اقتصاد

افغان ها قرارداد استخراج نفت با شرکت چینی را افتیدن در دهن اژدها خوانده، آنرا محکوم کردند

گزارش از حمزه

این عکس که به تاریخ ۱۵ سنبله در کنار جاده در ولسوالی ده سبز کابل گرفته شده است، یک پمپ تیل متروکه را نشان می دهد. [وکیل کوهسار/ ای اف پی]

این عکس که به تاریخ ۱۵ سنبله در کنار جاده در ولسوالی ده سبز کابل گرفته شده است، یک پمپ تیل متروکه را نشان می دهد. [وکیل کوهسار/ ای اف پی]

کابل -- تحلیلگران می گویند، قراردادی که با یک شرکت چینی مرتبط با دولت چین برای استخراج نفت از حوزه آمودریای شمال افغانستان امضا شده است، غیرقانونی و استثمارگرانه است و به نفع افغان ها نخواهد بود.

دو طرف این قرارداد را در یک کنفرانس خبری به تاریخ ۱۵ جدی در کابل اعلام کردند.

طبق شرایط قرارداد، شرکت نفت و گاز آسیای مرکزی شینجیانگ چین تا ۱۵۰ میلیون دالر در سال سرمایه گذاری خواهد کرد که پس از سه سال به ۵۴۰ میلیون دالر در سال برای باقیمانده قرارداد ۲۵ ساله افزایش خواهد یافت.

اما تحلیلگران سیاسی و اقتصادی افغانستان هشدار می‌دهند که این توافق مشکلات اساسی دارد و بیجینگ را در موقعیتی قرار می‌دهد که به طور تصاعدی از آن سود می برد، اما در عین حال منافع ملی افغانستان را در خطر می اندازد.

وانگ یی سفیر چین در افغانستان به تاریخ ۱۵جدی در یک کنفرانس خبری در کابل برای اعلام قرارداد یک شرکت چینی برای استخراج نفت افغانستان صحبت می کند. [احمد ساحل آرمان/ ای اف پی]

وانگ یی سفیر چین در افغانستان به تاریخ ۱۵جدی در یک کنفرانس خبری در کابل برای اعلام قرارداد یک شرکت چینی برای استخراج نفت افغانستان صحبت می کند. [احمد ساحل آرمان/ ای اف پی]

احمد سعیدی، تحلیلگر روابط بین الملل افغانستان مستقر در ازبکستان، گفت، «این معامله نه مشروعیت ملی و نه بین المللی دارد. بنابراین، این قرارداد مغایر با کنوانسیون ها و قوانین بین المللی است و قطعاً مبنای قانونی ندارد.»

او گفت که روزی در آینده، افغان‌ها می‌توانند زمینه‌ای داشته باشند تا «قرارداد بر اساس کنوانسیون‌های بین‌المللی را باطل سازند، و خسارات وارده به افغانستان را از طریق محکمه بین‌المللی مطالبه کنند.»

تضعیف منافع افغانستان

دریا خان بهیر، اقتصاددان مقیم لندن، گفت، «معامله آمودریا مشکلات حقوقی و فنی دارد.»

او گفت، کابل در حال حاضر فاقد موقعیت لازم برای انعقاد موافقتنامه هایی است که جامعه بین المللی به رسمیت می شناسد.

او با استناد به کمبود کارشناسان مربوطه که هنوز در افغانستان صلاحیت بررسی قرارداد و حفاظت از منافع ملی افغانستان را داشته باشند، گفت، «قرارداد دارای مشکلات فنی نیز است.»

وی گفت، «زمانی که قراردادی در این مقیاس گسترده توسط کارشناسان تنظیم و نهایی نشود و تیم کارشناسی برای نظارت بر اجرای آن تشکیل نشود، مسلم است که تنها شرکت چینی - که آماده تسلط بر منابع طبیعی و معادن افغانستان است - خواهد بود و سود بیش از حد را بدست خواهد آورد.»

فهیم چکری، استاد پوهنتون و متخصص تدارکات مستقر در ترکیه، گفت، «قرارداد... برخلاف قوانین و روش های تدارکات افغانستان و در تضاد با اصول قراردادهای بین المللی است.»

وی گفت، «متأسفانه یکی از طرفین قرارداد... کابل، فاقد ظرفیت آماده سازی مطالب برای قرارداد ۲۵ ساله با شرکت های بزرگ چینی است.»

چکری گفت، شرکت‌های چینی «منابع طبیعی کشورهای فقیر را در کشورهای مختلف از منطقه تا آفریقا به گروگان گرفته‌اند.»

وی گفت، «چین با امضای قرارداد، منابع طبیعی ما را یکسره غارت خواهد کرد.»

بهره برداری اقتصادی

سلیم پیگیر، تحلیلگر امور سیاسی مستقر در کابل گفت، «با توجه به تغییر در افغانستان از ماه اسد سال ۱۴۰۰، چین می خواهد از فرصت برای کنترل منطقه و گسترش جاه طلبی جغرافیایی - اقتصادی خود استفاده کند.»

او گفت، «چین ده‌ها پیشنهاد را ارائه کرده و به افغانستان با هدف کنترل منابع طبیعی کشورمان تقدیم کرده است.»

پیگیر گفت، «چین در منطقه یک سیاست دستکاری و استعمارگرانه دارد. با امضای قرارداد جدید استخراج معادن و نفت افغانستان، هدف آن استثمار اقتصادی و استعمار سیاسی کشور ما است.»

سردار محمد، ۲۷ ساله، باشنده کابل و فارغ التحصیل رشته اقتصاد گفت، «نفت و گاز و در مجموع منابع طبیعی افغانستان سرمایه ملی ما محسوب می شود.»

او گفت، اما این سرمایه ملی و منافع ملی افغانستان با امضای قرارداد با یک شرکت چینی در خطر است.

او افزود، «این بیشتر شبیه آن است که ثروت خود را به دهان اژدها بیاندازیم.»

وی افزود، «چین هرگز حتی در سخت ترین شرایط به افغان ها کمک نکرده است. متأسفانه اکنون به منابع طبیعی کشورمان چشم دوخته و در پوشش قراردادهای مختلف سعی می کند آنها را غارت کند.»

آیا شما این مقاله را می پسندید؟

6 دیدگاه

شیوه نامۀ بیان دیدگاه ها * نشان دهندۀ فیلد اجباری است 1500 / 1500

من فکر نمی‌کنم با چین، روس‌ها و ایرانی‌ها توافق طویل مدتی انجام نه شود. به خاطر همین مردم چشم ابرقدرت های دنیا به افغان ها می شود و مشکل بزرگی ایجاد می شود. خوب ګپ انمی هست، کی قرار دادهای کوتاه مدت شود . یک خو چین کشور دوستی نیست، حمایت از آنها مانند کسی است که شنا را یاد می گیرد وه در زمین خوده میااندازه! روس ها خرسبز هستند، نه خوده سیر کده وه نه توانی دیګرارا دارد، کی سیرش کند! ایران لانه گروه های تروریستی است، ما باید از خود در برابر آنها محافظت کنیم.

پاسخ

قسمت دوم نظر من: من از آمریکا و کشورهای غربی می خواهم که با افغان ها روابط مستقیم داشته باشند. دیگر هرگز نباید اشتباه کنند که افغانستان را از طریق پاکستان و با کمک پاکستان مدیریت کنند. آمریکایی ها باید به خاطر داشته باشند که چین، روسیه و پاکستان در پشت سقوط نظام جمهوری در افغانستان دست داشتند. چین و روسیه آشکارا با حضور ایالات متحده در منطقه مخالفت می کرد، اما پاکستان منافقت می کرد. از یک طرف، از حضور نیروهای بین المللی در افغانستان حمایت می کرد، از طرف دیگر مخفیانه به رهبران طالبان مخفیگاه می داد، به آنها آموزش می داد و سپس آنها را برای کشتن سربازان افغان و ائتلاف و مردم عادی افغان می فرستاد. در این راستا، مهم اینست که با هر حکومت افغان، اپوزیسیون و افراد افغانستان ارتباط مستقیم قایم شود.

پاسخ

شکی نیست که هرگونه معامله با چین در حال حاضر به ضرر افغانستان است. در نظام کنونی هیچ کارشناس حقوقی، معدنی و روابط بین الملل در افغانستان وجود ندارد. علاوه بر این، من سخنان ترامپ به نقل از ویب سایت خبری تاند را خواندم. من خبر را اینجا می آورم و در پایان نظر خود را در مورد آن می نویسم: «دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده آمریکا بار دیگر از پیروز انتخابات گذشته و جو بایدن رئیس‌جمهور حاکم حین آمادگی برای انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور انتقاد کرد و به اقدام فوری خروج قوای امریکایی از افغانستان اشاره کرد. وی گفت، جنگ در افغانستان پیروز شده بود، اما بایدن با خروج زودهنگام نیروها، آمریکا را شرمنده جهانیان کرد. ترامپ بار دیگر به انتقادات قبلی خود ادامه داد و خروج آمریکا از افغانستان را بی شرمانه خواند و افزود؛ بایدن با این اقدام به روسیه جرات حمله به اوکراین را داد. دونالد ترامپ موفقیت طالبان در افغانستان را از دست دادن تسلیحات بزرگ آمریکایی در نتیجه همان اقدام بایدن خواند و گفت که طالبان جنگجویان خوبی هستند اما با بدست آوردن سلاح های امریکایی احساس شجاعت بیشتری کردند.» سخنان ترامپ و برخی آمریکایی ها درست است که خروج ناگهانی آمریکا از افغانستان یک اشتباه بود. با این حال، رئیس جمهور بایدن در سخنرانی خود به صراحت اعلام کرد که به خاطر تحولات چین و روسیه نمی خواهد در افغانستان بماند. علاوه بر این، یک چیز دیگر هم بگویم، ما (افغان ها) باید با دنیا به خصوص با کشورهای غربی و آمریکا رابطه داشته باشیم.

پاسخ

من میخواهم بپرسم که این قرار داد ایا اعتبار حقوقی دارد؟ طالبان یک دولت نا مشروع است و امضای قرار داد با آین هیچ نوع الزامیت قانونی را ایجاد نمی کن پس یک کشور چګونه می تواند با آن قرار داد تجارتی امضا کند؟ از این معلوم است که چین بدون در نظر ګرفتن حیثیت حقوقی این قرار داد میخواهد منابع افغانستان را غارت کند و افغانستان را از این نعمت نیز محروم نماید. سازمان ملل متحد و سایر سازمان های بین المللی و کشورهای دوست نباید به چین اجازه دهند که با استفاده از خلای یک دولت مشروع در افغانستان مردم افغانستان را غارت کند.

پاسخ

چین واقعاً یک دزد است. حتی متحد چین، پاکستان، دزد بزرگتر نسبت به چین است. اما راه حل چیست؟ افغانستان چنین کدرها برای استخراج معادن کشورش ندارد. آمریکا ۲۰ سال در افغانستان سپری کرد، اما متأسفانه حتی یک معدن را برای افغانستان استخراج نکرد. عده ای از مردم می گویند که ایالات متحده و انگلیس ها در هلمند و سایر ولایات به دنبال مواد معدنی افغانستان بودند. به نظر می رسد این بیشتر یک شایعه است زیرا هیچ مدرک مشخصی در رسانه ها منتشر نشده است. من با قاطعیت می گویم که ما نمی توانیم از چین سود ببریم. تمام فایده به جیب چین خواهد رفت، اما قبلاً در وب سایت سرویس پشتو صدای آمریکا خواندم که پاسپورت افغانستان در فهرست پاسپورت ها در جهان پایین ترین مقام از آن خود کرده است.. الان فکر میکنم چرا؟ کشور ما دوست انکشاف یافته ترین، قوی‌ ترین، قدرتمند ترین و دمکراتیک‌ ترین کشور جهان بوده و هست، زیرا ما هرگز نمی‌خواهیم دوستی افغانستان و آمریکا از بین برود. وقتی چنین است، پس چرا پاسپورت افغانستان اینقدر ضعیف است؟

پاسخ

به قراداد استخراج نفت با شرکت چینی میتوان گفت که تمامی مفاداد این قرارداد به کشور چین بوده نه به مفاد افغانستان . مردم افغانستان یکانه تکیه گاه که داشتند سر منابع معدن افغانستان بود آن هم به طور غیر قانونی استخراج می شود. شاید روزی بیاید که مردم افغانستان بگویند که ما افغانان معدن های فروان دارم ولی خبر از این نباشد که تمام معدن ها فروخته شده است . فعلان معدن سنگ های قیمتی افغانستان به طور غیر قانونی به کشور پاکستان انتقال می شود. ومفاد این معدن های سنگ برای یک چند نفر مافیای معدن ها می‌رسد. کشور چین در هر کشور دیگری که سرمایه گذاری کند بفهمد که اقتصاد آن کشور به صفر مبدل شد. کشور چین صرف اقتصاد کشور خودشان را می‌سازند نه از دیگر کشورها را .چین در جنگ های منطقه سیاست به طرفنه دارد خودرا درجنگ های دیگر مملکت های دخیل نا ساخته است و همیشه در فکر این است که اقتصاد خود را قوی بسازد . چین همیشه به معدن های دیگر مملکت چشم دوخته است ودر گوشش این است که به چی رقمی این معدن ها را به دست بیاورد و اقتصاد کشور خود را قوی بسازد.

پاسخ