هرات -- غنچه گل کریمی هر هفته سه بار با دختر شش ساله اش یک کیلومتر را از خانه اش در ولسوالی انجیل ولایت هرات پیاده می رود تا زنبورها - زنبورهای خودش - را ببیند.
کریمی در هشت سال گذشته برای رسیدن به آرزوی اش که داشتن یک مزرعه زنبورداری است با تمام مشکلات به سختی مبارزه کرده است. موفقیت او نشانگر پیشرفت و ابتکار زنان افغان در مشارکت در اقتصاد است و در عین حال اقداماتی را برای بهبود شرایط مالی خانواده خود پس از سالها سرکوب توسط رژیم طالبان سابق انجام می دهد.
کریمی به سلام تایمز گفت: «هفت سال میشد که زنبور های ام را به پشت بام خانه خود نگهداری میکردم و امسال برای اولین بار آنها را به داخل یک باغچه آوردم. من عاشق زنبور استم؛ و دوست دارم بیشتر پیشرفت در کارم کنم.»
او افزود: «هم اکنون تمام زنده گی خود را خودم مدیریت می کنم. وضعیت اقتصادی من به نسبت سابق که زنبورداری نداشتم اکنون فرق کرده است.»
کریمی که پیش از این فقط خانم خانه بود، می گوید که مشتریان فراوانی دارد و موفقیت او در بازار به او اعتبار بخشیده است. این به آن معنا است که او می تواند برای رونق کار و بارش از تجار قرضه بگیرد.
او به سلام تایمز گفت: «هنگامی که من کار زنبورداری را شروع کردم حتا ۱۰۰۰ افغانی (۱۳ دالر) هم نداشتم. در آغاز یک صندوق زنبور از استاد خود قرض گرفتم. بعدا قرض او را پرداخت کردم و خودم از سود آن زنبورها برای خود یک صندوق زنبور خریدم.»
توانمندسازی زنان
شغل زنبورداری به سرمایه گذاری اندک با کمتر از ۱۰۰ هزار افغانی (۱۳۲۴ دالر) نیاز دارد و به همین علت زنان زیادی بشمول کریمی به این شغل روی آورده اند. اکثر زنان زنبوردار از صفر شروع کرده اند؛ مگر توانسته تا کار شان را سرپا ایستاد کند و عوایدی برای خانواده ها داشته باشند.
کریمی گفت که اکنون وضعیت کار و بار او خوب است و ۱۹ صندوق زنبور دارد. با وجود پایان یافتن حکومت طالبان، هنوز موانع بسیاری برای زنان که خواهان ورود به عرصه های تجاری هستند که به طور سنتی توسط مردان اداره می شوند، وجود دارد.
او گفت: «در روزهای نخست کارم به علت سنتی بودن جامعه با مخالفت های شدید خانواده و جامعه روبه رو شدم. هرکسی که من را می دید برایم حرف بد می گفت و حتا برایم دسیسه ساختند تا زنبورداری را رها کنم؛ اما من تمام این مشکلات را نادیده گرفتم و به کارم ادامه دادم.»
کریمی گفت: «اگر به گپ مردم گوش کنیم پیشرفت نمی کنیم. آنها موانع زیادی را پیش کار زنان ایجاد می کنند اما من همه این ها را نادیده می گیرم.»
نفیسه دانش یک تن از زنان زنبوردار در شهر هرات است که در کنار زنبورداری، تجارت موفق فروش عسل را نیز می کند.
او به سلام تایمز گفت: «سه سال می شود که زنبورداری می کنم و خودم عسل خود را در بازار به فروش میرسانم. کار خود را با سرمایه بسیار اندک آغاز کردم و از هیچ چیزی نترسیدم؛ زیرا معتقدم برای اینکه به جای برسیم نباید بترسیم. من از صفر شروع کردم و اکنون کارم خوب است و وضعیت اقتصادی ام خیلی بهتر شده است.»
پشتیبانی از سوی حکومت
حکومت افغانستان در ۱۵ سال گذشته تلاش کرده است تا در زمینه رشد زنان و سهیم ساختن آنان در اقتصاد این کشور را فراهم بسازد. سرگرم شدن زنان در سکتور زراعت در قریه ها و ولسوالی ها در زمینه افزایش تولیدات زراعتی کلیدی خوانده می شود.
عبدالصبور رحمانی، رییس زراعت ولایت هرات، به سلام تایمز گفت: «سکتور زنبورداری در ولایت هرات یک سکتور جوان و رو به توسعه است که سال به سال پیشرفت می کند. ما در ولایت هرات بیش از ۱۰۰ زنبوردار زن داریم که نقش مهمی در تولید عسل دارند.»
او گفت: «وزارت زراعت کشور تلاش دارد تا با ایجاد فرصت های مناسب به زنبورداران و کمک آنان، میزان تولیدات عسل را در ولایت هرات افزایش دهد. ما وسایل و امکانات مورد نیاز را در اختیار آنان قرار می دهیم. ما تصمیم داریم که برای دوصد خانواده در ولایت هرات صندوق زنبور توزیع کنیم که در کنار حمایت مالی از این خانواده ها، زمینه افزایش تولیدات عسل را فراهم بسازیم.»
وی افزود که با افزایش تولیدات عسل در ولایت هرات واردات عسل از ایران به این ولایت کاهش یافته است.
او گفت: «عسل تولید شده از سوی زنان زنبوردار در ولایت هرات از کیفیت خوبی برخوردار است و به همین علت مردم از عسل بی کیفیت ایران استفاده نمی کنند.»
رحمانی گفت: «ما امیدوار استیم که در آینده نزدیک عسل ما رقیب عسل کشور همسایه شود و از واردات عسل از ایران به طور کامل جلوگیری شود. بنا بر معلومات ما، نزدیک به ۱۰۰ تن عسل در ولایت هرات تولید شده است که این به آن معنی است که نسبت به سال پیش ۲۰ تن تولیدات بیشتر شده است.»
پیشرفت برای زنان
جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات، موفقیت این زنبورداران در استان، اثبات پیشرفت زنان در جامعه افغانستان است.
او به سلام تایمز گفت: «حکومت افغانستان همواره زمینه رشد و توسعه کار و زنده گی زنان را فراهم ساخته است. در ولایت هرات بستر حمایتی مناسب برای ترقی زنان صنعت کار و زراعت پیشه وجود دارد و تمام سهولیت ها در اختیار شان قرار گرفته است. هر کمکی که زنان در این ولایت خواسته باشد ما با آنان همکاری می کنیم.»
وی افزود: «سیاست حکومت افغانستان این است که فرصت های مساوی را به زنان و مردان فراهم بسازد تا مسیر پیشرفت و خودکفایی افغانستان روشن شود. ما از تمام امکانات در دست داشته خود برای بهبود کار زنان در ولایت هرات استفاده می کنیم.»