![سه محصل به تاریخ ۲۷ جدی به یک استاد پوهنتون کاروان در کابل گوش فرا می دهند. به گفته فهیم چکری رئیس اجرائیه پوهنتون کاروان، قبل از سقوط حکومت افغانستان در ماه اسد، بیشتر از ۲۰ محصل در این صنف اشتراک می کردند. [حمزه/سلام تایمز]](/cnmi_st/images/2022/01/20/33634-54221-739_416.webp)
کابل -- پوهنتون های خصوصی افغانستان در حالی با مشکلات مواجه هستند که کارمندان اداری و استادان وظایف خود را از دست داده و محصلین مجبور شده اند که تحصیلات خود را ترک کنند.
از زمان سقوط حکومت افغانستان در اواخر ماه اسد بدینسو، این کشور با افزایش قیمت ها و بیکاری در بی ثباتی مالی فرو رفته است.
پوهنتون های خصوصی و محصلین آنها نیز از این بی ثباتی محفوظ نمانده اند.
شریفه ۲۵ ساله یک باشنده کابل، تا پنج ماه قبل در انستیتوت تحصیلات عالی طبی افغان سویس، در رشته طب معالجوی محصل بود.
وی گفت، «بزرگترین آرزویم این بود که داکتر شوم و در مناطق دور دست افغانستان به زنان هموطن خود خدمت کنم تا بتوانم از مرگ غیرضروری مادران و کودکان جلوگیری کنم.»
شریفه گفت، «اما امیدواری ام به ناامیدی تبدیل شده است زیرا یگانه نان آور خانواده ام با تغیر حکومت وظیفه اش را از دست داد و من توانایی پرداختن فیس پوهنتون را نداشتم.»
شریفه گفت، «بنابر این، من مجبور شدم که تحصیل را ترک کنم.»
شریفه گفت که وی همراه با ۵۹ نفر همصنفی های اناث دیگر در این انستیتوت تحصیلات خود را شروع کرده بود.
از زمان سقوط حکومت قبلی تاکنون، وی و ۴۴ نفر دیگر پس از آن تحصیلات خود را ترک کردند که اعضای خانواده هایشان وظایف خود را از دست دادند.
شریفه گفت، «ما نمی توانستیم که فیس و سایر هزینه های پوهنتون را پرداخت کنیم.»
احمد میلاد یک باشنده ۲۹ ساله کابل که قبلاً با یک سازمان بین المللی کار می کرد گفت که قبلاً وی می توانست از خانواده اش حمایت کند و هزینه تحصیلات خود را بپردازد.
میلاد که سه سمستر دوره ماستری خود را تکمیل کرده بود گفت، «اما مانند هزاران جوان دیگر، من وظیفه ام را از دست دادم و دیگر نمی توانستم هزینه تحصیلاتم را بپردازم.»
میلاد گفت، «اگر این تغیر ناگهانی در کشور ما اتفاق نمی افتاد، من وظیفه ام را از دست نمی دادم. و بجای آن، من سند ماستری خود را به دست می آوردم و یک جوان مسلکی می شدم تا برای کشور عزیز خود خدمت کنم.»
میلاد افزود، «اما، من و بسیاری از جوانان دیگر وظایف خود را از دست داده ایم» و به دلیل فقر و مشکلات اقتصادی نمی توانیم به تحصیلات خود ادامه دهیم.
چالش های مالی
مسؤلین در بسیاری از جمع ۱۲۰ پوهنتون های خصوصی افغانستان پس از سقوط حکومت قبلی از کاهش قابل توجه محصلین گزارش داده اند و بسیاری از این انستیتوت ها به سقوط نزدیک می شوند.
جاوید سنگدل رئیس پوهنتون دنیا افغانستان گفت، «در گذشته، اکثریت محصلینی که در پوهنتون های خصوصی تحصیل می کردند، یا خودشان وظیفه داشتند و یا یکی از اعضای خانواده هایشان کار می کردند.»
وی گفت، «اما اکنون پس از تحولات اخیر اکثریت آنها وظایف خود را از دست داده اند.»
وی افزود، «باوجود اینکه پوهنتون ها فیس های خود را ۴۰ الی ۶۰٪ کاهش داده اند، محصلین هنوز هم به دلیل مشکلات اقتصادی شدید توانایی پرداختن هزینه ها را نداشته و مجبور شده اند که تحصیلات خود را متوقف کنند.»
سنگدل گفت، «در ۲۰ سال گذشته، میلیون ها دالر در سکتور تحصیلات عالی خصوصی سرمایه گذاری شده است. به همین ترتیب تعداد زیادی از خانواده ها یکی یا دو اعضایی داشتند که در این سکتور کار می کردند.»
سنگدل افزود، «اگر چالش های اقتصادی بدتر شوند و مردم نتوانند در پوهنتون های خصوصی تحصیل کنند، این سکتور از بین خواهد رفت و مردم بیشتری بیکار خواهند شد و جامعه بیشتر در فقر غرق خواهد شد.»
فهیم چکری رئیس اجرائیه پوهنتون کاروان به سلام تایمز گفت، «در طول دو دهه گذشته، تعلیم و تحصیلات عالی بزرگترین دستاورد افغانستان بوده اند.»
چکری گفت، «میلیون ها افغان توانسته اند که در مکاتب و پوهنتون ها تعلیم و تحصیل کنند. سطح سواد به اندازه قابل توجهی افزایش یافته است. صدها جوان توانستند که اسناد لیسانس، ماستری و دوکتورای خود را به دست بیاورند، و کشور ما دارای تعداد بی سابقه ای از کارمندان تحصیل کرده و مسلکی شده بود.»
چکری با افزودن اینکه در نتیجه، سکتور تحصیلات عالی کشور سقوط کرده است گفت، «اما جوانان افغان در حال حاضر به دلیل مشکلات اقتصادی و بیکاری، به ترک کردن تحصیل و فرار از کشور مجبور شده اند.»
آینده نامشخص
صابر غیاثی یک استاد در یک پوهنتون خصوصی در کابل به سلام تایمز گفت، «در حال حاضر برای جوانان تحصیل کرده فرصت های کاری مناسبی وجود ندارند.»
وی گفت، «جوانان امنیت شغلی ندارند. فقر و بیکاری تعداد زیادی از جوانان تحصیل کرده به شمول کسانی که درجه های ماستری و دوکتورا دارند، استادان پوهنتون و ژورنالستان را مجبور ساخته است که کارهای کوچکتری [دستفروشی در جاده ها] را انجام دهند.»
غیاثی گفت، «در صنف من تا همین ماه های اخیر الی ۳۰ محصل اشتراک می کردند، اما این تعداد اکنون به ۱۰ نفر کاهش یافته است.»
وی گفت، «آینده نامعلوم سیاسی و اقتصادی کشور، بالای انگیزه جوانان تأثیر منفی گذاشته است.»
من به عنوان یک کارمند یک پوهنتون خصوصی این گزارش را تائید می کنم. در حقیقت، پوهنتون های خصوصی به دلیل سقوط نظام ریاست جمهوری با کمبود درآمد و حتی ورشکستگی روبرو هستند. با سقوط جمهوریت، وظایف به بن بست رو به رو شده و مشکلات مردم روز به روز افزایش می یابند. نه وظایفی وجود دارند، نه کاری، نه درآمدی، معیار زندگی روز به روز بدتر می شود. این چیزی است که من باید بگویم. کمتر از دو ماه بعد، در ماه حمل ۱۴۰۱، بسیاری از جوانان افغان در تلاش برای ترک کردن کشور به کشورهای دیگر، خانه های خود را ترک خواهند کرد و مجبور خواهند شد تا در کشورهای دیگر سخت کار کنند. در دوران ریاست جمهوری، حتی آرزوی یک کراچی والای دستی برای رفتن به پوهنتون برآورده می شد، زیرا وی در جریان روز کار می کرد و حدود چهار صد الی پنج صد افغانی درآمد داشت و ماهانه حداقل دوازده هزار الی پانزده هزار افغانی درآمد داشت. وی ماهانه دو هزار یا سه هزار افغانی برای فیس پوهنتون پرداخت می کرد، و اکنون چون هیچ کاری وجود ندارد، وی چه کاری کرده می تواند تا در پوهنتون خصوصی داخله بگیرد و در صورت برآورده شدن آرزوهایش چه را به دست خواهد آورد؟
پاسخ4 دیدگاه
پوهنتون های خصوصی افغانستان از سرمایه های افغانستان است که در پهلوی پوهنتون های دولتی دارای اهمیت خود می باشند. جامعه بین المللی لطف کنند به این پوهنتون ها کمک کند تا از فروپاشی آنها جلوگیری کنند. علاوه بر این، بهتر خواهد بود که اگر موسسات بین المللی از پوهنتون های دولتی حمایت، و از سقوط آنها جلوگیری کنند. ما اکنون درگیر جنجالی هستیم که از یک سو طالبان نمی دانند و سیاست پاکستان را برای نابودی افغانستان دنبال می کنند، و از سوی دیگر، جامعه جهانی خصومت خود را با افغانستان آغاز کرده است.
پاسخ4 دیدگاه
متأسفانه این همه واقعیت است. بیکاری و فقر همه دستاوردهای ۲۰ سال گذشته ما را در خطر انداخته و مردم رنج دیده ما را با مشکلات حیاتی روبرو ساخته است. اگر حکومتی وجود می داشت، حالا می گفتیم که حکومت باید غم مردم ما را بخورند. اما چون این کار را نمی توانیم بکنیم، فقط می توانیم منتظر یک معجزه و نصرت الهی بنشینیم و این اوقات تلخ را مثل یک لقمه تلخ ببلعیم. دلم به حال مردم خود بسیار می سوزد وقتی می بینم که مردم ما از فقر و بیکاری یا کودکان خود را می فروشند و یا در این زمستان سخت هوای سرد به دنبال کار و غریبی می گردند تا برای خانواده های خود یک لقمه نان حلال پیدا کرده و آنها را از گرسنگی نجات دهند. هیچ جای تعجب ندارد که مردم این قدر از این کشور فراری هستند و به شکلی از اشکال خود و خانواده های خود را از این بدبختی ها به بیرون از کشور خارج می سازند. به خارج هم که می روند، شیطانان مثل پاکستان و ایران برای مردم ما هزار قسم مشکلات خلق می کنند و از آنها سوءاستفاده می کنند. لعنت بر همه کسانی که مسؤل این روزگار مردم ما هستند و لعنت بر همه اشخاص و کشورهایی که از این حالت ما بهره برداری می کنند و به این حالت ما خوش هستند.
پاسخ4 دیدگاه
برای رفع این مشکلات إمارت اسلامی باید بدون در نظر داشت قومی،مذهبی و سمتی به جوانان تحصیل کرده و مسلکی زمینه کار و فعالیت را فراهم نمایند،به امور شخصی جوانان دخالت نکنند، به خاطر لنگی،ریش و مودل مو جوانان را تحقیر نکنند، در نتیجه جوانان حس ازادی، حس تحصیل، حس مسئولیت پذیری پیدا میکند و مجبور به ترک وطن نمیشود.
پاسخ4 دیدگاه