![دا عکس چې په ۱۳۹۸ کې اخیستل شوی دی په سینکیانګ کې د اغزن سیم شاته په یوه استوګنځي باندې د چین بیرغ ښیي. په دغه ځای کې چارواکي د مسلمانانو پر ضد نسل وژنه ترسره کوي. [ګرېګ بېکر/ای اېف پي]](/cnmi_st/images/2020/10/28/26770-000_1ic7u7-739_416.webp)
واشنګټن -- امریکایي سناتورانو د سې شنبې په ورځ /د لړم ۶مه/ داسې یوه پرېکړه لیک وړاندې کړ چې ټینګار کوي چې د چین رژیم د اویغوریانو او نورو ترکي ژبو مسلمانانو پر ضد نسل وژنه ترسره کوي. دا یو داسې ګام دی چې کولی شي په کمپونو کې د پرتو له اټکل یو میلیون څخه ډېرو خلکو په استازیتوب فشار زیات کړي.
دغه پریکړه لیک د بېلابېلو سیاسي فکر لرونکیو سناتورانو له خوا وړاندې شو.
د پرېکړه لیک د متن په اساس، «د اویغوریانو، له قومي پلوه قزاقانو، قرغزیانو او د سینکیانګ په اویغور کورواکه سیمه کې د اقلیت مسلمانو ګروپونو د غړو پر ضد د چین کمپاین نسل وژنه ده.»
جمهوري غوښتونکي سناتور جان کورنین چې دغه پریکړه لیک یې پیل کړی وویل، «دغه پریکړه لیک دا جنایتونه د کومو موخو لپاره چې ترسره کیږي پیژني او دا د چینایي چارواکو د وحشیانه عملونو له امله د دې هیواد د مسؤل ګڼلو په لور لومړی ګام دی.»
یوه دیموکرات سناتور جېف میرکلي وویل، دغه پرېکړه لیک به وښیي چې متحده ایالات «چوپ نشي پاتې کیدی.»
میرکلي وویل، «د چین له خوا په اویغوریانو او نورو مسلمانو اقلیت ګروپونو باندې برید -- چې د هغوی څارل، بندي کول، شکنجه کول زیاتوي او ورسره د بیا زده کړې کمپونه -- دا په سوچه او ساده توګه نسل وژنه ده.»
له ۱ میلیون څخه ډېر خلک ایسار دي
له یو میلیون څخه ډېر مسلمانان په سینکیانګ کې په کمپونو کې په خوار او زار حالت کې شپې ورځې سبا کوي، ځکه بیجینګ هڅه کوي چې دغه ټولنه په زور سره یو لاس کړي او د هغوی د اسلامي میراث ریښې وباسي.
بیجینګ دا شمېر نه دی منلی او د کمپونو په هکله وایي چې هغه داسې حرفوي مرکزونه دي چې مهارتونه ښیي څو اسلامي راډیکالېزم ته د جذبېدلو مخه ونیسي.
د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزیر مایک پومپیو د تلې په ۲۶مه له هندوستان څخه د کتنې پر مهال له دي پرېنټ خبري برښناپاڼې سره په یوه مرکه کې وویل، «د چین کارونه موږ ته هغه څه رایادوي چې په ۱۹۳۰مو میلادي کالونو کې په جرمني کې پېښ شول.»
په واشنګټن کې په محافظه کار هیریټیج فاونډېشن کې د سیاسي چارو یوې جګپوړې شنونکې اولیویا اینوس وویل، «دا به یو ډېر قوي، دوه ګوندیز پیغام وي چې د متحده ایالاتو حکومت د اویغور خلکو په حال پام کوي، ان او په ځانګړې توګه په داسې حال کې چې د چین کمونست ګوند ددې خلکو حال ته هیچ ډول پاملرنه نه کوي.»
د نسل وژنې له تعریف سره برابری
د نسل وژنې په هکله د ملګرو ملتونو پرېکړه چې له هولوکاسټ څخه وروسته تسوید شوه، په دولتونو باندې دا لازموي ترڅو د «داسې کرکجن کار» مخه ونیسي او ترسره کوونکیو ته یې سزا ورکړي.
د دغې پرېکړې د تعریف په اساس، نشل وژنه مشتمل ده «د یوه ملي، قومي، نژادي یا مذهبي ګروپ د ټول یا یوې برخې د له منځه وړلو په نیت» هغوی ټول یا یې یوه برخه ووژل شي یا یې د ماشومانو د زېږېدلو مخه ونیول شي.
د جرمني محقق ادریان څېنڅ یوه څېړنه چې د ارقامو په اساس یې کړې ده، ښيي چې، بیجینګ یو زیات شمېر اویغورۍ ښځې په زور سره شنډې کړي او په هغوی باندې یې فشار اچولی چې هغه شمېر ماشومان چې له ټاکلیو برخو څخه اضافه او هغوی پرې امېدوارې وي وغورځوي.
د وږي په میاشت کې، یوه څېړنیز راپور وښودله چې چینایي مقاماتو څنګه په وروستیو کالونو کې په سینکیانګ کې نږدې ۱۶۰۰۰ جوماتونه ویجاړ کړي او دا کار یې په دغه هېواد کې چې د کمونست ګوند له خوا اداره کېږي د اسلامي کلتور د ریښو اېستلو د هڅو په لړ کې کړی دی.
کله چې یو امریکایي سناتور د چینایي مسلمانانو پر ضد د چین د حکومت د جبر او ظلم په هکله خبرې کوي، ولې تر اوسه پورې هېڅ امریکایي چارواکی پیدا نشو چې وپوښتي چې ولې اسراییل د فلسطین په مسلمانانو باندې ظلم کوي او ولې هغوی د فلسطین د خلکو ځمکې نیولي او نیسي یې؟ دا له دې امله چې چین د امریکا رقیب دی، او امریکا غواړي چې چین د مسلمانانو په لاس هغسې مات کړي لکه څنګه چې افغانانو روسیه ماته کړه. په دې توګه، کله چې امریکا ځان د نړۍ زبرځواک بولي، هغه باید ریښتنی وي، او د نړۍ د ټولو مظلومو خلکو، کافران وي که مسلمانان، دفاع وکړي. ولې امریکا د برما د پوځیانو له خوا د برما د مسلمانانو په نسل وژنه باندې انتقاد ونه کړ؟ ولې امریکا په هندوستان باندې چې په هغه هېواد کې یې د مسلمانانو حقونه تر پښو لاندې کړل او هغوی یې له خپلو حقونو څخه محروم کړل، فشار وانه چاوه؟ امریکا منافقه ده.
ځواب ورکړئ3 تبصره
سلام ټایمز، د یوې جالبې لیکنې له امله له تاسو څخه یو ځل بیا مننه. همدارنګه له سناتورانو جېف میرکلي او جان کورنین، وزیر مایک پمپیو، پېغلې اولیویا اینوس، او ادریان زینځ بنسټ څخه مننه. سینکیانګ یا ختیځ ترکستان ټول منطقي دلایل او اړتیاوړ عناصر لري څو داسې یوه تمایل ته انکشاف ورکړي چې د داعش لپاره د ګام اېښودلو په یوه نوي ځای باندې بدل شي. د امریکا متحده ایالاتو! لطفاً په سینکیانګ او نور چین کې له مظلومو خلکو سره مرسته وکړئ. زه په داسې حال کې چې د متحده ایالاتو د RICH ضد سیاست تاییدوم، زه نشم کولی دومره ټینګار وکړم چې د متحده ایالاتو له خوا دا یو هوښیار کار نه وو چې په ME کې په تش په نامه د حکومت مخالفو افراطي عناصرو باندې دومره زیات تمرکز وکړي. له دې نه چا ګټه پورته کړه؟ روسیې، چین او ایران. په هغو واقعي یا تش په نامه افراطي د رژیم ضد مسلمانو خوځښتونو باندې له څار لرلو سره سره، یو څوک باید دا هېر نه کړي چې واقعي لوی خطر له یادې درې ګونې څخه راپورته کیږي. یو ځل بیا له سلام ټایمز څخه مننه چې په دری، انګلیسي او پښتو کې ډېرې جالبې لیکنې خپروي. خدای مو ونازوه. حامد
ځواب ورکړئ3 تبصره
طالبان پسې را روان دي انشاالله د چین او چینایانو سابه به ور په مالګه کړي او په چین که به د ټولو مسلمانو غچ واخلي. دغه اسلامی هیوادونه لکه پاکستان. افغانستان او منځنی آسیا هیوادونه لکه ازبکستان. تاجیکستان. ترکمنستان چې پکې کفری نظامونه دي او د کفري هیوادونه تر اغېز لاندې دي، نشی کولي چې د خپل مسلمانانو ورنو او خویندو نه په چین کې دفاع وکړي. د دغه هیوداونو مشران ټول د غرب او روسیې غلامان دي. پرته د خپلو بادارانو اجازې نه هیڅ ډول مستقلانه پریکړه نشي کولی. د دوئ داخلي و خارجي سیاست خپلواک نه ده. نو له همدې کبله اړتیا ده چې افغانستان کې یو خپلواک او اسلامي نظام را منیځ ته شي تر څو د افغانان حقوق تر څنګ د نورو هیوادونو مسلمانانو د حقوق مطالبه وکړي. احمد شاه ابدالي به د هند مسلمانانو دفاع کوله او هلته به یي سرښیندنې کولي ولی بدبختانه اوسني نظام چارواکي د خپل هیواد د مسلمانانو دفاع نشي کولی. نه د چینایانو د مسلمانانو دفاع به څنګ وکړي.
ځواب ورکړئ3 تبصره