بلند رفتن آمار تلفات ماین ها همزمان با شدت گرفتن درگیری ها در افغانستان

کابل -- عمران گل در یک مرکز توانبخشی در افغانستان، دو میله موازی را دست گرفته و با احتیاط وزن اش را بر روی پای جدید اش می اندازد.

این جوان ۲۵ ساله عشایر که مصروف دریوری تراکتور اش در یک مزرعه در کوهپایه بود که یک ماین منفجر شد و به این ترتیب او به جدیدترین قربانی بلایی تبدیل شد که در سال های اخیر و همزمان با شدت یافتن درگیری بین حکومت و طالبان وخیم تر شده است.

گل در حالی که مصروف امتحان اندام مصنوعی اش بود، به خبرگزاری فرانسه گفت: «من صدای بم را نشنیدم.»‌

او افزود: «من پای ام را لمس کردم و دیدم که پایی وجود ندارد و قطعاتی از ترکش هم در چشمانم بود. دستان من غرق در خون بود.»

این انفجار در ولایت غزنی دو انگشت گل را هم قطع کرد.

بنا بر سرویس اقدام علیه ماین های سازمان ملل متحد، ‌تلفات ماین ها و «مواد منفجره باقی مانده از جنگ» در سال های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۶ -- آخرین سالی که معلومات آن موجود است -- پنج برابر شد.

رقم تلفات در نتیجه شدت گرفتن جنگ بین حکوت افغانستان و طالبان خصوصا از سال ۱۳۹۳ بلند رفته است.

میدان های جنگ پر از ماین های کارگذاری شده، هاوان، ر اکت ها، و بم های دست ساز های عمل نکرده، استند و کودکان کنجکاو خیلی از آنها را بر می دارند.

پاتریک فروشه، مدیر پروگرام، سرویس اقدام علیه ماین های سازمان ملل متحد در کابل، گفت: «ما در رسیدگی به افزایش چشمگیر تعداد میادین مین در افغانستان با مشکل رو به رو استیم.»

حکومت افغانستان یک پیمان بین المللی ضد ماین ها را امضاء کرده است، مگر طالبان و سایر جنگجویان به این مقررات متعهد نمی باشد.

فروشه بسال ۱۳۹۱ رقم ماهانه تلفات ما (بشمول کشته ها و زخمی ها) در افغانستان به ۳۶ نفر رسید که باز هم رقم بسیار زیاد بود.

مگر این ارقام به شدت افزایش یافتند. بسال ۱۳۹۶ بالغ بر ۱۵۰ فقره تلفات در ماه روی داد.

برعلاوه خرابی های بجا مانده از انفجارهای جدید، افغانستان هنوز با میراث ماین های باقی مانده از جنگ با شوروی طی سال های دهه ۶۰ و جنگ داخلی در سال های دهه ۷۰ دست به گریبان است.

فقدان منافع مالی

محمد جمشیدی، معاون مدیر پروگرام سرویس اقدام علیه ماین های سازمان ملل متحد، به خبرگزاری فرانسه گفت که فقدان منافع ماللی به این معنا است که کشور احتمالا قادر به حصول هدف سازمان ملل متحد مبنی بر تبدیل شدن به یک کشور بدون ماین تا سال ۱۴۰۲ را نخواهد بود.

او گفت: «به نظر مهلت مقرر قابل دستیابی نیست که دلیل آن همه این آلودگی های جدید [با ماین] و فقدان منابع مالی کافی جهت اقدام بر ضد ماین ها است.»

در کوشش جهت جلوگیری از فجایع بیشتر سازمان های مختلف جلسات معلومات رسانی را جهت هشدار دادن به مردم ملکی بشمول اطفال برگزار کردند.

حشمت الله یادگاری، که برای شورای پناهنده گان دنمارک کار می کند، گفت‌ که مخصوصا آواره گان سابق عودت کننده حتی نمی دانند ماین ها و سایر مواد انفجاری چه ظاهری دارند.

یادگاری گفت که افغان های عادی «کدام معلومات در این باره ندارند.»

در یک چادر داخل کمپ بیجا شده گان در حومه کابل یک فامیل اخیرا انواع دستگاه های انفجاری که ممکن است با آن رو به رو شوند را مشاهده کردند.

سکینه حبیبی، مادر سه فرزند که اخیرا بعد از ۳۰ سال اقامت در پاکستان و ایران به افغانستان عودت کرده، گفت: «ما نسبت به ماین های زمینی کدام معلومات یا آگاهی نداریم.»

بسیاری از نجات یافته گان انفجارها به یکی از هفت شفاخانه مراجعه می کنند که توسط کمیته بین المللی صلیب سرخ تمویل می گردد.

«خوش شانس از زنده بودن»

در همان مرکز بازپروری که گل، جوان عشایر که پای اش را از دست داده، تحت تداوی است، سایر مریضان اندام های مصنوعی شان را امتحان کردند.

عبدل یک ماین پاک افغان که فقط نام اولش را گرفت، برای بار اول از زمانی که دو پای مصنوعی دریافت کرده، حالا بدون کمک روی پاهایش ایستاده است.

وقتی او مصروف خنثی کردن یک ماین جا به جا شده در یک منزل بود که پنج ماه پیش از طالبان پس گرفته شده بود، انفجار روی داد.

عبدل گفت: «من پنج ماین فشاری را خنثی کردم، مگر ماین ششم به گونه ای طراحی شده بود که با قرار گفتن در معرض نور منفجر شد. به محض آن که چراغ را نزدیک تر بردم -- بوم.»

وی افزود: «من کارم را انجام دادم و نگذاشتم افراد در اثر انفجار این ماین ها کشته شوند. من اگرچه پاهایم را از دست دادم، مگر خوش شانسم که هنوز زنده ام.»

او، این پدر مقاوم دو فرزند، در حالی که انگار در یک دست دستگاه تشخیص ماین و در دست دیگر عصا گرفته، گفت که می خواهد شغلش را حفظ کند تا یک بار دیگر جان انسان ها را نجات دهد.

نجم الدین هلال، رئییس مرکز کابل، گفت از محموع ۱۲۰۰۰ مریض جدید که سالانه توسط کمیته بین المللی صلیب سرخ جهانی پذیرش می شوند، بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ نفر تلفات جنگی استند که هشتاد فیصدشان در اثر انفجار ماین مصدوم شدند.

برعلاوه توانبخشی جسمی این مرکز با مریضان جدید نیز کار می کند تا برای شان جای تازه در جامعه پیدا کند. تقریبا نیمی از ۳۰۰ کارمند این شفاخانه در کابل معلول استند.

هلال گفت: «آنها بسهولت یاد می گیرند و می توانند به معلولان جدید نیز به آسانی یاد دهند. امید است که [مریضان جدید] ببینند که زنده گی ادامه دارد.»