د ناورین په رانږدې کېدلو سره پاکستان د افغانستان په هکله د او آی سي د مجلس د کوربه توب وړاندیز وکړ

د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر شاه محمود قریشي د دوشنبې په ورځ /د لیندۍ ۸مه/ وویل، دغه هېواد وړاندیز کړی چې د روانې میاشتې په وروستیو کې د اسلامي همکارۍ سازمان (او آی سي) د بهرنیو چارو د وزیرانو د یوې غونډې کوربه توب وکړي او په افغانستان کې پراخېدونکي ناورین ته د حل لارې راوباسي.

قریشي په ټوېټر اعلان وکړ چې پاکستان وړاندیز کړی څو د لیندۍ په ۲۶مه په اسلام اباد کې د غونډې کوربه توب وکړي.‌

ملګرو ملتونو په مکرر ډول خبرداری ورکړی چې افغانستان د نړۍ د یوه بدترین ناورین څنډې ته رسېدلی او قریشي وویل چې او آی سي «باید لاس په کار شي او له افغان ورونو سره مرسته وکړي».‌

هغه په یوه اعلامیه کې وویل، «مونږ باید په ګډه خپلې هڅې زیاتې کړو او د افغانانو بشري اړتیاوې رفع کړو.»

پاکستان دا وړاندیز د سعودي عربستان له خوا له یوې غوښتنې څخه وروسته وکړ.‌ سعودي دا وخت د دغه ۵۷ کسیز ګروپ مشري پر غاړه لري.

ښایي دا د پخواني حکومت له نسکورېدلو راهیسې د افغانستان په هکله تر ټولو غټه نړۍ واله غونډه وي.

قریشي مخکې د لړم په ۲۰مه خبرداری ورکړی وو چې افغانستان «د اقتصادي سقوط څنډې ته رسېدلی» او نړۍ واله ټولنه باید سمدلاسه خپلې مالي مرستې بیا پيل او بشري مرستې برابرې کړي.‌

قریشي په اسلام اباد کې د امریکایي، چینایي، روسي او نورو دیپلوماتانو په یوه غونډه کې وویل،‌ دا «د نړۍ والې ټولنې وجیبه ده چې په سملاسي توګه د بشري مرستو برابرول تقویه کړي.»

هغه زیاته کړه، په دې لړ کې باید د زمري په میاشت کې د افغان حکومت له نسکورېدلو راهیسې د لوېدیځو مرستندویانو له خوا کنګل شویو پیسو ته د افغانستان لاسرسي ته لاره هواره شي.

قریشي وویل،‌ د مالي مرستو بیا پیلول «به د اقتصادي فعالیتونو د بیا پیلولو لپاره زموږ هڅې کلکې او د افغانستان اقتصاد د ثبات او بقا په لور وخوځوي.»

سختې اړتیاوې

نړۍ واله ټولنه د نوي حکومت له لارې د مرستندویو هڅو د تمویل په برخه کې محتاطانه عمل کوي.‌

نړۍ والو موسسو افغانانو ته د مرستو رسولو ته دوام ورکړی دی.‌

د ملګرو ملتونو د خوړو نړۍ وال پروګرام (ډبلیو اېف پي) تېره اونۍ له تاجکستان څخه افغانستان ته د خوراکي توکو لېږدول پیل کړل، او هغه ۲۵۰۰ ټنه د غنمو اوړه چې په سیمه کې یې اخیستي وو، وړاندې کړل.

دغه راز، ډبلیو اېف پي د دوشنبې په ورځ د افغانستان په پلازمېنه کې شاوخوا ۳۰۰۰ کورنیو ته چې د هېواد زیاتېدونکي بشري ناورین سختې ځپلې وې، د کورنۍ په سر ۷۰۰۰ افغانۍ (۷۴ ډالر) نغدې ورکړې.‌

خو د افغانانو اړتیاوې تر دې ډېرې زیاتې او سختې دي.‌

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د عمومي منشي ځانګړې استازې او د ملګرو ملتونو د مرستندوی ماموریت (یوناما) مشرې ډېبورا لیونز د لړم په ۲۶مه وویل، «دا به یوه تاریخي غلطي وي چې اوس افغانان یواځې پرې ښودل شي، داسې یوه غلطي چې تر دې مخکې یې غمجنې پایلې رامنځته کړې وې.»

هغې وویل، په داسې حال کې چې ژمی را نږدې دی، تر ۲۳ میلیونو پورې افغانان به له ناورین یا د خوراکي توکو د نه تأمین له خطر سره مخامخ شي.

هغې زیاته کړه، سربېره پر دې، یو وخت د قحطۍ خطر کلیوالو سیمو پورې محدود وو، لاکن اوس داسې وېره رامنځته شوې چې د افغانستان د ګڼ مېشتو ښاري سیمو له هرو ۱۱ څخه ۱۰ کسان د خوراکي توکو د نه تأمین له بیړنیو حالاتو سره مخامخ دي.‌

ملګرو ملتونو د لیندۍ په ۲مه وویل چې له ۵۰۰ میلیونو ډالرو څخه د ډېرو پیسو غوښتنه چې هغوی د کال تر پایه په افغانستان کې د بشري غبرګون د ملاتړ لپاره کړې وه، اوس په بشپړ ډول تمویل شوي دي.

لوی مرستندویان متحده ایالات، اروپایي هېوادونه او جاپان د تمویل ټول هدف ۶۰۶ میلیونه ډالر پوره کړ.

په دغو پیسو سره به په افغانستان کې له ۱۱ میلیونو ډېرو محرومو خلکو سره مرسته وشي.