ابتکار میانجیگری بین سعودی و ایران را چین نه بلکه عراق و عمان کرده است

موفقیت اخیر چین در میانجیگری برای ایجاد روابط بین رقبای دیرینه ایران و عربستان سعودی، که از آن به عنوان یک کودتای دیپلماتیک یاد می کند، در واقع از سال ها گفتگوهای آرام و دیپلماسی به رهبری عراق و عمان بهره می برد.

واشنگتن پست به تاریخ ۲۱ حوت در تحلیلی خاطرنشان کرد، «چین به سادگی وارد عمل نشد و طرف‌های منازعه را به طور ناگهانی به هم نبست.»

المانیتور به روز شنبه (۲۷ حوت) گزارش داد، در واقع عراق بود که میانجیگری میان ایران و عربستان سعودی را در سال ۱۳۹۸ برای ترمیم وقفه ای در روابط آن دو آغاز کرد و «بیشتر پیام هایی را بین دو طرف تبادله کرد» و این کار در سال ۱۳۹۵ رخ داد.

بین سال‌های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱، عراق پنج دور مذاکرات را در بغداد سازماندهی و میزبانی کرد.

منعم محمد، یکی از ساکنان بغداد، به المشارق گفت، «مایه تاسف است که چین آنچه را که دستاورد و موفقیت می‌داند به دیپلماسی خود نسبت می‌دهد، در حالی که نقش عراق را به رسمیت نمی‌شناسد.»

وی گفت، «میانجیگری عراق مبتنی بر تمایل واقعی برای پایان دادن به اختلافاتی بود که بر امنیت این کشور تأثیر منفی می گذاشت، در حالی که هدف چین این است که منطقه را با دست گذاشتن روی منابع آن ببلعد.»

در همین حال، حسن الدلیمی، ساکن بغداد، چین را به حاشیه راندن نقش عراق در ایجاد تنش‌زدایی متهم کرد.

چین به دنبال نفوذ سیاسی است

تحلیلگران عراقی به ویب سایت خبری المشارق گفتند، میانجیگری چین بین عربستان سعودی و ایران بخشی از یک سیاست دراز مدت برای «تسلط» بر خاورمیانه و بهره برداری از منابع آن است.

آنها گفتند که چین سعی کرده است خود را به عنوان یک میانجی بی طرف جلوه دهد و نشان می دهد که به واسطه روابط مثبت خود با همه طرف ها می تواند ابتکاراتی را برای صلح پایدار در منطقه رهبری کند.

طارق الشمری، تحلیلگر سیاسی عراقی، به المشارق گفت، اما در واقعیت، این کشور به دنبال ایجاد فضایی برای مداخله به گونه ای است که تنها از منافع اقتصادی خود حمایت کند.

او گفت، چین به دنبال «نقش های سیاسی» برای بازی در خاورمیانه است تا مسیرهای گسترده تری را در روابط خود با کشورهای منطقه باز کند که به مبادلات تجارتی و سرمایه گذاری محدود نمی شود.

وی افزود، چین با در نظر گرفتن تلاش سخت عراق برای بهبود روابط بین عربستان سعودی و ایران، قصد دارد خود را به عنوان یک «بازیگر بین المللی تاثیرگذار» معرفی کند و سیاست راهبردی خود را برای تسلط بر منطقه پیش ببرد.

الشمری گفت، بازدیدهای فشرده اخیر مقامات چینی از منطقه و نشست های مشترک با سران کشورهای عربی و خلیج فارس در ماه قوس بخشی از فعالیت های سیاسی با هدف تقویت نفوذ بجینگ است.

تامین منافع چین

الشمری گفت، چین امیدوار است با تنوع بخشیدن به روابط خود در خاورمیانه، کنترل بیشتری بر منابع انرژی مورد نیاز خود برای تامین نیازهای فوری اقتصاد خود به دست آورد.

وی خاطرنشان کرد، در حال حاضر چین بزرگترین خریدار نفت ایران است.

رابرت مالی، نماینده ویژه امریکا در امور ایران به تاریخ ۳ دلو به تلویزیون بلومبرگ گفت، چین خریدار اصلی صادرات غیرقانونی ایران است.

به گفته تحلیلگران، چین همچنین تا حد زیادی به واردات نفت از عربستان سعودی و دیگر کشورهای خلیج فارس وابسته است و خاطرنشان کردند که ثبات منطقه ای منافع چین را تضمین می کند و به این کشور کمک می کند تا طرح کمربند و جاده (بی آر آی) خود را پیش ببرد.

به گفته آنها، چین از طریق بی آر آی، همچنین به عنوان یک کمربند یک جاده (او بی او آر) شناخته می شود، آرزو دارد که به قوی ترین اقتصاد جهان تبدیل شود.

در چارچوب بی آر آی، چین میلیاردها دالر برای ایجاد شبکه‌های جاده‌ای و زیرساختی و در خاورمیانه هزینه می‌کند که تجارت جهانی این کشور را افزایش می‌دهد و در عین حال منابع منطقه را غارت می کند و آنها را با بدهی های خود اسیر می سازد.‌

بر اساس گزارش ماه دلو سال ۱۴۰۰ مرکز عرب واشنگتن دی سی (ای سی دبلیو)، «سرعت و عزم بجینگ در قسمت تعقیب نمودن بی آر آی در خاورمیانه آشکارتر بوده است.»

گزارش خاطرنشان کرد که، «چین حداقل ۱۲۳ میلیارد دالر در تأمین مالی پروژه های مرتبط با بی آر آی به خاورمیانه تزریق کرده است.»

در این گزارش آمده است، «در حالی که استراتیژی تعامل چین در خاورمیانه ممکن است به عنوان رحمت و برکت شناخته شود، اما در واقعیت با گسترش نفوذ نظامی و دیپلماتیک چین در خاورمیانه همراه بوده است.»