه کمسومولسایا پراودا به پوشش خبری این جنگ پرداخته بود، اکنون به یاد می آورد که چگونه آخرین نیروهای روسیه بدون کدام حس شعف یا اندوه کشور را ترک کردند.

کوژوخوف که اکنون ۶۲ ساله است، به خبرگزاری فرانسه گفت: «این سربازان فقط یک رویا در سر داشتند؛ بازگشت ایمن و سالم به وطن [شان].»

زیادتر از ۱۴ هزار عسکر شوروی و بالغ بر یک ملیون افغان در آن جنگ کشته شدند.

بنا بر آمارهای اعلام شده از سوی حکومت های [تاجیکستان] و [ازبیکستان]، نیروهای کشته شده شوروی شامل ۳۶۶ تاجیک و بالغ بر ۱۵۰۰ ازبیک بود.

کوژوخوف که طی سال های ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ بحیث سخنگوی مطبوعاتی پوتین خدمت کرد،‌ گفت:‌ «مداخله در افغانستان همیشه یک ماجراجویی مصیبت بار و بی معنا بود.»

«احیای گذشته شوروی توسط روسیه»

این مداخله بشدت مورد انتقاد مردم شوروی بود و بسال ۱۳۶۸ و در اوج سیاست «گلاسنوست» یا شفافیت گورباچوف رسما محکوم شد.

مگر اکنون و تحت فشار کهنه سربازان این قضاوت دارد تغییر می کند.

پوتین در سال ۲۰۱۵ با حمایت از این مداخله گفت که رهبری شوروی کوشید تا با «تهدیدات واقعی» مقابله کند، هر چند او تایید کرد که «اشتباهات زیادی روی دادند.»

در اوایل ماه دلو کمیته دفاعی پارلمان روسیه از پیش نویس یک قطعنامه که می گوید نیروهای شوروی به مقامات افغان در مبارزه با «گروه های تروریستی و افراطی» کمک کرده اند، حمایت کردند.

مگر پیشنویس این قطعنامه هنوز در یک جلسه با حضور تمام نمایندگان به رای گذاشته نشده و این نشان دهنده تردید مقامات در بررسی دوباره و رسمی این مقطع تلخ بود.

ایرینا شچرباکوا، یکی از بینایانگذاران یک سازمان حقوق بشر روسیه به نام مموریال، گفت که برغم افزایش تنش ها با قدرت های غربی در سال های اخیر «روسیه گذشته خود بحیث شوروی را احیاء می کند تا مخالفت جدید خود را غرب را ابراز کند.»

افراد حاضر در محالف داخل کرملین و بعضی کهنه سربازان جنگ کوشش می کنند تا تاریخ را تغییر داده و تمرکز را بر مداخله نظامی ایالات متحده در افغانستان قرار دهند.

پیوتر آکوپوف، از ویبسایت طرفدار کرملین ویزگلیاد، گفت: «ما کاری نکرده ایم که بخواهیم عذرخواهی کنیم.»

الکساندر کابالیوف، رئیس انجمن کهنه سربازان شوروی در جنگ افغانستان، در کشورهای مستقل و مشترک المنافع همچنان نسبت به قابل توجیه بودن این اشغال توسط شوروی اصرار دارد.

او گفت: «اگر نیروهای ما نبودند، آمریکایی ها موشک های شان را برای هدف قرار دادن مسکو [در افغانستان] جا به جا می کردند.»

پیروزی تلخ و شیرین

شکست نیروهای شوروی توسط افغانستان همچنان مایه فخر بسیار عظیم آن دسته از مجاهدین است که با [شوروی ها] جنگیده اند.

یکی از مجاهدین سابق که حالا یک قومندان پولیس افغان است و نمی خواهد نام اش گرفته شود، گفت: «آنها نه بار سعی کردند تا [دره پنجشیر را تصرف کنند] و هر نه بار شکست خوردند.»

او به خبرگزاری فرانسه گفت: «قطعا ما هم مانند همه کشورهایی که پیروزی های بزرگ شان را جشن می گیرند، این پیروزی را جشن گرفتیم.»

اما این پیروزی هر دو، هم تلخ و هم شیرین، بود: نتوانست صلح دوام دار را به افغانستانی بیاورد که اکنون چهار دهه درگیر جنگ است.

ولی محمد ۵۲ ساله که وقتی ۱۴ ساله بود با مجاهدین یکجا شد، می گوید: «بعد از خروج روس ها، یقین داشتیم که صلح خواهد آمد، مگر همسایه گان و قدرت های منطقوی برنامه های خودشان را داشتند.»‌

عبدالکریم، یک جنگجوی جوان دیگر در دره پنجشیر، جایی که اردوی سرخ آن قدر تلفات داد تا مجبور به عقب نشینی شد، به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما خوشحال بودیم که یک دشمن صحنه را ترک کرده، مگر می دانستیم که جنگ هنوز تمام نشده است.»

بدنه زنگ زده یک نفربر زرهی روسیه در حالی که بیشتر آن زیر برف است و بر روی آن بار رنگ شعار «زنده باد افغانستان! مرگ بر طالبان» نوشته شده، بر فراز یک دره عمیق قرار دارد.

پنجشیر با جنگجویان دلاور و موانع طبیعی اش به مقدار زیاد از خشونت هایی که افغانستان را بعد از دوران بیرون رفتن روسیه دربر گرفت، در امان ماند و بحیث یکی از امن ترین ولایت ها شناخته می شود.

میراثی از خشونت

هنوز برخی نگران آن استند که تاریخ ممکن است تکرار شود و این در حالی است که حکومت ایالات متحده رهبری کوشش ها برای برقراری صلح بین حکومت افغانستان و طالبان را بر عهده گرفته است.

گرام اسمیت، یک مشاور امور افغانستان در گروه بحران بین المللی، گفت که مجاهدین درک کرده اند که بدون یک پلان مطمئن پس از ترک نیروهای دشمن «جهنمی از خشونت که به دنبال آن برپا خواهد شد، ممکن است بسیار بدتر باشد.»

او به خبرگزاری فرانسه گفت: «آنها جنگ داخلی وحشتناک اوایل دهه ۱۳۷۰ را به خاطر دارند و نمی خواهند آن تکرار شود.»

محمد میرزا، یک نگجوی سابق مجاهدین در حالی که بر روی یک تانک روسی رها شده در کنار جاده نشسته است، میراث خشونتبار بجای مانده از شوروی ها را به یاد می آورد.

او به خبرگزاری فرانسه گفت: «آن روز که آنها کشور را ترک کردند، هم روز غم انگیز و هم روز شادی بود. ما می ترسیم همان اتفاق دوباره بیافتد.»

زلمی خلیل زاد، فرستاده مخصوص ایالات متحده در امور صلح افغانستان، بارها تاکید کرده است که ایالات متحده افغانستان بدون مکانیزم های جهت اطمینان از این که افغانستان به پناهگاه جهادی ها تبدیل نخواهد شد، ترک نخواهد کرد.

او بتاریخ ۱۹ دلو گفت: «دیدگاه بلندمدت ما افغانستانی است که کاملا دارای حاکمیت و مستقل است. اگر آنها تصمیم بگیرند که نمی خواهند نیروهای خارجی داشته باشند، ما هم نمی خواهیم جایی باشیم که حضور ما را نخواستند -- البته به شرط آن که امنیت ملی ما از جانب افغانستان تهدید نشود.»

وی گفت: «آن خط قرمز ما است.»

آیا شما این مقاله را می پسندید؟

4 دیدگاه

شیوه نامۀ بیان دیدگاه ها * نشان دهندۀ فیلد اجباری است 1500 / 1500

این مقالات تا حدی درست است، اما کاملا یک طرفه نوشته شده از طرف فرانسوی های ان وقت بخاطریکه تنها مصاحبه های پنجشیری های ترسو را ګرفتند و نظر انها فقط در دوران جهاد است این مانند است که روسها را فقط انها کشیده باشند و دګه هیچ افغانی در ان شرکت نکرده بود، فلهذا بعد از این مقالات یکطرفه را هیچ ږقت پوست نکنید. با احترام جمیل الرحمن

پاسخ

اغلب هموطنان ما تازه بعد از آن که همه چیز را دست دادند از اشتباهاتشان درس می گیرند. آنها پس از خروج روس ها، همین اشتباه را انجام دادند. با احترام

پاسخ

پنجشیر بخش بسیار کوچک و یک دره در افغانستان است؛ با این حال، شما بیش از حد آن را تحسین کرده اید، و در حالی است که شما فداکاری هایی را که توسط افراد در دیگر ساحات انجام شده است را بشمار نیاورده اید. این یک اقدام بی رحمانه در قبال بقیه افغان ها است. در حقیقت، باشنده گان پنجشیر و گروه خیانتکار مسعود بود که با نیروهای روسی پروتکل های مخفی ساختند و دیگر جنگجویان افغان را شکست دادند. بعدها فهمیدیم که روس ها به قومندان مسعود مدال دادند و او را مجبور کردند تا با دیگر افغان ها مبارزه کند.

پاسخ

اسلام علیکم همین مجاهدین همین حالا دعوای حق خود هستن که ما جهاد کردیم علیه شوروی جهاد آن وقت صابت میشد که بعد از برامدن شوروی مینشستن یک واحد جور میکردن همه مردم ما بانظر بلند آنها را میدیدن

پاسخ