د پولیو د نوو پېښو راښکاره کېدلو وښودله چې طالبان د واکسین په وړاندې غیراسلامي دریځ لري

هرات -- د طالبانو له خوا د پولیو د واکسیناسیون بندولو دې ته لاره هواره کړه چې د تېرو دوه میاشتو په ترڅ کې د افغانستان په لویدیځ کې د پولیو څلور نوې پېښې راښکاره شي، او د دغې موضوع په هکله د یادې ډلې «غیراسلامي» دریځ څرګند کړي.

په لویدیځه حوزه کې د پولیو واکسیناسیون د پروګرام مسؤل ډاکترعبدالوحید رحماني وویل، دوه پېښې د فراه ولایت په بالابلوک ولسوالۍ کې چې طالبان په کې شتون لري ثبت شوې.

هغه وویل، یوه د پولیو پېښه د بادغیس ولایت په بالامرغاب ولسوالۍ کې او یوه بله د هرات ولایت په پشتون زرغون ولسوالۍ کې ثبت شوي.

دا ټولې پېښې په داسې سیمو کې ثبت شوې چې د طالبانو تر ولکې لاندې دي.

رحماني وویل، «په تېرو پنځو کالونو کې په لویدیځه حوزه کې د پولیو هېڅ پېښه نه وه ثبت شوې، خو دا چې طالبانو د پولیو واکسیناسیونونو مخه نیولې ده، څلور د پولیو پېښې یوازې د لیندۍ او مرغومي په میاشتو کې ثبت شوې.»

طالبان تر خپل کنټرول لاندې سیمو کې د کور په کور پولیو واکسیناسیون کمپاین مخه نیسي او روغتیایي کارکوونکیو ته اجازه نه ورکوي چې ماشومانو ته واکسین وکړي.

د عامې روغتیا وزارت وایي چې ۱ میلیون ۱۱۰ زره افغان ماشومان چې تر پنځو کالونو کم عمرونه لري د پولیو واکسیناسیونو اخیستلو ته ضرورت لري، خو د طالبانو حضور او امنیتي ننګونې د دې مخه نیسي چې ټول پوښښ له ۵۰٪ څخه زیات شي.

د طالبانو تر کنټرول لاندې سیمو کې له ۸۵٪ څخه ډېر ماشومان د پولیو واکسیناسیونونو څخه محروم دي.

رحماني وویل، «د پولیو واکسیناسیون یو ملي پروګرام دی چې د افغانستان د راتلونکي نسل روغتیا تضمینوي. که یو ماشوم هم د پولیو واکسیناسیون فرصت له لاسه ورکوي، د پولیو یا دایمي فلج له خطرونو سره مخامخ کیږي.»

هغه زیاته کړه، «دا حقیقت چې په لویدیځه حوزه کې له ۵۵۰ زره څخه ډېرو ماشومانو د پولیو واکسین نه دی ترلاسه کړی د غټې اندېښنې خبره ده، او اندېښنه شته چې د پولیو پېښې زیاتې شي.»

افغان حکومت د نړۍ والو موسساتو په مرسته د سلواغې په ۷مه په لویدیځه حوزه کې د پولیو واکسیناسیون یو کمپاین پیل کړ.

د هرات د عامې روغتیا ریاست مرستیال ډاکتر محمد آصف کبیر وویل، طالبانو د وروستي کمپاین د کمزوري کولو په لړ کې د هرات په شینډنډ، کشک کهنه، کشک رباط سنګي او ګلران ولسوالیو کې د کور په کور واکسیناسیون مخه ونیوله.

هغه زیاته کړه چې په هغو ولسوالیو کې د پولیو واکسیناسیون یواځې په کلینیکونو کې ترسره کیږي. د هرات ولایت په نورو ولسوالیو کې، کور په کور واکسیناسیونونه ترسره کیږي.

کبیر وویل، پنځه کاله مخکې د کور په کور واکسیناسیون د کمپاینونو له پیلېدلو راهیسې د پولیو هېڅ پېښه مخې ته نه وه راغلې، خو له هغه وخته چې طالبانو تر خپل کنټرول لاندې سیمو کې د واکسیناسیونونو مخه ونیوله، پولیو هم بیا سر راپورته کړ. هغه څلور افغان ماشومان چې رحماني ورته اشاره کړې ده څلورواړه په دایمي توګه فلج شوي دي.

هغه وویل، که طالبان د پولیو واکسیناسیونونو مخنیوي ته دوام ورکړي، د پولیو د پېښو شمېر به زیات شي چې دا د عامې روغتیا وزارت او د روغتیایي سکتور د ادارو لپاره یو هېښوونکی خبر دی.

د اسلام پر ضد عمل

په هرات کې دیني عالمانو د طالبانو د واکسیناسیون ضد پالیسي غیراسلامي وبلله او په ټولو کورنیو باندې یې غږ وکړ چې د اورپکو ګواښونو ته پام ونه کړي او خپل ماشومان د واکسیناسیونونو لپاره روغتیایي مرکزونو ته وېسي.

په هرات ښار کې یوه دیني عالم مولوي سیدمحمد حسیني وویل، روغتیا ته پام کول یو دیني عمل دی او ټول مسلمانان باید خپل ماشومان واکسین کړي.

هغه زیاته کړه، د پولیو واکسیناسیون په مخنیوي کې د طالبانو انګېزې سیاسي رنګ لري نه مذهبي.

حسیني وویل، «طالبان باید پوه شي چې پولیو به د هغوی ماشومان اغېزمن کړي او فلج به یې کړي. پولیو د مسلمانانو ماشومان فلجوي، او د دې لپاره چې ټولنه له دې خطرناکې ناروغۍ څخه وژغوري، طالبان باید د پولیو واکسیناسیون د تطبیق مخه ونه نیسي.»

هغه وویل، د مصر، سعودي عربستان، پاکستان او افغانستان په ګډون د اسلامي نړۍ دیني عالمانو ډېرې داسې فتواوې ورکړي چې د پولیو واکسیناسیون د ټولو مسلمانانو دیني فریضه ګڼي.

هغه زیاته کړه، د پولیو واکسیناسیون پر ضد د طالبانو استدلال باطل دي او د دیني عالمانو فتوا د پولیو واکسیناسیون اهمیت روښانوي.

حسیني وویل، دا د میندو او پلرونو دیني وجیبه ده چې خپل ماشومان واکسین کړي.

د هرات د ولایتي شورا یوه غړي ډاکتر مهدي حدید وویل، افغانان باید د طالبانو پر ضد ودریږي او خپل ماشومان واکسین کړي.

هغه وویل، طالبان د ماشومانو ژوند ته پام نه کوي او ملکي خلک باید هیچاته هم اجازه ورنه کړي چې د هغوی او د هغوی د ماشومانو له راتلونکي سره لوبې وکړي.

حدید زیاته کړه، «طالبان باید روغتیایي سکتور سیاسي نه کړي. د پولیو واکسیناسیون یو نړۍ وال کمپاین دی. که په افغانستان کې د پولیو پېښې زیاتې شي، دا به په ټوله نړۍ کې ماشومان له ګواښ سره مخامخ کړي ځکه چې د پولیو وایرس به نورو هېوادونو ته هم خپور شي.»