با دور شدن متحدان سابق، القاعده در دنیای انترنت به فراموشی سپرده می شود

قاهره -- به گفته کارشناسان منطقه ای ناظر بر گروه های افراطی، بی ربطی فزاینده القاعده در حوزه دیجیتال منعکس شده است، جایی که عملاً از رسانه های افراطی ناپدید شده است.

این نشان‌دهندهء تحول گسترده‌تری است، زیرا متحدان سابق آن از ایدیولوژی تندرو این گروه فاصله می‌گیرند و مواضع معتدل‌تری را در پیش می‌گیرند.

مازن ذکی، مدیر گروه رسانه های جدید مرکز مطالعات و تحقیقات ساحه ای ابن الولید، گفت که او از طریق نظارت این مرکز بر وبسایت ها و حساب های رسانه های اجتماعی، کاهش دیجیتالی القاعده را مشاهده کرده است.

او به وبسایت خبری الفاصل وابسته به سلام تایمز گفت، «به وضوح قابل توجه است که تقریبا هیچ خبری یا حمایتی از القاعده وجود ندارد، به جز آنچه که خود این گروه هنوز گهگاه پست می کند،»

وی گفت، «این پلاتفورم‌ها کاملاً فاقد هرگونه اشاره به القاعده هستند، گویا که گروه مذکور هرگز وجود نداشته است.»

یحیی محمد علی، کارشناس نظامی، به وبسایت خبری الفاصل وابسته به سلام تایمز گفت، این تغییر در تحریر الشام، اتحادی که تحت سلطه شاخه سابق القاعده در سوریه بود، مشهود است که «آن را رد کرده و علناً ایدیولوژی افراطی را کنار گذاشته است.»

او گفت، «این گروه ها توانستند زنده بمانند و به قدرت برسند. فاصله گرفتن کامل و یکسره از القاعده برای بقای آنها ضروری و حیاتی بود.»

این رد کردن القاعده همچنین نشان می دهد که چگونه جنبش های افراطی در سراسر منطقه به طور اساسی دگرگون شده اند.

حسن حسن، روزنامه نگار سوری الاصل بتاریخ ۱۵ قوس در مقالهء برای نیویارک تایمز نوشت، این یک «نتیجه غیرمنتظره» جنگ علیه تروریزم است.

نهادهای افراطی «خود را نه فقط برای بقا، بلکه برای شگوفایی در چشم انداز جیوپولیتیک جدید، به عنوان جنبش های ملی گرا و محلی تغیر داده اند.»

مانند تحریر الشام، برخی اکنون هم بر حکومت محلی متمرکز هستند.

تغییر اساسی

ذکی خاطرنشان کرد که این جنبش ها به طور فزاینده به تفاسیر معتدل از قوانین اسلامی و کتاب مقدس روی آورده اند.

او گفت، آنها در حال ارزیابی مجدد مواضع افراطی گذشته خود هستند و تشخیص می دهند که اعتدال راه رو به جلو است.

این تحول کاملاً در تضاد با مواضع بدون تغییر القاعده در مورد حکومت و تمایل آن به متهم کردن مسلمانان به ارتداد است، در صورتی که آنها از ایدیولوژی تندرو آن پیروی نکنند -- عواملی که به انزوای آن کمک می کنند.

ذکی گفت، «القاعده خود را در وضعیت نامطمئن می بیند، زیرا همچنان به عقاید افراطی چسپیده است،»

او افزود، اصول و روایات افراطی این گروه به یادگارهای دوران گذشته تبدیل شده است و نمی تواند الهام بخش مردم های باشد که از آن پیروی می کرد.

تلاش‌های القاعده برای بازیابی ارتباط از طریق پیام‌های غیرمستقیم به متحدان سابق آن نیز با شکست مواجه شده است، و انزوای دیجیتالی و ایدیولوژیک این گروه به معنی بیشتر از زوال آن می باشد.

توفیق بن عبدالعزیز السدیری، معاون وزیر سابق امور اسلامی عربستان، گفت که گروه های افراطی می بینند که «فاصله گرفتن از گفتمان القاعده ممکن است بقای آنها را طولانی کند و از آنها در برابر طرد شدن بین المللی محافظت کند،»

این محاسبه القاعده را با ایدیولوژی افراطی آن تنها می‌گذارد و به دلیل جنبش‌هایی که زمانی الهام می‌گرفت، رها شده بود.