فقر و فرار مغزها افغانستان را با چالش های جدی روبرو کرده است

کابل -- بیکاری، فقر و شرایط نامعلوم افغان های تحصیل کرده و مسلکی را که ستون فقرات رشد اقتصادی و انکشاف اجتماعی هستند، مجبور می سازند تا کشور را ترک کنند.

ملل متحد به روز سه‌ شنبه (۱۴ جدی) هشدار داد که زمستان سخت در افغانستان به شرایط سخت کنونی که میلیون‌ ها نفر در سراسر این کشور با آن روبرو هستند، شدت می بخشد.

ملل متحد در یک اعلامیه گفت، شرکای کمکهای بشردوستانه ما برای انتقال کمک و تدارکات، با کمبود زمان دست و پنجه نرم می کنند.

استیفن دوجاریک سخنگوی ملل متحد گفت، «در جریان ماه قوس شرکای بشردوستانه ما به هفت میلیون نفر کمک ‌های غذایی را در سراسر کشور رسانده ‌اند.»

وی گفت، «فراهم آوری کمک های زمستانی به شمول پول نقد و مواد غیرخوراکی همچنان در نقاط مختلف کشور جریان دارد.»

حتی قبل از شروع زمستان، مقامات ملل متحد هشدار داده بودند که ۲۳ میلیون نفر که بیش از نصف نفوس افغانستان می باشد، با گرسنگی روبرو هستند.

داکتر فهیم چکری یک استاد پوهنتون و تحلیلگر امور سیاسی در کابل به سلام تایمز گفت، «به گفته برنامه جهانی غذا (دبلیو اف پی)، ۹۸٪ از افغان ها غذای کافی برای خوردن ندارند و به کمک های بشردوستانه شدیداً نیاز دارند.»

وی گفت، «دفاتر مختلف ملل متحد و کشورهای اهداکننده کمک ‌های بشردوستانه ای را میان مردم ولایات مختلف توزیع کرده ‌اند که این کار خوب است اما کفایت نمی کند و فقط یک راه ‌حل کوتاه‌ مدتی را فراهم می ‌کند.»

چکری گفت، «خواهش ما از ملل متحد و سایر ادارات و کشورهای اهداکننده این است که به کمک ‌های بشردوستانه به عنوان یک اقدام فوری افزایش دهند و سپس راه ‌حل ‌های دراز مدت برای بیکاری و فقر را جستجو کنند.»

در جستجوی امرار معاش

چنین سختی ها به این معناست که افغان های تحصیل کرده به دنبال خروج از کشور هستند.

مراد نوری ۴۵ ساله پس از چندین سال کارکردن برای حکومت، در ماه اسد وظیفه اش را از دست داد.

وی به سلام تایمز گفت، «من یگانه نان آور خانواده هشت نفره ام هستم، اما متأسفانه وظیفه ام را که یگانه منبع درآمدم بود از دست داده ام و امروز حتی نمی توانم یک پارچه نان را برای خانواده ام بخرم.»

نوری که در مدیریت تجارت و اداره سند ماستری دارد گفت، «من ۱۸ سال را در تحصیل سپری کردم. ده ها سال سابقه کاری در نهادهای دولتی دارم. من هرگز تصور نمی کردم که روزی با چنین فقر و تنگدستی اقتصادی روبرو شوم و یا قصد داشته باشم که از کشور فرار کنم.»

وی گفت، «بیکاری، فقر، گرسنگی و مشکلات اقتصادی اکنون مرا مجبور کرده است که کشور را ترک کنم. من قصد دارم که برای تأمین امرار معاش خانواده خود به پاکستان، ایران و یا کدام کشور دیگری بروم.»

نوری افزود، «من می دانم که کشورم به اشخاص مانند خودم ضرورت دارد، اما برای فرار از فقر و گرسنگی باید اینجا را ترک کنم.»

نصیر عمر ۳۳ ساله از لحاظ مسلک یک ژورنالست است. وی اخیراً وظیفه خود را از دست داده و اکنون در جاده های کابل دست فروشی می کند.

عمر به سلام تایمز گفت، «من در رشته علوم سیاسی سند لیسانس دارم و از سال ۱۳۸۸ تا چندین ماه پیش برای خبرگزاری های مختلف در افغانستان به عنوان خبرنگار کار می کردم. اکنون من وظیفه ندارم و مجبور هستم که در جاده های کابل چیزهایی را بفروشم تا برای خانواده ام امرار معاش کسب کنم.»

وی گفت، «حدود ۸۵٪ از خبرنگاران وظایف خود را از دست داده اند و از مشکلات اقتصادی رنج می برند.»

عمر گفت، «بر اساس برخی از گزارش ها، ۵۰۰۰ الی ۶۰۰۰ نفر از خبرنگاران و کارمندان رسانه های افغانستان وظایف خود را از دست داده و بدون درآمد باقی مانده اند.»

وی افزود، اگر جامعه جهانی با افغانستان کمک نکند، این جامعه شاهد یک بحران بشری با مقیاس بی نظیری خواهد بود.

فرار مغز ها

محمد شبیربشیری یک تحلیلگر امور اقتصادی در کابل گفت، «به دلیل تحولات اخیر در کشور افغان های بی شماری وظایف خود را از دست داده اند و میلیون ها نفر را به کام فقر و گرسنگی کشانده اند.»

بشیری گفت، مهاجرت و فرار مغزها یکی از عواقب خطرناک و منفی بیکاری در کشور است.

بشیری افزود، «افغانستان متأسفانه در حال از دست دادن دارایی های فکری خود است. اگر روند فقر و فرار مغزها به سرعت متوقف نشود، ما شاهد یک بحران منابع بشری و فروپاشی بیشتر اقتصادی خواهیم بود.»

بشیری گفت، «به گفته برخی از منابع، میزان فقر در افغانستان به ۹۷٪ رسیده است که این امر عمق بحران بشری را نشان می دهد.»

وی افزود، «اگر جامعه بین ‌المللی کمک ‌های بشردوستانه عاجل را فراهم نکند، بسیاری از افغان ‌ها از گرسنگی خواهند مرد.»

جاوید سنگدل یک استاد پوهنتون افغان مستقر در سویتزرلند به سلام تایمز گفت، «کشورهای انکشاف یافته مؤفقیت خود را مدیون تلاش ها و کوشیدن نخبگان خود هستند.»

سنگدل گفت، «رونق و مؤفقیت اقتصادی که آن کشورها و مردم امروز به دست آورده اند، نتیجه تلاش های قشر تحصیل کرده و سایر متخصصین آنهاست.»

سنگدل گفت، «اما متأسفانه شرایط حاکم بر افغانستان جوانان تحصیل کرده و نخبگان را مجبور کرده است تا از کشور فرار کنند، که این امر عواقب منفی ای را برای افغانستان در پی خواهد داشت.»

وی گفت، افراد تحصیل کرده به ویژه جوانان، سرمایه های علمی، ستون فقرات انکشاف اجتماعی و محرک های اصلی رشد اقتصادی هستند. خروج مداوم آنها از افغانستان لطمه جبران ناپذیری را بالای اقتصاد و انکشاف کشور وارد خواهد کرد.

سنگدل افزود، «بیکاری و فقر دایمی جوانان بیکار و فقرزده را مجبور خواهند ساخت تا به گروه های تروریستی و جنایتکار بپیوندند، که این امر برای امنیت و ثبات آینده افغانستان یک تهدید خواهد بود.»