کنسولگری ایران مانع انکشاف شهری در شهر هرات شده است

هرات -- سرک مرکزی شهر هرات که از دو طرف توسط درختان بلند قامت ناجو پوشیده شده است بیش از ۱۸ کیلومتر طول و ۷۰ متر عرض دارد که کار ساخت آن در سه سال اخير به اتمام نزدیک شده است.

با این حال، یک مانع -- کنسولگری ایران در هرات -- از تکمیل آن ممانعت کرده است.

مقامات ایرانی هنوز حاضر نشده اند دیوارهای ساختمان کنسولگری ایران را که در بخش مرکزی و مزدحم شهر هرات موقعیت دارد، عقب ببرد تا کارگران بتوانند این سرک را توسعه دهند.

بنا بر مسوولان شاروالی هرات، مقامات کنسولگری ایران تمام درخواست های قبلی مقامات محلی افغانستان را رد کرده اند.

نعیم عزیزی، سخنگوی شاروالی هرات، به سلام تایمز گفت: «انکشاف شهر هرات باید متوازن باشد.»

عزیزی گفت: «[دیگر ساختمان های] سرک مرکزی شهر عقب نشینی کرده اند. فقط کنسولگری ایران مانده است و مانع انکشاف این شهر شده است.»

جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات، گفت که پیش از تطبیق سرک مرکزی شهر هرات سه سال پیش مقامات رسمی از مقام های ایرانی خواستند تا [همانند سایر ساختمان های مسیر این سرک] دیوار کنسولگری خودرا عقب بکشند، اما جانب ایرانی همواره بهانه گیری کردند.

یک همسایه بد

خودداری رژیم ایران برای حل مسئله این دیوار باشنده گان محلی را خشمگین کرده است.

آنها می گویند که این مشکل مسئله حسن همجواری ایران با افغانستان را زیر سوال برده است.

محمد عارف کریمی، ۲۷ ساله و باشنده ولایت هرات، گفت: «سرک مرکزی شهر هرات بسیار مهم است و کنسولگری ایران مشکلات جدی به بار آورده است.»

او به سلام تایمز گفت: «تعداد بسیار زیادی از مردم روزانه در این مسیر رفت و آمد می کنند، بشمول کسانی که به شفاخانه که در همان نزدیکی موقعیت دارد، می روند. اما به دلیل ازدحام ترافیکی و نرسیدن به موقع مریضان به شفاخانه،‌ خیلی از این مریضان از بین رفته اند.»

وی افزود: «دولت افغانستان نباید در برابر ایران از خود ضعف نشان دهد و پروسهء عقب نشینی دیوارهای کنسولگری در این سرک باید تکمیل شود.»

محمد نادر غلامی، ۳۳ ساله و باشنده ولایت هرات، نیز تأیید کرد که چند سال می شود که به دلیل دیوار کنسولگری ایران،‌ سرک عمومی در مرکز شهر هرات به روی مردم بسته است.

او به سلام تایمز گفت: «ساختمان کنسولگری ایران برای مردم هرات مشکلات زیادی به وجود آورده است. چند سال مردم انتظار این را داشتند تا سرک عمومی شهر هرات عقب نشینی شود، اما ایرانی ها مانع می شوند. دولت افغانستان نباید ... به ایرانی ها این قدر فرصت می داد.»

برخی مقامات از حکومت افغانستان خواستند مسیر های قانونی را دنبال کنند.

کامران علیزایی، رئیس شورای ولایتی هرات، به سلام تایمز گفت: «حکومت افغانستان باید از راه های قانونی این مشکل را حل می کرد، و هنوز هم باید چنین کند. این یک مشکل جدی است، و راه کماکان به روی مردم بسته است.»

امتیازگیری

شماری از فعالان مدنی افغان در ولایت هرات به این باور هستند که ایران می خواهد به بهانه دیوار کنسولگری خود در شهر هرات از حکومت افغانستان امتیازگیری کند.

در گذشته نیز ایران تهدید کرده بود تا خدمات کنسولی و صدور ویزه را به خاطر مسأله دیوار متوقف کند. برای مثال در ماه جدی سال ۱۳۹۴ زمانی که شاروالی هرات اقدام به تخریب موانع امنیتی داخل پیاده رو دیوار کنسولگری ایران -- که به طور غیر قانونی نصب شده بود -- کرد این عمل با واکنش تند حکومت ایران روبه رو شد. نمایندگی سیاسی ایران در ولایت هرات به همین دلیل خدمات کنسولی خود را برای یک هفته متوقف کرد.

مقام های شاروالی هرات گفتند که پیاده رو ملکیت شاروالی است و ربطی به ایران ندارد؛ اما نمایندگی سیاسی ایران در هرات این پیاده روها را حق خود می داند.

بخشی از این موضوع در شبهه قانونی بودن این ساختمان ریشه دارد. بنا بر یک مقاله نشر شده در روزنامه هشت صبح افغانستان در ماه سرطان ۱۳۹۵، حکومت ایران خلاف تعهدات و کنوانسیون های بین المللی اقدام به خرید این زمین از اشخاص ملکی کرده و هیچ هماهنگی با حکومت افغانستان نداشته است.

سید اشرف سادات، فعال مدنی در ولایت هرات، گفت که وقتی حکومت ایران اینقدر روی این مشکل تاکید می کند پس این نشان می دهد که می خواهد که حکومت افغانستان به تقاضاهای کاذب آن پاسخ مثبت بدهد.

او به سلام تایمز گفت: «خجالت آور است که برای حل نشده ماندن این مشکل [به ظاهر] بی اهمیت سال ها می شود که مردم سال ها رنج می کشند. به هر حال مشکل دیوار کنسولگری ایران در شهر هرات باید به هر طریق ممکن حل می شد تا مردم شاهد انکشاف شهر شان باشند.»

وی اشاره کرد: «ایران بر سرنوشت ما اعمال نفوذ دارد و از موقف زور صحبت می کند. دولت افغانستان باید از همه گزینه های سیاسی برای برطرف ساختن این مشکل استفاده می کرد.»‌

وی افزود: «اما متاسفانه در این زمینه کم کاری شده است.»