اقتصاد

په کندهار کې د ملګرو ملتونو په مرسته جوړ شوي پله د اوسېدونکیو د تګ راتګ ستونزې حل کړې

د رحیم الله خپلواک راپور

د کندهار ولایت په شاه ولي کوټ ولسوالۍ کې یو نوی پول چې د ملګرو ملتونو د پراختیایي پروګرام (یو اېن ډي پي) په مالي مرسته جوړ شوی، اوس د زرګونو خلکو لپاره تګ راتګ اسان کړی دی. دغه پول چې ۲۱ متره اوږد او ۵ متره پلن دی، له دهلې بند سره نږدې د ارغنداب سیند دپاسه جوړ شوی دی. [رحیم الله خپلواک/سلام ټایمز]

کندهار -- د کندهار ولایت په شاه ولي کوټ ولسوالۍ کې یوه نوي پله چې د ملګرو ملتونو د پراختیایي پروګرام (یو اېن ډي پي) په مالي مرسته جوړ شوی، اوس د زرګونو خلکو لپاره تګ راتګ اسان کړی دی.

دغه پول چې ۲۱ متره اوږد او ۵ متره پلن دی، له دهلې بند سره نږدز د ارغنداب سیند دپاسه جوړ شوی دی.

پول د څلور میاشتې کار څخه وروسته د کب په ۲۶مه د تګ راتګ کوونکیو لپاره پرانستل شو.

پول د ډنمارک د کډوالو شورا د یو اېن ډي پي په مالي مرسته د ۴.۵ میلیونو افغانیو (۵۲۰۰۰ ډالرو) په لګښت جوړ کړ.

په عکس کې چې د وري په ۲مه اخیستل شوی، د کندهار ولایت په شاه ولي کوټ ولسوالۍ کې یو نوی ۲۱ متره اوږد پول لیدل کیږي چې د ارغنداب سیند دپاسه جوړ شوی دی. [رحیم الله خپلواک/سلام ټایمز]

په عکس کې چې د وري په ۲مه اخیستل شوی، د کندهار ولایت په شاه ولي کوټ ولسوالۍ کې یو نوی ۲۱ متره اوږد پول لیدل کیږي چې د ارغنداب سیند دپاسه جوړ شوی دی. [رحیم الله خپلواک/سلام ټایمز]

د کندهار د اقتصاد ریاست رییس عبدالسلام بریالي وویل، د دهلې پول اوس د شاه ولي کوټ ولسوالۍ شپږ سیمې او د دهلې بند له کندهار ښار سره نښلوي.

بریالي وویل، «خلک دهلې بند او د هغه تفریحي سیمو ته په تګ کې له ستونزو سره مخامخ ول، خو د دې پله په جوړېدلو سره د کندهار ښار او ځینو ولسوالیو اوسېدونکي کولی شي چې په اسانۍ سره دهلې بند ته سفر وکړي.»

هغه زیاته کړه، د بند په جوړولو د شاه ولي کوټ ولسوالۍ ۵۰ ځوانان د څلورو میاشتو په مخه په کار بوخت شوي ول.

هغه وویل، «دا پول به تر لسیزو پورې تګ راتګ اسان کړي.»

لېږد رالېږد ته وده ورکول

د شاه ولي کوټ ولسوالۍ یوه اوسېدونکي پاینده محمد چې ۶۳ کاله عمر لري، وویل، که د اوبو سطحه به ډېره لوړه شوه، خلک به مجبور ول چې کندهار ښار ته د رسېدلو لپاره په اوږدو لارو لاړ شي.

هغه وویل، «پخوا یو کوچنی پول و، خو د جنګونو په ترڅ کې د ماینونو په چاودنو کې ویجاړ شو.»

محمد وویل، «د پله له ویجاړېدلو څخه وروسته، موږ نشوای کړای چې ناروغان په وخت سره روغتونونو ته ورسوو. تګ راتګ ډېر سخت و، او چې موږ به ډېر زیات مجبور نه شوو، ښار ته به نه تلو.»

هغه زیاته کړه، «د دې پله په جوړېدلو سره، موږ کولی شو چې ډېر په اسانۍ سره په لږ وخت کې کندهار ښار ته تګ راتګ وکړو. اوس فاصله ډېره لنډه ده، او موږ نور مجبور نه یو چې کندهار ښار ته د رسېدلو لپاره اوږده لاره ونیسو.»

هغه وویل، د نوي پله جوړیدلو د هغه ژوند اسان کړی دی.

د شاه ولي کوټ ولسوالۍ يوه بل اوسېدونکي عبدالباقي، چې ۶۴ کلن دی، وويل، په دوبي او ژمي کې د سيند د سطحې لوړېدلو به په تګ راتګ کې ډېرې ستونزې رامنځته کولې.

هغه وويل، «کله چې د سيند د اوبو سطحه لوړه وه، موږ مجبور وو چې کندهار ښار ته له غرنيو لارو تګ راتګ وکړو. لاره ډېره خرابه ده، چې ښار ته تګ ډېر ستونزمن کوي.»

باقي وويل، «زه ډېر خوښ يم چې زموږ د تګ راتګ ستونزې هوارې شوې. پخوا به د شپې له خوا کندهار ښار ته تګ ناشونى و، خو اوس هر وخت چې وغواړو هلته تللی شو.»

باقي زياته کړه، د نړيوالو ادارو پرمختيايي پروژو کار پيدا کړى او هيلې يې راټوکولي دي.

دغه راز، دا پول د هغو کسانو لپاره چې له کندهار څخه سفر کوي، هم ګټور دی.

۳۲ کلن تاج محمد سیرت چې د کندهار ښار اوسېدونکی دی، پخوا به د دهلې بند ته د رسېدو لپاره د ساعتونو اوږده غرنۍ لاره وهله.

هغه وويل، «هره ورځ د کندهار په زرګونو ښاريان د دهلې بند ته د ليدلو او سيل لپاره ورځي. د پول له جوړېدلو څخه مخکې هلته تګ ډېر سخت و.»

هغه زياته کړه، «د شاه ولي کوټ ولسوالۍ اوسېدونکيو له ښار څخه خپلې ولسوالۍ ته په تګ راتګ څو ساعته وخت لګاوه، خو اوس کولى شي چې په يو ساعت کې خپلو کورونو ته ورسېږي. دا د خلکو لپاره یوه لویه اسانتيا ده.»

سیرت وویل، د پله په جوړیدلو سره، ډیر ځایی خلک د مېلو او نندارو لپاره دهلې بند ته ځي.

د افغانانو ژوند ښه کول

د سیمې اوسیدونکي وايي، د ملګرو ملتونو مرستې د مثبت بدلون لامل شوې دي.

د شاولي کوټ ولسوالۍ یو اوسېدونکى ٤٢ کلن خيرالله څلور مياشتې د دهلې پله په جوړولو کې په کار بوخت و.

خيرالله وويل، چې په دې پروژه کې د کار کولو له امله یې هره مياشت ١٢٥٠٠ افغانۍ (١٤٠ ډالر) ترلاسه کولې، چې له هغه سره یې مرسته کړې وه څو له بې کارۍ او کورنۍ یې له بې وزلي څخه وژغورل شي.

هغه وويل، «بې کارۍ زه ډېر زیات زورولم، ځکه چې اقتصادي ستونزې خپل اوج ته رسېدلې وې. ما د دهلې د پله په جوړولو کې په کار کولو سره وکولی شول چې معاش ترلاسه کړم.»

خيرالله وويل، «ماته د یوې پنځه کسیزې کورنۍ د نفقې ګټل را ترغاړې دي. هغه معاش به چې ما د پله جوړولو له پروژې څخه څلور میاشتې ترلاسه کړ، څو نورې مياشتې زما د کورنۍ د لګښتونو د پوره کولو لپاره کفایت وکړي.»

هغه وویل، د مرستندویو ادارو له مرستې پرته به نور افغانان د بې وزلۍ او لوږې له امله کډوالۍ ته اړ شي.

د شاولي کوټ ولسوالۍ اوسېدونکي ٥٤ کلن سنګين نورزي وویل،له يوه کال راهيسې هغه د خوړو نړيوال پروګرام څخه خوراکي توکي ترلاسه کوي.

هغه وويل، «زما دوه زامن په جګړه کې ووژل شول، چې ورسره د يوې ١٣ کسيزې کورنۍ سرپرستي ماته راترغاړې شوه. زه زوړ شوى يم، کار نشم کولى او له اقتصادي ستونزو سره مخامخ يم. له مرستندويو ادارو څخه ترلاسه شوې مرستې زما کورنۍ له لوږې څخه ژغورلې ده.»

هغه زیاته کړه، «که د مرستندویو ادارو مرستې نه وای، موږ به د لوږې له لاسه مړه شوي وای.»

هغه وویل، «بله لار نشته چې موږ پرې د خپلې کورنۍ لګښتونه پوره کړو. زما زامنو په ملي اردو کې دنده ترسره کوله او میاشتني معاش یې درلود، خو درې کاله وړاندې دواړه د یوې میاشتې په فاصله کې ووژل شول.»

نورزي وویل، د مرستندویو ادارو مرستېپه میلیونونو بې وزله افغانان له لوږې او تدریجي مرګ څخه ژغورلي دي.

آیا دا لیکنه ستاسو خوښه شوه؟

3 تبصره

د تبصرو تګلاره * ضروري برخې ښيي 1500 / 1500

که په یوه هیواد کې امنیت وي او جګړه نه وي هغه هیواد ډیر ژر جوړیږي. تاسو وګورئ چې د ملګرو ملتونو سازمان د افغانستان په ټولو ولایتونو کې خپلې پراختیايي پروژې پلې کوي. په څو کلونو کې چې په افغانستان کې جګړه روانه وه، حتی حکومت هم ونشو کړای چې د افغانستان په ډېرو ولایتونو کې پرمختیايي پروژې پلې کړي. په اوسني حکومت کې په ټول افغانستان کې امنیت دی. دواړه کورني او بهرني بنسټونه کولی شي خپلې بشري مرستې او پراختیایي پروژې د افغانستان په هر ځای کې پرته له کومې ویرې ترسره کړي. په دې وروستیو کې د افغانستان په یوشمېر ولایتونو کې داخلي او خارجي سازمانونو داسې کارونه کړي چې په تېرو څو کلونو کې په کې حکومت نه و. که په افغانستان کې همداسې امنیت وي، که کورني او بهرني بنسټونه په ازاده توګه خپلې چارې ترسره کړي، افغانستان به ډېر ژر جوړ شي. وګورئ چې په یو نیم کال کې په هغو ولایتونو کې چې حکومت نه وو، د ملګرو ملتونو او نورو خارجي او داخلي خیریه موسسو له خوا څومره پرمختیايي پروژې ترسره شوې او دا ټولې پروژې د افغانستان د بې وزلو خلکو په ګټه دي. راځئ چې افغانان یو له بل سره لاس یو کړو، جګړه بنده کړو او خپل وطن اباد کړو. جګړې موږ افغانان تباه کړو. جنګ بس دی. موږ افغانان باید خپل وطن جوړ کړو. هرکله چې د سلام ټایمز خبرونه لولم او د دې هیواد د سوکالۍ په هکله معلومات ترلاسه کوم، ډیر خوشحالیږم. د افغانانو نېکمرغي په جګړه کې نه ده، بلکې د افغانانو نېکمرغي په سوله کې ده.

ځواب ورکړئ

یو څه چې زه پرې ملاحظه لرم هغه د موسساتو د کارونو د زیات مقدار پیسو ښودل دي چې په هره وړه او لویه پروژه کې یې زیات ښیي؛ حال دا چې دومره اندازه کار شاید کم لګښت ولري، خو زموږ کار ورسره ځکه نشته که ټینګار وکړو او حسابي وغواړو، وایي به دا کار هم نه کوو او بار او بسترې به یې تړلي وي. دا چې د څلور میاشتو لپاره ۵۰ کسان په کار بوخت وو اوس که لږ محنت وشي، ښایي یو شمېرو کسانو ته د کار زمینه برابره شي. دا چې دهلې بند د خلکو لپاره یوه تفریح ګاه او د میلې ځای دی او هره ورځ سلګونه او په اونۍ کې زرګونه خلک ورځي؛ نو حتمي ده چې د میلې کولو پر مهال به یو څه خوري، څکي. نو که دغه سیمه کې دوکانونه، هوټلونه او زانګو ګانې جوړې شي کیدای شي د دوکان او هوټل مالکین هم ګټه وکړي، هم دوه درې نور کسان له ځان سره په کار بوخت کړي، هم به هغه ساحه له بیدیا په اباده بدله شي... د دې ټول کار منبع یو این ډي پي ده. د دوی له کړې خوارۍ مننه. اوس زموږ نوبت دی چې هلته نور څه د ځان لپاره کولی شو...

ځواب ورکړئ

دوه خبرې دي: - زه د ملګرو ملتونو د پراختیایي پروګرام او د ډنمارک د مهاجرینو د شورا کارمندانو ته احترام وړاندې کوم چې دا مهمه او ضروري پروژه یې ترسره کړله.‌ هم یې خلکو ته لنډمهالي کاري فرصتونه برابر کړل او هم یې د اوږدې مودې لپاره مېله ځای ته تللې لاره و رغوله. البته دومره پیسې د داسې کوچني پله لپاره ډېرې دي. که صحیح کار شوی وای، کېدی شي چې په ۲۰ زره ډالرو دا پل جوړ شوی وای. - خلکو ته دا وایم چې موسسو خو درته دا پل جوړ کړ. اوس تاسو داسې کار وکړئ چې د دهلې بند له ساحې سره نژدې دوکانونه جوړ کړئ او د خپلو کورنیو لپاره له هغو نه عواید ترلاسه کړئ. د نړۍ په هر ځای کې چې خلک مېله کوي هلته د ابتدایي توکو اخیستلو ته اړتیا وي او د توکو د خرڅانه لپاره دوکانونه په کار وي. کوشش وکړئ چې ټول عمر د موسسو په پیسو ژوند ونه کړئ، د موسسو کار داسې دی لکه څوک چې په کنده کې پرېوتی وي او موسسه لاس ورکړي، را پورته یې کړي. نور باید تاسو پخپله د خپلو کورنیو لګښت برابر کړئ. په احترام محمد

ځواب ورکړئ