اسناد جدید نشر شده در رابطه با اُسامه بن لادن روابط القاعده با ایران را آشکار می سازد

واشنگتن -- سازمان استخباراتی ایالات متحده (سیا) چهارشنبه (۱۰ عقرب) یک آرشیف گسترده از اسناد و مدارک سری القاعده به شمول مکتوبات روزمرهء دست نویس اسامه بن لادن که در حمله مرگبار سال ۲۰۱۱ به محل سکونت وی در پاکستان به دست آمده بود، را نشر کرد.

سازمان سیا قبلاً اسنادی را نشر کرده بود که در حمله نیروهای خاص نیروی های دریایی ایالات متحده به محل سکونت رهبر شبکه افراط گرای جهانی القاعده اُسامه بن لادن بدست آمده بود و آن حمله منجر به کشتن شدن وی انجامید.

نشر ۴۷۰ هزار سند دیگر که حالا منتشر گردیده شامل اولین تصاویر حمزه، پسر بن لادن، به حیث یک فرد بزرگسال می باشد.

محققین که به این مجموعه که به تازگی از حالت سری بودن خارج شده است دست یافته اند می گویند که این اسناد روابط رمزآلود القاعده با تهران را روشن می کند.

جشن عروسی در ایران

شمول ویدیوی عروسی حمزه بن لادن در این مجموعه اولین تصویر از پسر محبوب بن لادن به حیث یک فرد بزرگسال را به جهان نشان می دهد -- این تصاویر ظاهراً در ایران فلمبرداری شده اند.

بنا بر اسنادی که قبلاً نشر شده بود، به شمول نامه های نشر شده توسط خبرگزاری فرانسه در ماه ثور سال ۲۰۱۵ بن لادن مصروف مهیا کردن حمزه بود تا به حیث رهبر مبارزهء جهادی جهانی القاعده جانشین اش شود.

اما پلان ها برای رفتن او به مخفیگاه بن لادن در ایبت‌آباد ظاهراً بعد از حمله مرگبار ایالات متحده به آنجا نیمه کاره ماند و این جوان -- که حالا ۲۷ یا ۲۸ ساله است -- گمان می رود که در ایران باشد.

توماس جاسلین و بیل روجیو، دو محقق دانشگاهی بنیاد دفاع از دموکراسی ها (اف دی دی)، که اجازه یافتند قبل از نشر این مجموعه آن را مشاهده کنند، در وبلاگ جورنال جنگ طولانی این بنیاد نوشتند که یک از اسناد تازه نشر شده یک تحقیق ۱۹ صفحه ای از روابط القاعده با ایران به قلم یکی از معاونین بن لادن است.

مایک پامپیو، رییس سازمان سیا، ماه قبل در یک سمینار به میزبانی بنیاد دفاع از دموکراسی ها گفت: «رابطه هایی وجود داشته اند و روابطی برقرار می باشند. در برخی موارد ایرانی ها در کنار القاعده کار کرده اند.»

وی افزود: «برخی ارتباطات هم بوده اند که حداقل آنها با هم توافق کرده اند به یکدیگر کاری نداشته باشند.»

یک رابطه کاری

ابعاد کامل و ماهیت حقیقی این رابطه روشن نیست و محققین و سیاست گذاران بر سر آن اختلاف نظر دارند.

از یک طرف، تهران و قوای نیابتی غالبا شیعی آن در خاورمیانه مرتباً با جنبش های سنی همراه با ایدئولوژی عمیقاً فرقه گرایانه القاعده در نبرد استند؛ مثلاً حزب الله که مورد حمایه ایران است، با شورشیان سوری مرتبط با القاعده در حال جنگ می باشد.

اما توانایی ظاهری حمزه و سایر مقامات ارشد ستیزه جو تحت محافظت ایران از این دیدگاه که ایران و پدر حمزه یک رابطهء کاری داشتند، حمایت می کند.

جاسلین و روجیو می نویسند که در یکی از این اسناد آمده است که چگونه ایران پیشنهاد داده بود تا برخی از «برادران سعودی» القاعده را تعلیم، تمویل، و مسلح کند، به آن شرط که آنها در منطقه خلیج به منافع ایالات متحده حمله کنند.

اما برخی از اسناد هم نشان دهنده اختلاف شدید بین تهران و القاعده می باشند. بن لادن یک بار نامه ای به آیت الله علی خامنه ای، رهبر ایران، نوشت و رهایی اقارب اش را خواستار شد.

جاسلین می نویسد: «برخی اسناد دیگر نشان می دهند که القاعده یک دیپلومات ایرانی را اختطاف کرده بود تا آنها را وادار به یک مبادله نماید.»

«مکاتبات اسامه بن لادن نشان می دهد که او و معاونین اش همچنان نگران بودند که ایرانی ها حمزه و یا سایر اعضای فامیل را بعد از آزادی شان هم ردگیری کنند.»

بر علاوه، روجیو و جاسلین می گویند: «بن لادن شخصاً پلان هایی را جهت مقابله با نفوذ ایران در سر تا سر خاورمیانه که از دید او زیانبار بود، مد نظر داشت.»

با این حال، آنها می گویند که تحلیل های استخباراتی نشان می دهند که القاعده قادر به حفظ یک «لولهء ارتباطی مرکزی تسهیلاتی» در خاک ایران بوده است.