جماعت نصرت الاسلام والمسلمین (جناو) وابسته به القاعده، در ماه‌های اخیر به سرعت در سراسر افریقای غربی گسترش یافته، شهرهای بزرگ بورکینافاسو و مالی را تصرف کرده و حملات مرگباری را علیه نیروهای امنیتی در بنین انجام داده است.
طبق یک گزارش تحقیقی توسط واشنگتن پست، جناو با حدود ۶۰۰۰ جنگجو، بی سروصدا به مسلح ترین نیروی افراطی در منطقه تبدیل شده است.
خشونت فزاینده این گروه در ماه ثور، زمانی که یک حمله واحد در بورکینافاسو بیش از ۱۰۰ نفر از جمله منسوبین امنیتی، کمک کنندگان و غیرنظامیان را کشت، افزایش یافت.
این گروه تنها در چهار حمله بزرگ در طول سال گذشته، نزدیک به ۱۰۰۰ نفر، از جمله ۶۰۰ غیرنظامی، را در سراسر مالی، بورکینافاسو و بنین کشته است.
محمد کاظم حسینی، تحلیلگر امور سیاسی ساکن کابل، به سلام تایمز گفت که ظهور این گروه ناشی از «خلای قدرت، بحران اقتصادی و تنش‌های فرقه ای» است که کشورهای ساحل را درگیر کرده است.
او گفت، کودتاهای نظامی در چندین کشور افریقای غربی، دولت ها را تضعیف کرده و شرایطی را ایجاد کرده است که القاعده از آن برای گسترش قدرت خود سوء استفاده کرده است.
بر اساس شاخص جهانی تروریزم ۲۰۲۵ میلادی، منطقه ساحل افریقا به مرکز تروریزم جهانی تبدیل شده است و برای اولین بار بیش از نیمی از کل مرگ و میرهای مرتبط با تروریزم در سراسر جهان در آنجا رخ داده است.
این گزارش که در ماه حمل توسط موسسهء اقتصاد و صلح منتشر شد، نشان داد که ۵۱٪ از مرگ و میرهای مرتبط با تروریزم جهانی - ۳۸۸۵ نفر از ۷۵۵۵ نفر - در سال ۲۰۲۴ میلادی در منطقه ساحل رخ داده است.
خشونت و ترس
جناو که در سال ۱۳۹۶خورشیدی از ادغام چهار گروه مرتبط با القاعده در مالی تشکیل شد، تفسیر سختگیرانه خود از قوانین اسلامی را در سرزمین های تحت کنترل خود نافذ کرده است.
عبدالکریم دانا، فعال حقوق بشر مستقر در هرات، گفت که القاعده از تفسیر تحریف شده خود از اسلام «به عنوان ابزاری برای پیشبرد دستور کار تروریستی خود» استفاده می کند.
او به سلام تایمز گفت، «اما هر اقدام این گروه، از جمله قتل، ترور، آدم ربایی، قاچاق انسان و اسلحه، تهدید و شکنجه، با ارزش‌های اسلامی در تضاد است،»
گزارش ها نشان می دهد که جناو به بهانه اجرای قوانین اسلامی، زکات و مالیات را از مردم محلی فقیر به زور جمع آوری می کند و فقر را در جوامع تحت کنترل خود بدتر می کند.
حسینی گفت، این گروه از طریق تروریزم، قتل، آدم ربایی و شکنجه حکومت می کند و مردم محلی بیشترین فشار را از وحشیگری آن متحمل می شوند.
وی گفت، «ابزارهای وابستگان القاعده در افریقا خشونت و ترس است» و افزود که نفوذ رو به رشد جناو در ساحل احتمالاً منجر به خشونت و درگیری های خونین بیشتر خواهد شد.
دانا گفت، برای گروه هایی مانند القاعده، دین مردم اهمیتی ندارد، زیرا هر کسی که با آنها مخالفت کند، حذف می شود.
وی خاطر نشان کرد، «وابستگان القاعده در کشورهای با اکثریت مسلمان فعالیت می کنند و بیشتر قربانیان حملات آنها غیر نظامیان مسلمان هستند،»
وی گفت، «جان انسان ها برای آنها هیچ ارزشی ندارد،»
وی گفت، حضور جنگجویان القاعده در کشورهای فقیر افریقایی منجر به بی ثباتی بیشتر، محرومیت کودکان از تحصیل، تشدید فقر و تعمیق بحران انسانی شده است.
