با رو آوردن طالبان تضعیف شده به روسیه بعد از کمرنگ شدن گفتگوها، سوالاتی برآنگیختند

مسكو -- ناظرین تعجب می کنند كه پس از ناكامی های تاكتيكی طالبان در مذاكرات با امريكا اين گروه را در موقف ضعيفی قرار داد، سفر آخر رهبران آنها به مسكو چه معنی ای را خواهد داشت.

سه مقام طالبان به تاریخ ۲۲ سنبله با ضمیر کابلوف نماینده ویژه روسیه برای افغانستان، در مسکو دیدار نمودند.

به گزارش پایگاه های خبری محلی، شیرمحمد عباس استانکزی رئیس هیئت مذاکراتی طالبان در قطر، رهبری این هیئت را که متشکل از محمد سهیل شاهین سخنگوی طالبان و قاری دین محمد حنیف رهبر دیگر طالبان، بود به عهده داشت.

وزارت امور خارجه روسیه و آژانس خبری ریا نووستی که از سوی دولت تمویل میشود این دیدار را تائید کردند.

در حساب های رسانه های اجتماعی طالبان هیچ اشاره ای به آخرین جلسه مسکو نشده است، و حاکی از این بود که این گروه می خواست این رویداد را کم اهمیت جلوه دهند.

ظاهراً این جلسه برای بحث در مورد "صلح" بود، اما بسیاری از ناظران و تحلیلگران بر این باورند که حقیقت چیزی دیگریست.

موقف رو به تضعیف طالبان

بیش از ۳۰ نفر که در حملات بمب گذاری طالبان در کابل در هفته دوم ماه سنبله در جریان آخرین لحظات مذاکرات صلح کشته شدند، باعث شد دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا، دیداری را که برای تاریخ ۱۷ سنبله برنامه ریزی شده بود، لغو اعلام کند.

این خشونت روبه افزایش، تاکتیک روشنی را که رهبران طالبان به کار گرفته اند، آشکار کرده است که از کشتار مداوم مردم ملکی افغان توسط این گروه، برای فشار آوردن به حکومت افغانستان و متحدان بین المللی آن در میز مذاکره استفاده کنند.

با هرحال، تاکتیک طالبان بالاخره غیر منطقی به اثبات رسید، زیرا رهبران طالبان پس از خاتمه مذاکرات صلح که نزدیک به یک سال طول کشید، در وضعیت ضعیف قرار گرفتند.

از نقطهٔ نظر نظامی، در حالیکه نیروهای افغان به دفع نمودن حملات طالبان ادامه می دهند، این گروه جنگجوی قادر به کنترل هیچ مرکز مهم ملکی نیستند.

رهبران طالبان با افزایش مخالفت های داخلی نیز درگیر هستند. در یک حادثه مهم اخیر، یک گروه انشعابی طالبان مسؤلیت قتل برادر ملا هبت الله آخوندزاده رهبر طالبان را هنگام حمله به مسجدی در نزدیکی کویته پاکستان به عهده گرفتند.

صدها جنگجویان طالب پس از روبرو شدن با فشارهای زیاد توسط نیروهای افغان و با درک کردن این موضوع که جنگ طالبان "جهاد نیست"، تسلیم مقامات محلی شده اند.

رهبران طالبان با توجه به گزارش های گسترده در مورد تجارتهای پنهانی و برنامه های ثروتمندی، در حالیکه اعضای پائین رتبه این گروه با فقر، بیماری و مرگ روبرو هستند، با واکنش جدی از طرفداران خود روبرو هستند.

طاهرخان، یک ژورنالست مستقر در اسلام آباد، که مذاکرات صلح را از نزدیک تحت پوشش قرار می دهد گفت، «هیئت طالبان اکنون برای ارزیابی و گفتگو درباره تحولات اخیر در مورد روند صلح، به کشورهای همسایه سفر می کند.»

وی گفت، «این هیئت همچنین ممکن است از ایران، چین و پاکستان دیدار کند.»

تلاش طالبان برای بدست آوردن اعتبار خارجی از کشورهایی که خواهان منافع اصلی افغانستان نیستند، نشان می دهد که این گروه راه خود را گم کرده است.

صدیق صدیقی، سخنگوی رئیس جمهور اشرف غنی، در یک کنفرانس مطبوعاتی به تاریخ ۲۳ سنبله در کابل گفت، «دیدارهای رهبران طالبان از چین یا روسیه نشانگر شکست قطعی سیاسی آنها است.»

وی گفت، «طالبان اگر می خواهند صلح پیدا کنند، منزل مقصود را گم کرده اند. منزل مقصود برای صلح، مردم افغانستان است. حکومت مردم افغانستان، روند صلح را مدیریت می کند.»

وی افزود، «ما باورمندیم که این تلاش های تعدادی از رهبران طالبان نتیجه مثبتی نخواهند داشت.»

نفوذ روسیه

روسیه در تلاش است تا مذاکرات صلح را تحت تأثیر قرار دهد و دو جلسه قبلی را در مسکو -- در ماه دلو سال گذشته و ماه ثور سال جاری -- با رهبران احزاب سیاسی افغانستان ترتیب داد.

با این حال، ناظران نسبت به انگیزه های روسیه در مورد افغانستان کنجکاو هستند.

به گفته ساموئل رامانی، یک محقق دوکتورای در بخش سیاست و روابط بین الملل در کالج سنت آنتونی، پوهنتون آکسفورد، «بالای روسیه نباید منحیث یک شریک در افغانستان اعتماد کرد.»

وی به تاریخ ۲۰ سنبله در فارین پالیسی نوشت، «فروپاشی مذاکرات صلح امریكا و طالبان، زمینه را برای حضور مجدد دیپلوماتیک روسیه در این كشور [افغانستان] فراهم می كند.»

وی گفت، «خرابکاری اقتدار حکومت برسمیت شناخته شده افغانستان در سطح بین المللی توسط روسیه و انتشار معلومات نادرست در مورد اهداف امریكا در افغانستان نشان می دهد که مسکو یک حریف خطرناک در منطقه است.»

روابط میان افغانستان و روسیه رو به تضعیف است زیرا كرملین روابط خود را با طالبان تقویت می كند، در حالیكه حکومت قانونی افغانستان را از "مذاكرات صلح" در مسكو خارج می كند.

محمد بصر، یک بزرگ قومی و رهبر سیاسی در جلال آباد گفت، «روسیه و ایران همیشه سعی کرده اند روند گفتگوی صلح را خراب کنند، زیرا آنها به جای تمرکز دادن تلاش های خود برای پایان دادن به شورش های چند دهه، با افغانستان منحیث یک منطقه برای رقابت های ژئوپولیتیکی رفتار می کنند.»

وی در مصاحبه ای گفت، «پس از اینکه مذاکرات از طرف ایالات متحده به تعلیق درآمدند، این کشورها اکنون از [این وضعیت] استفاده می کنند و تلاش می کنند تا با ایجاد سوء تفاهم بین دولت امریکا و رهبری طالبان، این روند به طور کامل پایان یابد.»

یکی از بزرگترین عوامل جنگ

اسدالله ولوالجی، یک کارشناس نظامی مستقر در کابل گفت، «سفر طالبان به مسکو مانند سفرهای قبلی آنها، هیچ تاثیری در روند صلح افغانستان ندارد زیرا روس ها قصد ایجاد صلح به افغانستان را ندارند. آنها تمام تلاش خود را می کنند تا از فرصت استفاده کنند.»

وی گفت، «این سفر به صلح كمک نمی كند زیرا خود مسكو یكی از حامیان مالی و نظامی طالبان است.»

ولوالجی روسیه را متهم کرد که نقش مهمی در تشدید جنگ و خشونت در افغانستان دارد.

وی گفت، «روسها جنگ و خونریزی را در کشور ما بنیانگذاری کرده اند که متأسفانه امروز با شورش و خشونت ادامه دارد.»

حامد نوری، یک تحلیلگر امورسیاسی مستقر در کابل، طالبان را برای عدم موفقیت مذاکرات صلح با مذاکره کنندگان امریکایی در دوحه قطر مقصر دانست.

وی گفت، «طالبان عامل اصلی عدم موفقیت و لغو مذاکرات صلح هستند. یک یا دو روز به امضای توافق نامه صلح باقی مانده بود، اما متأسفانه این گروه بسیاری از افراد بی گناه را کشته و با انجام حملات انتحاری خشونت ها را افزایش داد.»

نوری گفت، «من فکر می کنم سفر طالبان به مسکو پس از لغو مذاکرات به درخواست مقامات روسی انجام شده است تا یک بار دیگر طالبان و روس ها بتوانند تعهد قویتری را برای جنگ علیه نیروهای افغان و بین المللی اتخاذ کنند.»

وی گفت، «روس ها دشمنی دیرینه ای نسبت به افغانستان دارند. آنها هرگز شکست خود را در افغانستان فراموش نکرده اند. علاوه بر اینکه قصد صلح به افغانستان را ندارد، مسکو در تلاش است روند صلح را تضعیف کند و می خواهد از شکست تاریخی خود انتقام بگیرد.»

[سلیمان از کابل و ضیاءالرحمن از کراچی در تهیه کردن این گزارش همکاری کرده است.]