مشکلات اقتصادی و ممنوعیت تحصیل زنان باعث افزایش ترک تحصیل در پوهنتون های خصوصی تخار شده است

تخار -- مقامات پوهنتون های خصوصی در ولایت تخار نسبت به کاهش شدید ثبت نام محصلین از ماه اسد سال ۱۴۰۰ به این سو ابراز نگرانی کرده اند و برخی موسسات از کاهش ۸۰٪ تعداد محصلین گزارش داده اند.

آنها گفتند، میزان ترک تحصیل به دلیل وضعیت اقتصادی این ولایت، بی ثباتی سیاسی دوامدار و محدودیت های تحصیل زنان است.

عبدالمعروف عارفی، رئیس پوهنتون خصوصی راه سعادت، به سلام تایمز گفت، قبل از ماه اسد ‍سال ‍۱۴۰۰، این پوهنتون ۳۵۰۰ محصل داشت که بخشی از آنها دختر بودند.

وی گفت، اما متاسفانه اکنون دختران حق تحصیل ندارند.

او گفت، «اکنون ما تنها ۷۰۰ محصل داریم، که چهار برابر کاهش یافته است.»

عارفی گفت، فرار مغزها، افزایش فقر خانواده ها، ممنوعیت تحصیل زنان، بی انگیزگی و ناامیدی جوانان از نبود فرصت های کاری در کشور از جمله عوامل ترک تحصیل در موسسات تحصیلات عالی خصوصی است.

وی گفت، «اکنون در صنوفی که یک وقت در آن ۵۰ محصل درس می خواندند، ۱۰ محصل درس می خوانند. برخی از پوهنتون های خصوصی یا فعالیت خود را به حالت تعلیق درآورده اند یا در لست فروش قرار گرفته اند.»

عارفی افزود، «ما می خواهیم ممنوعیت تحصیل دختران برداشته شود تا موسسات تحصیلات عالی خصوصی بتوانند دوباره روی پای خود بایستند،»

ذبیح الله خالد، معاون امور تحصیلی موسسه تحصیلات عالی پیمان در تخار نیز از وضعیت کنونی ابراز نگرانی کرد.

وی گفت، تحولات اخیر بر مؤسسات تعلیمی تأثیر منفی گذاشته است و ممنوعیت تحصیل زنان و مشکلات اقتصادی بخشی از عوامل بی‌تفاوتی جوانان نسبت به آموزش است.

او گفت، «انستیتیوت ما قبل از ماه اسد سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۰۰۰ محصل داشت، اما اکنون بیش از ۲۰۰ نفر نیست، که ۸۰٪ کاهش در ثبت نام رخ داده است،»

وی افزود، «بیشتر جوانان به دلیل محدودیت های تحصیلی از کشور گریختند و برخی دیگر به دلیل مشکلات اقتصادی ترک تحصیل کردند،»

وی گفت، «مردم علاقه خود را به آموزش از دست داده اند و همه برای یافتن غذا تلاش می کنند،» و او هشدار داد که در صورت عدم تغییر وضعیت، ممکن است بقیه موسسات آموزشی در کشور نیز تعطیل شوند.

اما خالد افزود که امیدوار است «به این چالش‌ها رسیدگی شود و شاهد حضور قوی‌تر جوانان در مؤسسات تحصیلات عالی باشیم».

رویاهای ویران شده

ملالی شریفی، ۲۴ ساله، که زمانی محصل سال سوم فاکولتهء حقوق در پوهنتون تخار بود، اکنون با ناامیدی و مایوسی دست و پنجه نرم می کند.

او به سلام تایمز گفت، «بزرگترین آرزوی من این بود که قاضی شوم و به زنان کشورم که حقوق آنها همیشه پایمال شده است، خدمت کنم، اما تمام امیدها و رویاهای من از بین رفتند،»

شریفی گفت، «پس از ممنوعیت تحصیلات عالی دختران، مجبور شدم در خانه بمانم و دردهایم را به تنهایی تحمل کنم،»

او گفت، «مثل من، صدها و هزاران دختر دیگر از تحصیل محروم شده‌اند و در چهاردیواری خانه‌شان در دنیایی از ناامیدی و مایوسی زندگی می‌کنند،»

نوروز اعتبار، ۲۵ ساله، که محصل سال چهارم فاکولتهء اقتصاد در یکی از پوهنتون های خصوصی در تخار بود، گفت، «تا فراغت من یک سال باقی مانده بود، اما شرایط و وضعیت اقتصادی خانواده ام مرا مجبور به ترک تحصیل کرد،»

وی افزود، «من در یک شرکت خصوصی کار می کردم و بعد از ظهر در صنوف درسی شرکت می کردم. زمانی که من مانند هزاران جوان افغان دیگر کارم را از دست دادم، دیگر توان پرداخت هزینه تحصیل خود را نداشتم.»

وی گفت، «اگر این تغییر ناگهانی در کشور ما اتفاق نمی افتید، کارم را از دست نمی دادم و در عوض سند ماستری خود را می گرفتم و به حیث یک جوان مسلکی به کشور خود خدمت می کردم،»

آینده نامشخص

برخی از تحلیلگران و استادان، فروپاشی مؤسسات تحصیلات خصوصی را تهدیدی جدی برای آینده کشور می دانند.

علی احمد مخدوم، یک تحلیلگر امور سیاسی در کابل گفت، اگر مؤسسات تحصیلات خصوصی با فروپاشی کامل مواجه شوند، نیمی از جامعه از تحصیل محروم خواهند شد، زیرا پوهنتون های دولتی نمی توانند نیازهای نسل امروز را برآورده بسازند.

مخدوم گفت، «موسسات تعلیمی خصوصی در دو دهه گذشته رشد چشمگیری داشته اند و میلیون ها افغان توانستند در مکاتب و پوهنتونها تحصیل کنند. سطح تحصیلات به طور قابل توجهی افزایش یافت، زیرا هزاران جوان توانستند مدارک لیسانس، ماستری و دکتورا را دریافت کنند.»

او هشدار داد که اگر وضعیت اقتصادی بدتر شود و تحصیل در مؤسسات خصوصی غیرممکن شود، ممکن است این بخش از کار بیفتد و بیکاری را بالا ببرد و جامعه را بیشتر در فقر فرو ببرد.

محمد علی محمدی، استاد پوهنتون کندز، به سلام تایمز گفت که در حال حاضر، جوانان تحصیل کرده نمی توانند فرصت های کاری مناسبی پیدا کنند.

او گفت، «جوانان از امنیت وظیفه ای برخوردار نیستند و فقر و بیکاری برخی از جوانان تحصیلکرده افغان از جمله کسانی که دارای مدرک ماستری و دکتورا هستند، استادان و نخبگان هستند، مجبور کرده است که به کارهای جزئی مانند فروش اجناس در کوچه ها روی آورند،»

محمدی به تاریخ ۲۰ ماه سرطان گفت، «تا اواخر ماه گذشته حدود ۲۰ تا ۳۰ محصل در صنف من درس می‌خواندند، اما اکنون این تعداد به نصف کاهش یافته است،»

وی گفت، «وضعیت نامشخص سیاسی و اقتصادی کشور انگیزه را از جوانان سلب کرده است.»