هرات -- وقوع یک درگیری مرگبار بین گروه های متخاصم طالبان در اوایل ماه روان و سطح فزاینده درگیری های داخلی این گروه در ولایت هرات را به نمایش گذاشته است.
جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات، گفت که در مدت دو سال اخیر در جریان درگیری های خودی میان طالبان در این ولایت بیش از ۲۰۰ تن از طرف های درگیر کشته شدند و اضافه تر از ۳۰۰ تن دیگر زخم برداشته اند.
او به سلام تایمز گفت: «از دو سال به این طرف درگیری ها میان طالبان در ولایت هرات آغاز شده است و تاکنون ادامه دارند. این درگیری ها در ولسوالی های شیندند، ادرسکن، گلران، گذره، اوبه و برخی ولسوالی های دیگر این ولایت صورت گرفته اند.»
پس از اعلام مرگ ملا محمد عمر رهبر پیشین طالبان افغانستان به تاریخ ۷ ماه اسد سال ۱۳۹۴، جرقه اختلافات میان افراد طالبان زده شد.
در این تصویر گرفته شده از یک ویدئوی سلام تایمز جنگجویان طالبان وفادار به ملا محمد رسول بشمول ملا منان نیازی (نفر وسط)، بتاریخ ۲۴ ثور در ولسوالی ادرسکن ولایت هرات دیده می شوند.
این اختلافات باعث جدا شدن یک گروه چند هزار نفری از ستیزه جویان به رهبری ملا محمد رسول از بدنه گروه طالبان اصلی طالبان -- شورای کویته -- شد و آنها خود را مستقل اعلام کردند. این گروه جدید خود را «شورای عالی امارت اسلامی افغانستان» نامیده است.
جناح رسول از شورای کویته به دلیل انتصاب ملا اختر محمد منصور به رهبری این شورا جدا شد. اگرچه پیروان رسول می گویند که منصور رهبری شورای کویته را به دلیل منافع شخصی خود بر عهده گرفته است.
هوادران دو طرف برای نخستین بار بیش از دو سال پیش در ولسوالی شیندند هرات باهم درگیر شدند. درگیرهای آنان برای چند روز طول کشید و ده ها تن از طرف ها دیگر کشته شدند.
بتازه گی به تاریخ ۱۷ میزان، در جریان درگیری میان افراد این دو گروه از طالبان در ولسوالی گذره ولایت هرات، ۱۷ تن از هر دو طرف درگیر کشته شدند و ۸ تن دیگر زخم برداشتند.
رهبر یکی از این گروه های درگیر عبدالله صمد فاروقی، معروف به ملا صمد، معین والی نام نهاد طالبان در ولایت هرات است. ملا صمد از افراد وفادار به ملا منصور بود که در یک حمله هوایی طیاره بی پیلوت آمریکا در ماه ثور سال ۱۳۹۵ در پاکستان کشته شد و حالا جانشین او ملا هبت الله اخندزاده، رهبر کنونی شورای کویته طالبان، است.
رهبری گروه دیگر که حامی ملا رسول می باشد، بر عهده ملا ننگیالی است.
بتاریخ ۱ عقرب، مرکز مبارزه با تمویل تروریست ها که متشکل از هفت کشور است اقدام به تحریم ملا صمد و هشت مقام دیگر طالبان کرد.
یک فرصت طلایی
تحلیلگران می گویند که اصرار حکومت افغانستان برای برگزاری مذاکرات صلح با طالبان درگیری های میان خود طالبان را تشدید کرده است؛ زیرا برخی گروه ها می خواهند گروه های دیگر را از بین ببرند تا در مذاکرات صلح امتیاز زیادتر بگیرند.
عبدالقادر کامل، کارشناس امور سیاسی در ولایت هرات، گفت: «تداوم اختلافات و درگیری های مسلحانه میان طالبان بازتاب دهنده اوج اختلافات و نبود فضای اعتماد میان طالبان است.»
او به سلام تایمز گفت: «این باعث می شود آن عده از گروه هایی که در میدان های نبرد و در جریان درگیری ها تضعیف می شوند به جغرافیای زیر حاکمیت دولت افغانستان پناه بیاورند که این مسئله فرصتی را برای حکومت افغانستان و شورای عالی صلح فراهم می سازد تا آنان را به آغوش باز بپذیرند.»
کامل گفت: «پیوستن این گروه ها به دولت می تواند پروسه صلح را تقویت کند. از طرف دیگر تداوم درگیری ها و اختلاف ها میان طالبان باعث می شود که ساختارها و تشکیلات نظامی شان متلاشی شوند و همچنان باعث ضعیف شدن انگیزه و روحیه جنگی این گروه می شود.»
سید اشرف سادات، فعال مدنی در ولایت هرات، به سلام تایمز گفت: «[دولت افغانستان می تواند] برخی از این گروه ها را جهت بدهد و به سوی پروسه صلح سوق دهد. حتی دولت می تواند برخی از این گروه ها را به سوی خود کشانده و در زمینه تامین امنیت استفاده کند.»
سادات گفت: «هرچند دولت افغانستان بارها اذعان کرده که مخالفت میان گروه های مخالف مسلح دولت می تواند به نفع نظام باشد، ... امیدواریم که این حس و ایده در دولت وجود داشته باشد و آنان را برای پیوستن به پروسه صلح تشویق کند.»
تقویت روند صلح
درگیری های ذات البینی میان طالبان در ولایت هرات باعث شده است تا شماری از افراد این گروه از جنگ خسته شده و با پروسه صلح یکجا شوند.
مولوی غلام سرور بارکزی، رئیس کمیته صلح ولایتی در هرات، گفت: «درگیری ها میان طالبان در ولایت هرات کمک بسیار کلان در زمینه پیوستن جنگجویان طالب به پروسه صلح کرده است.»
او به سلام تایمز گفت: «شماری از افراد یک گروه از طالبان در ولسوالی شیندند به دلیل فشار از سوی یک گروه دیگر طالبان به پروسه صلح آمدند.»
او افزود: «شماری از افراد یک گروه با دولت نمی جنگند و علاقه مند پیوستن به پروسه صلح هستند. اما، آنها به دلیل هراس از جانب مقابل، سلاح های شان را بر زمین نمی گذارند.»
جهاد «ناروا»
علمای دینی می گویند که درگیری های داخلی طالبان بر سر قدرت و رهبری ادعای جنگجویان مبنی بر این که جنگ شان یک «جهاد» مشروع است را بی اثر کرده است.
سید محمد شیرزادی، رئیس حج و اوقاف ولایت هرات، گفت: «کشتار مردم به خاطر رسیدن به قدرت و پول ناروا است و از دیدگاه دین اسلام رد است.»
او به سلام تایمز گفت: «طالبان سال ها می شود که به بهانه جهاد خون مردم بی گناه و سربازان افغان را می ریزند، اما آنها به حدی وحشی هستند که حتی بر افراد خود شان نیز رحم نمی کنند.»
او پرسید: «طالبان برای کشتار افراد خود چه توجیهی دارند؟» وی افزود که «آیا در مقابل افراد خودشان هم جهاد روا است؟»
شیرزاده در ادامه گفت: «اگر جواب شان مثبت است که پس دیگر مسلمان نیستند و اگر مثبت نیست پس آنها در برابر کشتار این انسان ها چه پاسخی دارند؟»
وی اظهار داشت: «جنگ جاری در افغانستان ناروا است و تمام کسانی که خون شان به ناحق می ریزند مسلمان هستند و دین مقدس اسلام این جنگ را به شدت رد می کند. جهاد از خود شرایطی دارد و به هر خونریزی و قتل عامی نمی شود نام جهاد را گذاشت.»
او افزود: «طالبان باید بدانند که دیگر نمی توانند جنایت های شان را پشت واژه جهاد پنهان کنند.»
