با ادامه ممنوعیت مکاتب، مشکلات روانی میان دختران افغان افزایش یافته است

مزارشریف -- متخصصان صحت روانی ممنوعیت تحصیل دختران و زنان را عامل افزایش حوادث روانی و اضطراب در میان دختران در شمال افغانستان می دانند.

داکتر عتیق الله صفا، متخصص صحت روانی در شفاخانه حوزوی مزارشریف، گفت که شیوع مشکلات روانی در میان زنان و دختران جوان افزایش یافته است و روزانه ده ها تن از آنان برای مشوره و تداوی به شفاخانه مراجعه می کنند.

او گفت، بیشتر مریضان از جمله متعلمین سابق هستند، و افزود، «آنها پس از دریافت نسخه و توصیه های طبی به خانه برمی گردند.»

صفا گفت، «زنان به دلیل محدودیت‌های مداوم و ناتوانی در سازگاری با شرایط کنونی از مشکلات روانی رنج می‌برند. امیدواریم شرایط برای زنان در کشور بهتر شود تا دیگر چنین رنجی را تجربه نکنند.»

شمسیه، ۱۸ ساله، که حال باید در صنف یازدهم لیسه باختر در مزارشریف درس می خواند، گفت که امیدش را نسبت به آینده خود از دست داده است.

او گفت، «من بسیار نگران هستم که اگر مکاتب ما بازگشایی نشود، تکالیف ۱۱ سال تلاش من چه خواهد شد.»

شمسیه گفت، «هر شب خواب های بدی می دیدم. من چندین بار به شفاخانه رفتم و داکتران برای من دواهای افسردگی و اضطراب تجویز کردند، اما این دواها روی من تأثیری ندارد.»

وی گفت، «هر وقت به یاد همصنفیان و مکتب ام می افتم، شروع به گریه می کنم و نمی توانم درست بخوابم.»

آینده نابود شد

شمسیه تنها نیست. بسیاری از زنان و دختران افغان از آینده مبهم خود ناامید هستند.

سایره اسدی، ۲۵ ساله، که باید وارد سال چهارم تحصیل در رشته اقتصاد در پوهنتون کندز می شد، گفت، «احساس می‌کنم سه و نیم سال تحصیلم به هدر رفت و تلاش‌های من بیهوده بود.»

او گفت، «من مصمم بودم که تحصیلات تا سطح ماستری را به پیش ببرم و به کشورم خدمت کنم. با این حال، همه رویاهای من نابود شده اند.»

او افزود، «من اکنون امید و آرزوهایم را از دست داده ام. نمی توانم روی درس خواندن تمرکز کنم، اما به آینده خود فکر می کنم.»

وی گفت، «امید من برای تحصیل و آینده از بین رفت. تمام رویاها و اهدافم از بین رفت.»

زرلشت عزیزی ۲۴ ساله که تا دو ماه دیگر باید از پوهنتون تخار در رشته معارف فارغ التحصیل می شد، اکنون در وضعیت نامشخصی به سر می برد.

او سه شنبه گذشته (۱ حمل) گفت، «امید داشتم تا دو ماه دیگر فارغ التحصیل شوم و دیپلومم را بگیرم، اما همه چیز از بین رفته است. حالا نمی‌دانم آینده برای من چه خواهد بود.»

زرلشت که با وجود مخالفت خانواده اش برای ورود به پوهنتون موانع زیادی را پشت سر گذاشت، گفت، «فقط مادرم در ادامه تحصیل از من حمایت کرد. حتی پدر و برادرانم با تحصیل من مخالف بودند.»

او گفت، «اکنون احساس تنهایی می کنم و عمیقاً نگران آینده تاریکم هستم.»

یک تراژیدی تاریخی

افغان ها می گویند، جامعه به زنان تحصیل کرده ای نیاز دارد که به عنوان معلم، داکتر، انجنیر، وکیل، قاضی و پرسونل امنیتی کار کنند.

سمیرا نصیری، ۳۶ ساله، یک فعال حقوق زنان در ولایت بغلان، گفت، «هر کشوری که فقر و بیکاری در آن گسترده است، سیاست ها و تصمیمات باید به جای بدتر کردن وضعیت و محروم کردن زنان از تحصیل، بر نحوه رسیدگی به این مسائل اساسی متمرکز شود.»

او گفت، «زنان در دو دهه گذشته ثابت کرده اند که قادر به انجام هر گونه فعالیت اجتماعی هستند.»

وی افزود، «حصول علم بر هر مسلمان از جمله زن و مرد فرض است. این فریضه الهی به دلیل اهمیت آموزش در زندگی انسان است. زنان باید درس بخوانند تا بتوانند به مشکلات زنان در جامعه رسیدگی کنند.»

حبیب الله مقصودی، ۴۵ ساله، یک جامعه شناس در ولایت کندز، گفت که محرومیت زنان از تحصیل، عقب نشینی در رشد اقتصادی افغانستان است.

وی گفت، «زنان تحصیلکرده از یک سو می توانند نیروی کار را بهره ورتر و مؤثرتر سازند، و از سوی دیگر به تربیت کودکان بسیاری در جامعه کمک کنند که در غیر این صورت فرصت ندارند.»

وی گفت، «محروم ساختن زنان از تحصیل یک تراژیدی تاریخی است که پیامدهای منفی آن بر نسل آینده ما تأثیر خواهد گذاشت.»

مقصودی گفت، «منع کردن زنان از تحصیل، فقر و بیکاری را تشدید می کند و همچنین مانع رشد و توسعه اقتصادی می شود.»

بستن پوهنتون ها و مکاتب به روی زنان و دختران ضربه جبران ناپذیری به سرمایه انسانی و رشد اقتصادی است.

فراخوان به احترام به حقوق زنان

سازمان ملل متحد به تاریخ ۱۷حوت اعلام کرد که افغانستان در حال حاضر «سرکوبگرترین کشور در جهان» برای حقوق زنان است، و رهبران جهان در یک فراخوان مشترک خواستار بهبود هستند.

وزرای خارجه ۲۱ کشور و اتحادیه اروپا با صدور بیانیه ای مشترک گفتند که افغانستان «یکی از شدیدترین کاهش ها را در سطح جهان در احترام به حقوق بشر، زنان و دختران داشته است.»

آنها گفتند، «اثرات زیانبار این اقدامات مذموم، تا زمانی که معکوس نشود، برای اقتصاد و جامعه افغانستان ویرانگر و غیرقابل جبران خواهد بود - اثراتی که هر افغان آنرا احساس خواهد کرد.»

موسسات کمک رسان می گویند، بیش از نیمی از جمعیت ۳۸ میلیونی افغانستان با گرسنگی روبرو هستند و نزدیک به چهار میلیون کودک از سوء تغذیه رنج می برند.

این بحران در اواخر سال گذشته و زمانی که زنان افغان از کار کردن با موسسات غیرحکومتی منع شدند، تشدید شد و چندین موسسهء کمک رسانی مجبور به تعلیق کار حیاتی خود شدند.

زنان همچنین از رفتن به پارک‌ها، نمایشگاه‌های تفریحی، ورزشگاه‌ها و حمام‌های عمومی منع شده‌اند و دستور داده می‌شود که در ملاء عام خود را – بهتر با برقع – بپوشانند.

برخی از زنان افغان اعتراضات پراگنده ای را علیه این ممنوعیت ها ترتیب داده اند -- که با اشتراک در چنین برنامه ها با خطر دستگیری، خشونت و توهین اجتماعی رو به رو می شوند -- اما مقامات معمولاً آنها را به سرعت متفرق می کنند.