د متحده ایالاتو حکومت د پاکستان له سېلاب ځپلیو خلکو سره مرستې زیاتوي

واشنګټن -- د متحدو ایالاتو حکومت د پاکستان په تاریخ کې د بدترینو سېلابونو په ترڅ کې له دغه هېواد سره مرستې زیاتوي.‌

په پاکستان کې د ریکارډ په کچه ډېرو څو میاشتنیو مونسوني ورښتونو څخه وروسته، د دغه هېواد نژدې یو پر درې برخه ځمکه، چې د برتانیا له خاورې سره برابره ده، اوبو لاندې کړې ده. دغو سېلاوونو ۱۳۰۰ کسان وژلي او کورونه، تجارتي شرکتونه، سرکونه او پلونه یې لاهو کړي دي.‌

د متحده ایالاتو نړۍ والې پرمختیایي ادارې د جمعې په ورځ /د وږي په ۱۱مه/ وویل، دغې ادارې د پاکستان د سېلابونو پر وړاندې د غبرګون د هڅو په ملاتړ کې د افتونو د مدیریت کارپوهان په کار ګومارلي دي.‌

یادې ادارې وویل، د افتونو پر وخت د مرستې د غبرګون ټیم (ډی ای آر ټي) «زیانونه ارزوي، د لومړیتوب اړتیاوې په ګوته کوي، او د پاکستان حکومت او د بشري مرستو له شریکانو سره له نژدې څخه همغږي کوي څو د مرستو اغېزمن او ګټور اجرأت یقیني کړي.»

دا په هغو ۳۰ میلیونو ډالرو بشري مرستو سرباری دی چې متحده ایالاتو د تېرې اونۍ په لومړیو کې اعلان کړې څو د پاکستان له هغو خلکو سره چې ویجاړوونکیو مونسوني بارانونو د غبرګولي میاشتې راهیسې ځپلي دي، مرسته وکړي.

په اعلامیه کې راغلي، «په دې مرستو سره، د یو اېس ای آی ډي شریکان خوراکي، تقویتي موادو، نغدو پیسو، پاکو اوبو، حفظ الصحې او د سرپناه عاجلو مرستو ته لومړیتوب ورکوي.»

یو اېس ای آی ډي وویل، «د ډي ای آر ټي په توظیف سربېره، په سیمه او واشنګټن ډي سي کې د متحده ایالاتو د حکومت کارمندان د هرو هغو احتمالي اغېزو په شمول چې سېلاب یې ښایي د سیمې په خواوشا کې رامنځته کړي، وضعیت له نژدې څخه څاري.»

یو اېس ای آی ډي د زمري په ۲۵مه اعلان وکړ چې هغوی۱۰۰۰۰۰ ډالر د عاجلې مرستې په دود ورکوي څو له هغو پاکستانیانو سره چې سختو سېلابونو ځپلي دي، مرسته وکړي.

یو اېس ای آی ډي وویل، «متحده ایالات د پاکستان د خلکو یو قوي ملاتړی وو او وي به، او له هغه هېواد سره تر ټولو لوی یوازنی بشري مرستندوی دی.»

د متحده ایالاتو د وسله والو ځواکونو قوماندانۍ (سینټکام) د جمعې په ورځ وویل،‌ د متحده ایالاتو د دفاع وزارت هم له پاکستان سره یو پوځي مرستندوی ماموریت ترسره کوي.‌

د مرکزي قوماندانۍ ویاند ډګروال جو بوچینو په یوه اعلامیه کې وویل، «مرکزي قومانداني یو ټیم اسلام اباد ته لېږي څو معلومه کړي چې د دفاع وزارت یو اېس ای آی ډي ته څه ډول ملاتړ برابرولی شي څو په پاکستان کې د سېلاب په ناورین کې مرسته وکړي.»

دا پرېکړه د پنجشنبې په ورځ د مرکزي قوماندانۍ د قوماندان جنرال مایکل ایریک کوریلا او د پاکستان د پوځ لوی درستېز جنرال قمر جاوېد باجوه تر منځ له ټیلیفوني خبرو څخه وروسته وشوله.

د خوړو تأمین له خطر سره مخامخ دی

ملګرو ملتونو د جمعې په ورځ خبرداری ورکړ چې، په پاکستان کې سېلاوونو هغه هڅې هم اغېزمنې کړي چې په ترڅ‌ کې یې ګاونډي افغانستان ته د خوراکي توکو د رسولو په لړ کې کېدلې څو د هغه هېواد د بشري ناورین په مهارولو کې مرسته وکړي.

مقاماتو د وضعیت پړه د اقلیم بدلون باندې ور اچولې چې د هوا د پېښو شمېر او قوت زیاتوي.

د ملګرو ملتونو د خوړو نړۍ وال پروګرام (ډبلیو اېف پي)‌ وویل،‌ د خوراکي توکو ډېره مرسته د پاکستان له لارې له سرکونو څخه په استفادې سره کېدله، او دغه شبکه د هېواد په تاریخ کې د بدترینو سېلابونو له امله سخته زیانمنه شوې ده.‌

د پاکستان لپاره د ډبلیو اېف پي مشر کرېس کای وویل، «دا وخت مونږ په مطلق ډول په پاکستان کې د خلکو پر اړتیاوو تمرکز کوو، خو هغه اغېزې چې مونږ یې دلته ګورو ډېرې پراخې دي.»

هغه وویل، «مونږ په عمومي توګه، نه یوازې په پاکستان کې په سملاسي او منځمهاله توګه د خوړو د تأمین په هکله ډېر اندېښمن یو، بلکې دغه راز هغه څه ته هم اندېښمن یو چې په افغانستان کې عملیاتو پورې تړاو لري.»

هغه وویل، «افغانستان ته د تأمیناتو لویه لاره په پاکستان تېرېږي.» د افغانستان د خوړو ډېره برخه د کراچۍ بندر له لارې ورځي.‌

کای له دوبۍ څخه د ویډیو لېنک له لارې په جنیوا کې خبریالانو ته وویل، «هغه سرکونه چې اوبو خراب کړي، هغه مونږ د لوجیستیک په برخه کې له یوې غټې ننګونې سره مخامخ کوي.»

نوموړي وویل، «ډبلیو اېف پي د تېر کال په ترڅ کې له ۳۲۰۰۰۰ مټریک ټنو څخه ډېر توکي اخیستي څو په افغانستان کې له روانو عملیاتو سره مرسته وکړي.‌ په پاکستان کې سېلابونه به دغه ظرفیت ته غټ زیان ور ورسوي.»

هغه وویل، په پاکستان کې د زراعتي تولیداتو بیا رغونه چې دغه هېواد پرې خپل خلک ماړه کړي او افغانستان ته خوراکي توکي ور ورسوي، یوه «غټه ستونزه» وه.

یوه بله ستونزه دا وه چې د غنمو حاصلات په پاکستان کې په داسې سیمو کې ذخیره شوي وو چې هغه سېلابونو وهلي او «د غنمو یوه لویه برخه اوبو وړې ده».‌

هغه وویل، په پاکستان کې د خوړو د تأمیناتو وضعیت حتی له سېلابونو څخه مخکې هم «خراب» وو، چې ۴۳٪ اوسېدونکي یې د خوراکي توکو له نه تأمین سره مخامخ ول او دغه هېواد د نړۍ د ۱۱۶ وږو هېوادونو په کتار کې ۹۲م ځای نیولی وو.‌

له بزګرانو سره مرسته کول

متحده ایالات په افغانستان کې، او ورسره په سیمه کې له افغان کډوالو سره،هم د بشري مرستو تر ټولو لوی مرستندوی دی.

له تېر زمري راهیسې، د متحده ایالاتو حکومت د افغانستان د خلکو سره له ۷۷۵ میلیونو ډالرو څخه ډېره بشري مرسته کړې ده.‌

تېره میاشت، یو اېس ای آی ډي اعلان وکړ چې د ملګرو ملتونو د خوړو او زراعت موسسې (اېف ای او) سره به د ۸۰ میلیونو ډالرو نوره مرسته وکړي.‌

یو اېس ای آی ډي د زمري په ۲۱مه اعلان وکړ چې، دا «به له افغان کروندګرو سره مرسته وکړي چې د چاپېریال له پایښت لرونکیو طریقو څخه په استفادې سره به د مغذي خوراکي توکو تولید، او د ښه کیفیت لرونکو تخمونو او نورو زراعتي توکو لاسرسی زیات کړي.»

په اعلامیه کې راغلي چې، «دا مرسته به د فصلونو د تنوع او د کرنې په غوره لارو چارو سره چې د وړې کچې د خوراکي توکو تولیدوونکیو،‌ ښځو، د کورنیو له بزګرانو، مالدارانو او کب نیوونکیو سره مرسته هم په کې شامل دي، د اقلیم او د اقتصادي ټکانونو پر وړاندې د کوچنیو بزګرانو انعطاف زیات کړي.»

اعلامیه وایي، «دا به د افغانستان د وړې کچې زراعتي تجارتونو ته ګټه ورسوي چې د خوړو د تولید د پایښت لرونکیو سیستمونو سره مرسته یقیني کړي، او د خوراکي توکو تأمین او د کم وسه افغان کورنیو تغذیې ته وده ورکړي.»