کابل -- در حالی که مظاهره ها در ایران ادامه دارند و در میان نگرانی فزاینده بین المللی بر سر احتمال گسترش خشونت، قانونگذاران و فعالان جامعه مدنی افغان نسبت به این موضوع ابرازنظر کرده اند.
آنها میگویند که حکومت ایران به جای حمله و دستگیری معترضان باید به خواست های مردم گوش دهد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه این مظاهره ها که بتاریخ ۷ جدی اول به خاطر اعتراض به مسائل اقتصادی راه اندازی شده بود، به سرعت بشکل کلُی علیه رژیم گسترش یافت و به کشته شدن ۲۱ نفر و دستگیری صدها تن انجامید.
پولیس می گوید که آنها تعداد بسیار زیاد از افراد دستگیرشده در ناآرامی ها را آزاد کرده اند، اما اغتشاشگران اصلی «در اختیار دستگاه عدلیه قرار دارند.»
نمایندگان مجلس ایران یکشنبه (۱۷ جدی) جهت گفت و گو در مورد این اعتراضات مرگبار یک جلسه را پشت درهای بسته برگزار کردند.
محمد رضا کچویی، یک نماینده مجلس ایران به ویبسایت پارلمان این کشور گفت: «در این جلسه پارلمان عمدتاً وضعیت مردم، اوضاع اقتصادی و معضل بیکاری مورد بررسی قرار گرفت. دشمن کوشش می کند با توسل به این معضلات به کشور رخنه کند.»
مظاهره یکی از اصول دموکراسی است
فعالان جامعه مدنی و قانونگذاران افغان می گویند که حکومت ایران بجای مقصر جلوه دادن نیروهای خارجی باید به مشکلات مردم گوش کند.
محسن عبداللهی، یک فعال مدنی باشنده کابل گفت که حکومت ایران زندگی را برای شهروندانش بسیار سخت کرده و مردم آن کشور ناگزیرند به پاخیزند.
او به سلام تایمز گفت: «در زمان حکومت طالبان حقوق [افغان ها] نیز از آنها گرفته شده بود. امروز شهروندان کشور همسایه ما هم که در [عین آن] شرایط قرار دارند و در تلاش اند تا از این نظام رهایی یابند، دست به تظاهرات زده اند.»
عبدالرحیم رهین، نماینده ولایت بادغیس در ولسی جرگه گفت که مظاهره حق مدنی شهروندان هر کشور است که نظام آن از سوی مردم انتخاب می شود.
او به سلام تایمز گفت: «مردم ایران هم از لحاظ اقتصادی، حکومت داری و فساد به تنگ آمده اند. آنها باید مشکلات شان را ابراز کنند و حکومت باید صدای آنها را بشنود.»
وی گفت: «اگر در برابر مردم با قوه قهریه جواب داده شود، این ظلم است.»
رحیم گفت: «حکومت ایران اگر واقعاً نظام اسلامی است باید به خواست های مردم گوش داده و به آن به گونه اسلامی پاسخ دهد.»
وژمه ساپی، یک نماینده ولسی جرگه از ولایت کنر گفت که مظاهره یکی از اصل های دموکراسی است.
وی گفت: «این موضوع در قوانین بین المللی نیز آمده است که هیچ کس حق ندارد جواب مظاهره و حرکت های مدنی را با آتش و مرمی بدهد.»
او گفت: «این حرکت ها در روند حکومتداری ... تاثیر گذار است، زیرا مردم به خاطر اهداف ... که دارند مظاهره می کند تا به آن اهداف دسترسی پیدا کنند.»
ساپی گفت: «تاریخ نشان داده است که انسجام مردم به خاطر خواست های شان حتی می تواند باعث سرنگونی حکومت ها شود.»
محمد اکبر میرزایی، یک تحلیلگر امور سیاسی افغان باشنده کابل به سلام تایمز گفت که در کنار قیمتی و فساد اداری، مشکل اصلی مردم ایران محدودیت ها و قیودات خفقان آور است که از سوی حکومت بر مردم وضع شده است.
وی گفت: «حالا ما در قرن ۲۱ زندگی می کنیم. دیگر عصر نظام های دیکتاتور و خودکامه گذشته است و حکومت ها باید به خواست های مردم تن بدهند، چون در غیر آن نابود می شوند.»