«کنفرانس صلح» مسکو نشان دهنده درگیری های داخلی طالبان و مداخله روسیه است

کابل -- کنفرانس که اخیرا در مسکو برگزار شد و ظاهرا برای شکل دادن به مذاکرات صلح بین حکومت افغانستان و طالبان طراحی شده بود، شواهد بیشتری را در رابطه با انشعاب گروه‌های طالبان و مداخله روسیه در امور داخلی افغانستان بدست داد.

هدف اعلام شده این کنفرانس حتی پیش از تاریخ شروع آن یعنی جمعه (۱۸ عقرب) با شکست رو به رو شد.

طالبان تحت رهبری ملا هبت‌آلله اخندزاده بتاریخ ۱۸ عقرب پنج نماینده را به نشست مسکو اعزام کرد. مگر آنها تاکید کردند که هیچ گونه مذاکره ای را با هیات فرستاده شده از کابل انجام نخواهد داد.

در هیات اعزامی افغانستان چهار نماینده از شورای عالی صلح حضور داشتند، هر چند وزارت خارجه افغانستان تاکید کرد که شورای عالی صلح بحیث نماینده حکومت در این نشست شرکت نکرده بود.

سفارت ایالات متحده در مسکو نیز یک نماینده را برای نظارت بر مذاکرات فرستاده بود.

طالبان «مزدوران روسیه» استند

یک گروه انشعابی رقیب طالبان انگیزه های پشت پرده و نتیجه این نشست را رد کرد؛ هر چند هنوز نتایج این نشست مشخص نشده است.

ملا منان نیازی، معاون گروهء انشعابی طالبان، گفته است نشست مسکو، یک نشست دروغین و برای فریب دادن مردم افغانستان بود.

نیازی با اشاره به دو نشست که در سال روان توسط دولت افغانستان در کابل و جده برگزار شد، در یک پیام ویدیویی گفت: «نشست مسکو نیز مانند نشست های صلح حکومت افغانستان در کابل و عربستان سعودی دروغین است.»

او گفت که همه این ها «دروغین و ساختگی» استند که توسط روسیه برگزار شده تا «مردم غریب و بیچاره را فریب می دهند.»

نیازی اشاره کرد که استفاده از سلاح های ساخت روسیه توسط طالبان که روزانه پرسنل امنیتی افغانستان و غیرنظامیان را می کشد، اما کرملین اصرار دارد که ناتو را در افغانستان پذیرفته نمی تواند.

او در یک پیام ویدئویی با لحنی تمسخر آمیز خطاب به کرملین، پرسید:‌ «آنها چطور می خواهند صلح بیاورند؟ همین دوربین های شب بین که مزدوران روسی [طالبان تحت امر هبت الله] استعمال می کنند را خود روسیه به آنها می دهد.»

او گفت: «روسیه مردم افغانستان را می زند، و ایران هم کشور را از بین برده و مردم افغانستان را می کشد.»

نیازی در ادامه گفت: «مزدوران روسیه دیگر در افغانستان نجات پیدا کرده نمی توانند. روس ها صلح نمی آورند. آنها مثل همیشه خلاف عنعنات ملی و اسلامی ما کار می کنند.»

او گفت: «تمام تلفات افراد ملکی و بدبختی مردم افغانستان از دست گروه مشرک هبت الله است. این ها همه با تکیه بر کمک مالی و نظامی کشورهای کفری و مستبد روسیه و ایران دست به این جنایت ها می زنند.»

نیازی افزود: «صلح در افغانستان را نه روسیه و نه هم ایران آورده می تواند.»

پیام های ضد و نقیض

در شروع این مذاکرات سرگئی لاوروف،‌ وزیر خارجه روسیه، گفت که مسکو امیدوار است تا «از طریق همکاری های مشترک برگ جدیدی را در تاریخ افغانستان باز کند.»

او گفت که اشتراک هر دو حکومت کابل و طالبان یک «کمک مهم» است که با هدف ایجاد «شرایط مطلوب برای آغاز مذاکرات مستقیم، صورت می گیرد.»

اما به گفته هیات های طالبان و شورای عالی صلح، نشست مسکو بدون هیچ راه مشخصی برای برگزاری گفتگوی مستقیم بین طرف های درگیر در جنگ خاتمه یافت.

به گفته اینترفاکس، شیر محمد عباس ستانیک‌زی، رهبر هیات اعزامی طالبان، به ژورنالیستان گفت: «این کنفرانس درباره مذاکرات مستقیم نبود.»

او گفت که طلبان «حکومت حال حاضر [افغانستان] را مشروع و قانونی نمی داند و بنا، ما با آنها مذاکره نخواهیم کرد. از آنجا که درخواست اصلی ما خروج نیروهای خارجی است، ما برای یافتن یک راه حل صلح‌ آمیز با آمریکایی ها گفت و گو خواهیم کرد.»‌

حکومت ایالات متحده مکررا اعلام کرده بود که مذاکرات صلح باید به رهبری و مالکیت افغانستان و با حمایت حکومت ایالات متحده باشد.

به گزارش ریانووستی، حاجی دین محمد، رئیس هیات شورای عالی صلح افغانستان، به ژورنالیستان گفت که روسیه از تیم او دعوت کرد تا در یک نشست دیگر اشتراک کند، مگر «توافقی برای برگزاری مذاکارت مستقیم صلح با طالبان» حاصل نشد.

افغانستان انگیزه های روسیه را رد می کند

مقامات و تحلیلگران می گویند که نشست مسکو قادر به حصول یک توافق نبود؛ زیرا روسیه به دنبال دستیابی به اهداف پس پرده خود بود.

صبغت الله احمدی، سخنگوی وزارت خارجه افغانستان، به سلام تایمز گفت: «مذاکرات و چانه زنی های میان کابل و مسکو وجود داشت، اما ما به توافق نرسیدیم ... برخلاف نشست های قبلی مسکو ... که دیپلوماتیک بود و کشور های مستقل اشتراک کرده بودند، نبود، این بار آنها یک گروه خاص را دعوت کرده بودند.»

احمدی گفت: «رهبری و مالکیت افغانستان به روند مذاکرات صلح از موارد الزامی برای ... هر کشوری است که می خواهد افغانستان را برای رسیدن به صلح کمک کند.»‌

نبی مصداق، تحلیلگر امور سیاسی مقیم کابل، گفت: «حکومت افغانستان همواره تاکید کرده است که مذاکرات صلح باید به رهبری و مالکیت افغانستان باشد... اما مسکو این خواست حکومت کابل را رد کرد و نشست را خودش رهبری نمود.»

او به سلام تایمز گفت: «در نتیجه، از اول تا ختم این نشست و بعد از آن گفتگوی هیئت طالبان با رسانه های روسی، همه به نفع طالبان و روس ها و به ضرر افغانستان بود.»

مصداق گفت: «روس ها و طالبان بر خلاف خواست حکومت و مردم افغانستان نمی خواهند امریکا و جامعه جهانی در افغانستان حضور داشته باشند. به همین ترتیب پیام آخر این نشست خروج جامعه جهانی از افغانستان بود.»

دستور پنهان مسکو

خالد پشتون، نماینده قندهار در ولسی جرگه، گفت: «نیت روس ها با برگزار نمودن نشست مسکو کشانیدن پای طالبان به میز مذاکره و مسایل صلح نبود.»

او به سلام تایمز گفت: «از صحبت های عباس ستانکزی نماینده طالبان معلوم می شد که برای مذاکرات صلح به مسکو نیامده اند. تمام حرف هایش این بود که آمریکا از افغانستان خارج شود.»‌

پشتون با اشاره به عدم صداقت طالبان پرسید: «چرا طالبان در سال ۲۰۱۴ زمانیکه اکثر نیروهای امریکائی از افغانستان خارج شدند،‌ صلح نکردند؟ بلکه ... در آن زمان جنگ شان را شدت دادند.»

او گفت: «همه این ها نشان می دهد [درخواست آنها برای] خروج نیروهای آمریکایی فقط یک بهانه است. طالبان و روس ها متحد شده اند تا حکومت افغانستان و نیروهای آمریکا را زمین گیر کنند.»

او گفت: «بار ها سلاح های روسی در فراه، هلمند و دیگر ولایت ها به دست نیروهای امنیتی افتاده است. معلومات استخباراتی نشان میدهد که والی نام نهاد طالبان در هلمند به دستور و هماهنگی مسکو و تهران فعالیت هایش را پیش می برد.»

پشتون افزود: «این به وضوح نشان میدهد که طالبان و روس ها متحدانه و در هماهنگی هم در افغانستان فعالیت های های خصمانه می کنند.»

«مردد» ماندن افغان ها

عبدالمعین معین، یک تحلیلگر سیاسی مقیم کابل، گفت: «با وجود این که وزیر خارجه روسیه هدف این نشست را تلاشی برای پیدا کردن راه حل صلح آمیز برای جنگ افغانستان خواند، اما با توجه به حمایت مالی و تسلیحاتی مسکو از طالبان، هم مردم و هم حکومت افغانستان تلاش های روس ها را به دیده شک می بینند.»‌

او به سلام تایمز گفت: «روسیه افغانستان را ... بخش از حوزه زیر نفوذش می داند. [روسیه] تمام تلاش های اش بر این قرار دارد تا گروه های تحت نفوذش حتی طالبان به قدرت برسند.»‌

او اظهار داشت: «روابط برقرار کردن روس ها با طالبان، حمایت از این گروه و حالا هم ستیج دادن سیاسی به آنها ..... در نشست مسکو ثابت کرد که روسیه و طالبان با هم روابط نزدیک دارند و هماهنگ در افغانستان فعالیت می کنند.»

زکریا زکریا، نماینده کابل در ولسی جرگه، گفت: «روس ها به خاطر این که به دنیا نشان بدهند که در افغانستان صلح می خواهند، به برگزار نمودن نشست مسکو تاکید و پافشاری داشته است. مگر حمایت آنها از طالبان برای صلح نه، بلکه برای جنگ می باشد.»

او گفت: «اشتراک طالبان در نشست مسکو و رد گفتگو با حکومت افغانستان نشان داد که طالبان و روس ها پروسه صلح را دنبال نمی کنند. بلکه آنها در صدد تشکیل یک جبهه در مقابل حکومت افغانستان و همپیمانان بین المللی اش می باشند.»

زکریا گفت: «طالبان که خود را یک حرکت اسلامی می دانند در کنفرانس های صلح کشور های اسلامی که در اندونیزیا و عربستان سعودی برای صلح برگزار شده بود، اشتراک نکردند.»

«شرکت [طالبان] در نشست مسکو نشان داد که ... طالبان از نام اسلام سوءاستفاده می کند و اینکه طالبان حمایت روس ها را با خود دارند و بر اساس پلان روس ها پیش می روند.»

[نصیر صالحی از هرات در تهیه این گزارش مشارکت نموده است.]