نړیوال بانک په اروزګان کې له سلو ډېرې بېخبنایي پروژې پیل او ۱۰۰۰۰۰ کاري فرصتونه رامنځته کړل

ارزګان -- په داسې حال کې چې افغانان له اقتصادي ننګونو سره لاس او ګریوان دي، نړیوال بانک په اروزګان ولایت کې د بېخبنا نوې پروژې پیل کړي چې کاري فرصتونه برابر کړي او بې وزلي له منځه وېسي.

د دغو پرمختیايي پروژو کار، چې ۱۱۱ وړې او لویې پروژې په کې شاملې دي، د کب په ۲۴مه په چورې او چینارتو ولسوالیو کې پیل شو.

په پروژو کې د سرکونو، پلونو، د اوبو د زیرمو او استنادي دیوالونو جوړول او د ویالو او کانالونو پاکول او/یا جوړول شامل دي.

دا پروژې چې څه باندې ۹۰۰ میلیونه افغانۍ (۱۰.۶ میلیونه ډالر) لګښت پرې راغلی، د نړیوال بانک له خوا تمویلیږي او د سنایی پراختیایي موسسې (اېس ډي او) له خوا پلي کیږي.

په ارزګان ولایت کې د اېس ډي او رییس زبیر احمد بدلون وویل، په اروزګان کې دغو بنسټیزو پروژو سلو زرو کسانو ته د کار زمینه برابره کړې ده.

هغه زیاته کړه، «هر کارګر په دې پروژو کې د کار په بدل کې د ورځې ۴۵۰ افغانۍ [۵.۳۰ ډالر] ترلاسه کوي، او هغوی ته میاشت په میاشت معاش ورکول کیږي.

هغه وويل، «دا پروژې منځمهاله دي، او د جوړولو چارې به يې يو نيم کال وخت ونيسي.»

هغه وویل، «کارګران به د پروژې په موده کې په کار کې مقرر وي، او هره میاشت به په منظمه توګه معاش ورکول کیږي. د دې پروژو هدف د بې کارو او بې وزلو خلکو لپاره د کار پیدا کول او د کلیو جوړول دي.»

بدلون زیاته کړه، د چورې او چینارتو په ولسوالیو کې به ۱۸۱ کلي له دې پروژو څخه ګټه پورته کړي.

د اروزګان د کلیو د بیارغونې او پراختیا ریاست رییس عبدالغني بلال وویل، دا بېخبنایي پروژې به د لسیزو په مخه د دې ولایت لپاره خدمت وکړي.

هغه وويل، «دا پرمختيايي پروژې د اروزګان د خلکو اساسي لومړيتوبونه دي. هغوی له کلونو راهيسې يې په کليو کې د دا ډول عامه پروژو د پلي کېدلو غوښتنه کوله.»

هغه وویل، «سرکونه، پلونه، بندونه او استنادي دیوالونه د هغوی ژوند ته ډېرې اسانتیاوې راوړي.»

هغه زیاته کړه، «دې پروژو د ځايي خلکو ژوند بدل کړی دی،»

نوموړي وویل، «له یوې خوا په زرګونو کسان په دې پروژو کې په کار کولو سره نفقه ترلاسه کوي، او بلې خوا ته به هغوی د راتلونکو لسیزو لپاره له دې پروژو څخه ګټه پورته کړي.»

بلال وويل، د نړيوال بانک له مرستې پرته به هېڅکله هم په اروزګان کې دومره ډېرې پروژې پلې شوې نه وای.

خلک له بې کارۍ او بې وزلۍ څخه ژغورل

د اروزګان اوسېدونکي د بې وزلۍ او د اوږدې مودې بېکارۍ له زغملو وروسته په کار کولو خوښ دي.

د چینارتو ولسوالۍ اوسېدونکي ولي محمد ته چې ۲۹ کاله عمر لري، د یوې اوه کسیزې کورنۍ د نفقې ګټل ور ترغاړې دي. هغه د پروژو له پيلېدلو څخه مخکې له يو نيم کال څخه ډېر وخت بې کاره و.

محمد وویل، هغه د ۱۴۰۰ له زمري میاشتې څخه مخکې د پولیسو کارمند و، خو خپله دنده یې له لاسه ورکړه او له سختو اقتصادي ننګونو سره مخامخ شو.

هغه وویل، «دا پروژې زموږ لپاره یوه لویه مرسته ده، چې ډیرو ځایی خلکو ته د کار زمینه برابروي.»

هغه وويل، «زموږ په ولسوالۍ کې ډېر خلک بې وزلي دي او خپلو کورنيو ته حتی د ورځې يوه ډوډۍ هم نشي برابرولی.»

هغه زياته کړه، «ټول ځوانان او د سيمې نور خلک له بېکارۍ او اقتصادي ستونزو سره لاس او ګرېوان وو، خو نږدې ټول يې اوس په کار بوخت دي. د دا ډول پروژو په دوام سره به زموږ له سيمې څخه بې وزلي ورکه شي.»

ولي محمد خوښ دی چې د سرکونو او پلونو په جوړولو سره به يې کلی پرمختګ وکړي.

د چینارتو ولسوالۍ يوه اوسيدونکي، قدرت الله چې ۳۲ کاله عمر لري، وويل، دا ډول پرمختيايي پروژې هيڅکله د دوى په ولسواليو کې نه دي پلې شوې.

هغه زياته کړه، «د دې پروژې يوه ګټه دا ده چې په زرګونو ځايي خلک چې له بې وزلۍ سره مخامخ وو، په کار بوخت دي او د خپلو کورنيو لپاره نفقه پيدا کوي. بله ګټه یې زموږ د کلیو پراختیا ده.»

هغه زیاته کړه، «د نړۍ والو مرستندویو ادارو له خوا د دې پروژو پیلول زموږ د خلکو لپاره یو ښه فرصت دی. موږ ډېر خوښ یو چې د خپلو کلیو د جوړولو په بدل کې پیسې ترلاسه کوو.»

د هغه د ولسوالۍ ډېری اوسېدونکي د بې وزلۍ او اقتصادي ستونزو له امله په رواني ناروغیو اخته دي. قدرت الله وویل، د بې وزلۍ په کمولو سربیره به دا پروژې د رواني روغتیا په ښه کولو کې مرسته وکړي.

پراختیا او اسانتیا

د چورې او چینارتو ولسواليو اوسېدونکي په خپلو سيمو کې د يادو بنسټيزو پروژو په پيلېدلو خوښ دي او هيله لري، چې دا پروژې به د لسيزو لپاره د هغوى په ګټه تمامې شي.

د چورې ولسوالۍ اوسېدونکي خيرالله چې ۵۳ کاله عمر لري، وویل، اوسمهال يې کلي ته د سرکونو او پلونو د نشتوالي له امله لارۍ تګ راتګ نشي کولى، خو د نويو سرکونو په جوړېدلو سره به لارۍ او موټر په اسانۍ سره کلي ته تګ راتګ وکړای شي.

هغه زياته کړه، «هغه مسافر وړونکي موټر چې ښار ته خلک لېږدوي، د سرک د نشتوالي له امله زموږ کلي ته نه راځي، موږ مجبور يو چې د موټرو د نيولو لپاره نيم ساعت مزل وکړو، خو کله چې سرک او پلونه جوړ شي، موټر چلوونکي به زموږ کلي ته موټرونه راولي او ښار ته سفر به اسان شي.»

هغه وويل، «کله چې سرکونه، پلونه او ويالې په معياري ډول جوړ شي، زموږ کلي به پرمختګ وکړي.»

نوموړي وویل، «زموږ کلي په جګړو کې ويجاړ شوي، زياتره اوسېدونکي يې مجبور شوي چې خپل کورونه پرېږدي. کله چې کلي له بیا ورغول شي، نو بېرته به خپلو کورونو ته ستانه شي او کرنه به بيا پيل کړي.»

د دغو ولسواليو اوسېدونکي بېوزله او بېکاره دي. خيرالله وويل، هغوی پخپله به هيڅکله هم نه وای توانېدلي چې په خپلو کليو کې سرکونه او پلونه جوړ کړي، خو د مرستندويو ادارو له خوا شویو مرستو دا کار شونی کړی دی.

د چینارتو ولسوالۍ يوه کروندګر ګل خان چې ۴۹ کاله عمر لري، وويل، سيلابونو هر کال د ده کروندې ويجاړې کړې، خو د نوي استنادي دېوال په جوړېدو سره به يې اوبه بندې شي.

هغه وویل، «زموږ په کلي کې ویالې له کثافاتو ډکې وې، چې کروندو ته یې د اوبو د رسېدلو مخه نیوله.»

هغه وويل،‌ «خلک د خپلو کورنيو لپاره د خوراکي توکو په موندلو بوخت وو او د ویالو د پاکولو توان يې نه درلود. نړيوالو مرستو د دې امکان برابر کړ چې خپل کلي بيا جوړ کړي.»

هغه زیاته کړه، «د نړۍ والو مرستندویو ادارو مرستې زموږ ژوند ډېر زیات اسان کړی دی.»

نوموړي وویل، «تر دې وړاندې به مونږ میاشت په میاشت خواړه ترلاسه کول، خو اوس په خپلو کلیو کې د کار په بدل کې معاش اخلو.»

ګل خان وویل، د مرستندویو ادارو مرستې خلک له فقر او لوږې څخه ژغورلي او د هغوی د کلیو او ولسوالیو په پراختیا کې مرسته کوي.