آموزش

مشکلات اقتصادی و ممنوعیت تحصیل زنان باعث افزایش ترک تحصیل در پوهنتون های خصوصی تخار شده است

گزارش از محمد قاسم

در این عکس که به تاریخ ۱۴جدی گرفته شده است، محصلین مؤسسه تحصیلات عالی پیمان در تالقان مرکز ولایت تخار دیده می شوند. [عکس از موسسه تحصیلات عالی پیمان]

در این عکس که به تاریخ ۱۴جدی گرفته شده است، محصلین مؤسسه تحصیلات عالی پیمان در تالقان مرکز ولایت تخار دیده می شوند. [عکس از موسسه تحصیلات عالی پیمان]

تخار -- مقامات پوهنتون های خصوصی در ولایت تخار نسبت به کاهش شدید ثبت نام محصلین از ماه اسد سال ۱۴۰۰ به این سو ابراز نگرانی کرده اند و برخی موسسات از کاهش ۸۰٪ تعداد محصلین گزارش داده اند.

آنها گفتند، میزان ترک تحصیل به دلیل وضعیت اقتصادی این ولایت، بی ثباتی سیاسی دوامدار و محدودیت های تحصیل زنان است.

عبدالمعروف عارفی، رئیس پوهنتون خصوصی راه سعادت، به سلام تایمز گفت، قبل از ماه اسد ‍سال ‍۱۴۰۰، این پوهنتون ۳۵۰۰ محصل داشت که بخشی از آنها دختر بودند.

وی گفت، اما متاسفانه اکنون دختران حق تحصیل ندارند.

زنان افغان به تاریخ ۲۶ میزان، در جریان یک اعتراض در مقابل پوهنتون کابل در شهر کابل شعارهای را در دست گرفته اند. [ای اف پی]

زنان افغان به تاریخ ۲۶ میزان، در جریان یک اعتراض در مقابل پوهنتون کابل در شهر کابل شعارهای را در دست گرفته اند. [ای اف پی]

او گفت، «اکنون ما تنها ۷۰۰ محصل داریم، که چهار برابر کاهش یافته است.»

عارفی گفت، فرار مغزها، افزایش فقر خانواده ها، ممنوعیت تحصیل زنان، بی انگیزگی و ناامیدی جوانان از نبود فرصت های کاری در کشور از جمله عوامل ترک تحصیل در موسسات تحصیلات عالی خصوصی است.

وی گفت، «اکنون در صنوفی که یک وقت در آن ۵۰ محصل درس می خواندند، ۱۰ محصل درس می خوانند. برخی از پوهنتون های خصوصی یا فعالیت خود را به حالت تعلیق درآورده اند یا در لست فروش قرار گرفته اند.»

عارفی افزود، «ما می خواهیم ممنوعیت تحصیل دختران برداشته شود تا موسسات تحصیلات عالی خصوصی بتوانند دوباره روی پای خود بایستند،»

ذبیح الله خالد، معاون امور تحصیلی موسسه تحصیلات عالی پیمان در تخار نیز از وضعیت کنونی ابراز نگرانی کرد.

وی گفت، تحولات اخیر بر مؤسسات تعلیمی تأثیر منفی گذاشته است و ممنوعیت تحصیل زنان و مشکلات اقتصادی بخشی از عوامل بی‌تفاوتی جوانان نسبت به آموزش است.

او گفت، «انستیتیوت ما قبل از ماه اسد سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۰۰۰ محصل داشت، اما اکنون بیش از ۲۰۰ نفر نیست، که ۸۰٪ کاهش در ثبت نام رخ داده است،»

وی افزود، «بیشتر جوانان به دلیل محدودیت های تحصیلی از کشور گریختند و برخی دیگر به دلیل مشکلات اقتصادی ترک تحصیل کردند،»

وی گفت، «مردم علاقه خود را به آموزش از دست داده اند و همه برای یافتن غذا تلاش می کنند،» و او هشدار داد که در صورت عدم تغییر وضعیت، ممکن است بقیه موسسات آموزشی در کشور نیز تعطیل شوند.

اما خالد افزود که امیدوار است «به این چالش‌ها رسیدگی شود و شاهد حضور قوی‌تر جوانان در مؤسسات تحصیلات عالی باشیم».

رویاهای ویران شده

ملالی شریفی، ۲۴ ساله، که زمانی محصل سال سوم فاکولتهء حقوق در پوهنتون تخار بود، اکنون با ناامیدی و مایوسی دست و پنجه نرم می کند.

او به سلام تایمز گفت، «بزرگترین آرزوی من این بود که قاضی شوم و به زنان کشورم که حقوق آنها همیشه پایمال شده است، خدمت کنم، اما تمام امیدها و رویاهای من از بین رفتند،»

شریفی گفت، «پس از ممنوعیت تحصیلات عالی دختران، مجبور شدم در خانه بمانم و دردهایم را به تنهایی تحمل کنم،»

او گفت، «مثل من، صدها و هزاران دختر دیگر از تحصیل محروم شده‌اند و در چهاردیواری خانه‌شان در دنیایی از ناامیدی و مایوسی زندگی می‌کنند،»

نوروز اعتبار، ۲۵ ساله، که محصل سال چهارم فاکولتهء اقتصاد در یکی از پوهنتون های خصوصی در تخار بود، گفت، «تا فراغت من یک سال باقی مانده بود، اما شرایط و وضعیت اقتصادی خانواده ام مرا مجبور به ترک تحصیل کرد،»

وی افزود، «من در یک شرکت خصوصی کار می کردم و بعد از ظهر در صنوف درسی شرکت می کردم. زمانی که من مانند هزاران جوان افغان دیگر کارم را از دست دادم، دیگر توان پرداخت هزینه تحصیل خود را نداشتم.»

وی گفت، «اگر این تغییر ناگهانی در کشور ما اتفاق نمی افتید، کارم را از دست نمی دادم و در عوض سند ماستری خود را می گرفتم و به حیث یک جوان مسلکی به کشور خود خدمت می کردم،»

آینده نامشخص

برخی از تحلیلگران و استادان، فروپاشی مؤسسات تحصیلات خصوصی را تهدیدی جدی برای آینده کشور می دانند.

علی احمد مخدوم، یک تحلیلگر امور سیاسی در کابل گفت، اگر مؤسسات تحصیلات خصوصی با فروپاشی کامل مواجه شوند، نیمی از جامعه از تحصیل محروم خواهند شد، زیرا پوهنتون های دولتی نمی توانند نیازهای نسل امروز را برآورده بسازند.

مخدوم گفت، «موسسات تعلیمی خصوصی در دو دهه گذشته رشد چشمگیری داشته اند و میلیون ها افغان توانستند در مکاتب و پوهنتونها تحصیل کنند. سطح تحصیلات به طور قابل توجهی افزایش یافت، زیرا هزاران جوان توانستند مدارک لیسانس، ماستری و دکتورا را دریافت کنند.»

او هشدار داد که اگر وضعیت اقتصادی بدتر شود و تحصیل در مؤسسات خصوصی غیرممکن شود، ممکن است این بخش از کار بیفتد و بیکاری را بالا ببرد و جامعه را بیشتر در فقر فرو ببرد.

محمد علی محمدی، استاد پوهنتون کندز، به سلام تایمز گفت که در حال حاضر، جوانان تحصیل کرده نمی توانند فرصت های کاری مناسبی پیدا کنند.

او گفت، «جوانان از امنیت وظیفه ای برخوردار نیستند و فقر و بیکاری برخی از جوانان تحصیلکرده افغان از جمله کسانی که دارای مدرک ماستری و دکتورا هستند، استادان و نخبگان هستند، مجبور کرده است که به کارهای جزئی مانند فروش اجناس در کوچه ها روی آورند،»

محمدی به تاریخ ۲۰ ماه سرطان گفت، «تا اواخر ماه گذشته حدود ۲۰ تا ۳۰ محصل در صنف من درس می‌خواندند، اما اکنون این تعداد به نصف کاهش یافته است،»

وی گفت، «وضعیت نامشخص سیاسی و اقتصادی کشور انگیزه را از جوانان سلب کرده است.»

آیا شما این مقاله را می پسندید؟

4 دیدگاه

شیوه نامۀ بیان دیدگاه ها * نشان دهندۀ فیلد اجباری است 1500 / 1500

بدیهی است که بیکاری و نبود فرصت های شغلی مشکلات زیادی را ایجاد کرده است. پوهنتون ها و مکاتب خصوصی در این محله های فقیر نشین سقوط کرده اند، زیرا مردم از نظر مالی در رنج هستند و نمی توانند فرزندان خود را در پوهنتون ها و مکاتب خصوصی ثبت نام کنند. اوضاع روز به روز بدتر می شود. پوهنتون ها و مدارس برای دختران زیبا و پر رونق بود، اما حالا که این محدودیت ها برای زنان کم شده، همه چیز بدتر شده است. تا زمانی که دختران اجازه تحصیل نداشته باشند، همه چیز همچنان آشفته و بد خواهد بود.

پاسخ

شوق تحصیل کم شده است و مردم غریب شده است همه تلاش شان پیدا کردن یک لقمه نان است در پوهنتون ها 50 فیصد محصلین دختران بوده حالا آن ها حق تحصیل ندارد کار نیست همه مردم بیکار مانده اند پس از کجا کند فیس پوهنتون اکثر بچه ها به راه های قاچاقی ترک کشور کردن و اکثر شان رفتن خارج نصف شان به پوهنتون های دولتی کامیاب شدن از همین لامل ها در پوهنتون های شخصی فیصد محصیلین کم شده است .

پاسخ

امروز در برخی ولایات افغانستان پروسه امتحان کانکور پوهنتونها آغاز می شود، اما دختران حق شرکت در این امتحان را ندارند. این حق از آنان سلب شده است زیرا روحیه فرد یا گروهی برای تحصیل و تحصیلات عالی مهیا نیست و با زور و ظلم مانع تعلیم و تحصیلات عالی دختران شده اند. در غیر این صورت تا کنون دلیل معقول یا عقلی آورده نشده است. سال گذشته ادارات تعلیم و تربیه دختران را محدود کردند و امسال در نهایت آنها را از تحصیل و امتحان محروم کردند. نکته جالب دیگر این است که: تا همین ماه گذشته، آنها فورم های امتحانات پوهنتون را بین دختران توزیع کرده و در مقابل هر فورمه ۵۰۰ افغانی هزینه از آنها دریافت کرده اند. به همین ترتیب، فورم ها به ۱۴ قسمت تقسیم شدند. از پارسال فورم های کانکور توزیع می شود، هزینه می گیرند اما بعد از امتحان و تحصیل محروم می شوند. اگر آنها را از تحصیل محروم می کنید چرا این فورم ها را پخش می کنید و از آنها هزینه می گیرید!؟ حتی اگر می‌دانید که امتحان از آنها گرفته نشده است، باز هم از آنها هزینه دریافت می‌کنید. آیا برای شما حرام نیست؟ از فرا رسیدن روزهای خوب صحبت کردند و به همه گفتند صبر داشته باشید. آیا هنوز باید صبر داشته باشید یا خسته شده اید؟

پاسخ

تاریخ هرگز مردان افغان را نخواهد بخشید. آنها برای تحصیل دختران بی گناه کشورشان مکتب و پوهنتون باز نکردند و در مقابل دشمنان نور ایستادگی نکردند. استثنائاً عده ای از جوانان در این زمینه فداکاری کردند، اما حرکت متحد و مقتدر آنچنان که لازم بود، اتفاق نیفتاد. این دوران سیاه ظلم و بربریت دشمنان تعلیم و تربیه به زودی به پایان می رسد و ما بر این باوریم که ستاره تابناک نور دوباره بر میهن خواهد درخشید.

پاسخ