ادامه ممنوعیت صادرات ایران وضعیت اقتصادی در افغانستان را وخیم تر می کند

هرات -- ایران صدور بالغ بر ۱۰۰ کالا، بشمول مواد خام ضروری برای کار شهر صنعتی هرات، به افغانستان را طی چند ماه گذشته متوقف کرده است و این موجب بلند رفتن قیمت ها و بی ثباتی اقتصادی شده است.

سعد خطیبی، رئیس اتاق تجارت و صنایع هرات، به سلام تایمز گفت: «متاسفانه این مسئله سبب مشکلات و متضرر شدن فابریکه های ما شده است. برخی از این کالاها مانند مواد خوراکه اقلام اساسی استند که زندگی مردم را متاثر ساخته است.»

میزان واردات افغانستان از ایران سالانه به دو میلیارد دالر می رسد که بیشتر این واردات از طریق بندر اسلام قلعه ولایت هرات وارد افغانستان می شود.

خطیبی گفت: «کالاهای زیادی از سوی تجار ما خریداری و مراحل آن در ایران طی شده بود. اما وقتی به مرز افغانستان رسید حکومت ایران از خروج آن جلوگیری کرده و اجازه ورود آن به افغانستان را نداده و دوباره بازگشت داده است. [مقامات ایرانی] محصولات خود را به ایران بازگردانده اند.»

ضرر وارده به فابریکه ها

از میان بیش از ۱۰۰ قلم محصولات وارداتی ایران به افغانستان که از سوی حکومت ایران متوقف شده است،‌ ۲۳ قلم مواد خام برای شهرک صنعتی هرات است. نزدیک به ۱۰۰ فابریکه تولیدی از این کالاها استفاده می کردند که با متوقف شدن واردات آن،‌ این فابریکه ها متضرر شده اند.

حمید الله خادم، رئیس اتاق صنایع و معادن ولایت هرات، به سلام تایمز گفت: «محصولاتی که واردات آن از ایران متوقف شده شامل مواد کاغذسازی،‌ پطروشیمی،‌ مواد تولید محصولات پلاستیکی،‌ مواد برای تولید نوشیدنی های غیر الکولی و تولید ظرف های پلاستیکی می شود.»

او گفت: «به همین دلیل سطح تولیدات در شهرک صنعتی ولایت هرات به شدت کاهش یافته است.»‌

تحلیلگران می گویند که تحریم های اعمال شده علیه ایران اقتصاد آن کشور را فلج کرده است و باعث شده که صادرات این کشور به افغانستان متوقف شود تا به این ترتیب صنایع داخلی خود را احیا نموده و بر حکومت افغانستان و بر متحدان غربی آن، یعنی ایالات متحده، فشار بیاورد.

محی الدین نوری، معاون والی هرات، به سلام تایمز گفت که مقامات در هرات و کابل این مشکل را با حکومت مرکزی شریک ساختند تا از «مجراهای دیپلماتیک» این معضل شهرک صنعتی هرات حل شود.

محمد آصف رحیمی، فرماندار هرات، و محمود افخمی رشیدی، سرکنسول ایران در هرات، بتاریخ ۱۹ سرطان در دفتر والی دیدار کردند تا درباره قطع برق در شهر صنعتی هرات بحث کنند. به گفته مقامات هرات، سرکنسول ایران توضیح کافی یا راه حل را ارائه نکرد.

جستجو برای جایگزین ها

پس از این که حکومت ایران برق وارداتی به شهرک صنعتی ولایت هرات را محدود کرد،،‌ وزارت انرژی و آب و سکتور خصوصی افغانستان به حمایت یک شرکت چینایی در تلاش تطبیق یک پروژه تولید ۵۰ میگاوات برق آفتابی در ولایت هرات استند.

به گفته مسؤولین کارهای مقدماتی این پروژه آغاز شده است و امید می رود که تا یک سال دیگر کار عملی این پروژه آغاز شود. با تطبیق این پروژه تولید برق آفتابی،‌ شهرک صنعتی ولایت هرات دیگر به برق وارداتی ایران ضرورت نخواهد داشت.

خادم گفت: «توقف صادرات از سوی حکومت ایران برای ما مشکل ایجاد کرده است و ما تلاش داریم تا راه های بدیل را جستجو کنیم.»

در حال حاضر برخی از فابریکه داران شهرک صنعتی ولایت هرات مواد خام مورد ضرورت خود را از کشورهای آسیای میانه،‌ ترکیه و پاکستان وارد می کنند، اما این واردات ناچیز است.

محمد یعقوب مشعوف، کارشناس مسایل اقتصادی در ولایت هرات، به سلام تایمز گفت: «تجار افغانستان باید راه های بدیل را پیدا کنند.»

او گفت: «جلوگیری از صادرات کالاهای اولیه تاثیر منفی روی تولیدات و زندگی مردم در هرات دارد. اما حکومت افغانستان باید این وضعیت را مدیریت کرده و به فکر راه های دیگر باشد.»

افزایش قیمت ها در بازارهای محلی

بازارهای محلی هرات به شدت به کالاها و محصولات ایران وابسته هستند.

خطیبی، رئیس اتاق تجارت و صنایع هرات، گفت: «متاسفانه منع واردات کالاهایی ایرانی تاثیر منفی روی زندگی [مردم] در [هرات] گذاشته و مصرف کننده های [افغان] متضرر ساخته است. در یک ماه اخیر قیمت ها در مارکیت های هرات افزایش یافته است.»

پس از منع واردات مواد خوراکه از ایران به ولایت هرات،‌ جای خالی این مواد را محصولات پاکستانی و هندی پر کرده است. در حال حاضر بیشتر تولیدات پاکستان در بازار هرات وجود دارد. هرچند تولیدات پاکستانی نسبت به محصولات ایرانی قیمت تر است.

غلام حبیب سروری ۴۸ ساله، که در مرکز شهر هرات دوکان مواد خوراکه دارد، گفت: «در گذشته،‌ یک تیم روغن ۲۰ کیلو را به ۱۳۰۰ افغانی (۱۷ دالر) به فروش می رساندیم، اما در حال حاضر به ۱۷۰۰ افغانی (۲۲ دالر) می فروشیم. قیمت سایر مواد خوارکه نیز بیشتر شده است. دلیل افزایش قیمت این مواد،‌ بند شدن واردات از ایران است.»