داعش در تلاش است تا پس از یک سلسله شکست ها، مسیرهای تمویلی مهم را باز یابند

داعش در اوج قدرت خود ثروت را عموماً از قاچاق نفت، غارت بانک ها و تجارت اجناس غارت شده و گنج های ملی غیر قابل تعویض، بدست آورد.

بنا بر گزارش ها، این گروه در زمان وحشت در عراق و سوریه ۵۰ میلیون دالر ماهانه تنها از درآمد قاچاق نفت جمع می کرد.

داعش هنگام تصرف بر موصل در عراق، ۵۰۰ میلیون دالر از بانک ها ضبط کرد، در حالی که تجارت اجناس غارت شده این گروه بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون دالر بیشتر برای ذخایر خود تولید می کرد.

این گروه از مناطقی اخراج شده است و با فرار مداوم روبرو بوده است که زمانی تحت کنترل داشت، اکنون با از دست دادن منابع اصلی درآمد خود، از نظر مالی گیج می خورد.

ناظران می گویند، این امر داعش را مجبور كرده است كه از طریق «روشهای سنتی» به جستجوی منابع بدیل بودجه بپردازد.

به دنبال مرگ ابوبکر البغدادی رهبر داعش، مارشال بیلینگزلی، معاون وزیر خزانه داری امریکا در مورد تأمین مالی تروریزم ماه گذشته گفته بود، بودجه این گروه از یک سیستم «متمرکز» به یک سیستم چندپاره منتقل می شود.

ایاد الانبار، تحلیلگر امور سیاسی عراق می گوید، عناصر داعشی به طور فزاینده به مناطقی غیر از عراق و سوریه، به شبکه های مخفی تکیه می کنند، جایی که با فشار و نظارت کمتری مواجه می شوند.

وی گفت، «بازگشت به خشونت، آدم ربایی، باج خواهی و مالیات اجباری و کمکهای مالی که از روشهای ابتدایی برای درآمدزایی است، می تواند آخرین راه حل برای این گروه باشد که بیشتر منابع گسترده خود را از دست داده است.»

وی گفت، داعش به دنبال پناهگاه های امن در مناطقی از آفریقا یا آسیا است جاهائیکه در آن خلاهای امنیتی یا درگیری های مداوم وجود دارد تا بتواند عملیات خود را دوباره آغاز کند.

در افغانستان، داعش پناهگاه امنی پیدا نکرد. پس از سالهای عملیات مشترک نظامی توسط نیروهای امنیتی افغان و مأموریت حمایت قاطع به رهبری ناتو، داعش در ماه عقرب با تسلیم شدن نزدیک به ۱۵۰۰ نفر از جنگجویان و خانواده های آنها به نیروهای امنیتی، به شکست خود در منطقه اعتراف کرد.

الانبار گفت، هر جا که جنگجویان این گروه جمع شوند، آنها در مورد امور مالی خود با موانع بسیاری روبرو خواهند شد، زیرا سیستم پولی جهانی اقدامات خود را برای ردیابی تمام منابع تأمین مالی ترور، به شمول «روش های سنتی»، افزایش داده است.

وی گفت، وزارت خزانه داری ایالات متحده سازمان ها و اشخاص بسیاری را شناسایی کرده است که برای حمایت از گروه های افراطی شناخته شده اند، دارایی های آنها را غیرقابل پرداخت و معاملات آنها را مسدود کرده است.

وی افزود، این جریان پولی را خنثی می کند که داعش از طریق انتقالات مالی از فعالیت هائی دریافت می کند که می تواند بعنوان کار خیریه پنهان شود.

از بین بردن منابع داعش

جلیل خلف، کارشناس امور امنیتی می گوید، تحریم های امریکا داعش را از تمویل کنندگان اصلی آن محروم کرده است.

وی گفت، تلاش های ایالات متحده و بین المللی برای نظارت بر دارایی ها و نقل و انتقالات بانکی در بستن چینل های تمویلی تروریستی موفق بوده است.

علاوه بر این وی گفت، «نیروهای عراقی و هواپیماهای ائتلاف بین المللی موفق شدند بسیاری از مراکز تروریستی در عراق و سوریه را در طول جنگ که به عنوان ذخیره های نقدی و مراکز قاچاق نفت و فلزات گرانبها استفاده می شدند، منهدم کنند.»

خلف خاطرنشان كرد، تلاش های اخیر در زمینه ایجاد و جمع آوری كمک درآمد كم مدت داعش «نشان می دهد كه این گروه در بستر مرگ است و منابع آن تخلیه شده است.»

وی گفت، در شرایط فعلی، جمع آوری هر مقدار قابل توجهی برای داعش «غیرممکن» است، زیرا این گروه از نظر مالی فرسوده است، عملیات رسانه ای آن در حال تلاش است و جنگجویان آن از روحیه پائین رنج می برند.

وی گفت، این گروه قادر به انجام عملیات های جنگی نیست.

طالب محمد کریم، جامعه شناس می گوید، داعش در وضعیت غیرقابل جبران است زیرا اکنون از لحاظ عملیاتی ناتوان شناخته شده است.

به گفته وی، ذخایر نقدی که این گروه جمع آوری کرده بود، آن را به یکی از ثروتمندترین گروه های افراطی تبدیل کرده بود، «اما این ثروت از برکت تلاش های خارق العاده عراق و شرکای بین المللی این کشور به سرعت از بین رفت.»

وی گفت، تلاش های همکاری برای هدف قرار دادن این وجوه به دست آمده غیرقانونی ادامه دارد.

کریم افزود، اگرچه احتمال می رود که داعش همچنان به دنبال منابع بدیل برای درآمد بیشتر باشد، دیگر نمی تواند مسیرهای خود را برای مدت طولانی تحت پوشش خود قرار دهد، زیرا تلاش های بین المللی برای نظارت بر این گروه در حال بهبود است.