کابل -- ملګرو ملتونو د پنجشنبې په ورځ /د مرغومي په ۵مه/ په داسې حال کې چې د ۱۸ کلن خونړي جنګ د پای ته رسولو لپاره یې خپلې غوښتنې بیا تکرار کړې، وویل، په تېره یوه لسیزه کې له ۱۰۰۰۰۰ څخه ډېر افغان ملکي کسان وژل شوي یا ټپي شوي دي.
دا اعلان په داسې حال کې کېږي چې طالبان او متحده ایالات وروسته له هغه د خبرو ترسره کولو ته دوام ورکوي چې واشنګټن د وږي په میاشت کې د یاغیانو د بریدونو له امله خبرې اترې لغوه کړې وې.
په داسې حال کې چې د هېواد په بېلابېلو برخو کې جګړه روانه ده، عادي افغانان تر ډېره د تاوتریخوالي ضربې تحمل کوي.
وېروونکی شمېر
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ځانګړي استازي تدامیچي یاماموټو په یوه اعلامیه کې وویل، «په افغانستان کې روانه جګړه اوس هم د وېروونکي شمېر افغانانو ژوند اخلي.»
هغه وویل، «زه په ډېر زیات خفګان سره اعتراف کوم چې په وروستیو کې یوازې د تېرو ۱۰ کالو د ملکي خلکو د تلفاتو شمېر له ۱۰۰ زرو څخه واوښت. په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندوی ماموریت (یوناما) لس کاله مخکې د ملکي خلکو د تلفاتو د شمېر سیستماتیک ثبت پیل کړی وو.»
هغه زیاته کړه، «ملګري ملتونه په هغو لوریو چې د سولې په ټولو خبرو کې برخه اخلي تاکید کوي چې په میلیونونو عادي افغانان، په ځانګړې توګه د جګړې قربانیان چې غواړي په سوله کې د ژوند کولو فرصت ولري، په پام کې ونیسي څو هغوی وکولی شي چې خپل ژوند بیاورغوي.»
یاماموټو وویل، «د میلیونونو عادي افغانانو -- ځوانانو او زړو، ښځو او سړیو، نجونو او هلکانو -- هیلې او امېدونه هغو خلکو ته دي چې هڅه کوي د یوه دوامداره سیاسي حل له لارې جګړه پای ته ورسوي.»
په ټول کال کې وېروونکې شمېرې
دا سخت انکشاف څو ورځې وروسته له هغه کیږي چې چارواکو د افغانستان د ولسمشرۍ د انتخاباتو لومړني نتایج اعلان کړل او ولسمشر اشرف غني یې د دویم ځل لپاره د دغه موقف د ساتونکي په توګه یاد کړ.
د روان کال په لومړیو کې، ملګرو ملتونو راپور ورکړ چې په افغانستان کې د چنګاښ له ۱۰مې څخه د تلې تر ۸مې پورې موده کې «بې سابقې» شمېر ملکي خلک وژل شوي یا ټپي شوي دي، او ویې ویل چې په یاده موده کې ۱۱۷۴ کسان وژل شوي او ۳۱۳۹ نور ټپیان شوي دي.
د ملګرو ملتونو یوې شمېرنې وموندله چې تېر کال د ریکارډ په کچه تر ټولو خونړی کال وو چې د ۹۲۷ ماشومانو په شمول لږ تر لږه ۳۸۰۴ کسان په جنګ کې ووژل شول.