با حضور رهبر القاعده در ایران، شواهد همکاری افزایش می یابد

بار دیگر، تبانی ایران با گروه القاعده پس از گزارش سازمان ملل متحد بر سر زبان ها افتاد که آنها سیف العدل، یکی از مقامات بلندپایه القاعده که گمان می رود در ایران مستقر است، به عنوان رهبرعامل و بلامنازع القاعده منصوب کردند.

پس از کشته شدن ایمن الظواهری، رهبر سابق القاعده در ماه سرطان گذشته در یک حمله هواپیمای بدون سرنشین ایالات متحده در افغانستان، این گروه هرگز مرگ او را به رسمیت نشناخت و جانشینی را نیز رسما معرفی نکرد.

به گفته سازمان ملل متحد، العدل، افسر سابق نیروهای ویژه مصر و از افراد نزدیک به اسامه بن لادن است که برای دستگیری او جایزه ۱۰ میلیون دالری اعلام شده، و به عنوان رهبر به رسمیت شناخته نشده است.

در گزارش سازمان ملل آمده است که اکثر کشورهای عضو سازمان ملل مشکوک بودند که «عامل کلیدی» در پشت سکوت القاعده، ادامه حضور العدل در ایران عمدتا شیعه نشین است.

واشنگتن پست گزارش داد، «این موضوع سؤالات عقیدوی و عملیاتی دشواری را برای القاعده ایجاد کرد که از مدت ها به اینسو مسلمانان شیعه مذهب را مرتد می‌دانست.»

سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده به تاریخ ۲۶ دلو گفت، «ارزیابی ما با ارزیابی سازمان ملل متحد مطابقت دارد - اینکه سیف العدل، رهبر واقعی جدید القاعده در ایران مستقر است.»

در گزارش سازمان ملل آمده است که دیدگاه غالب کشورهای عضو این است که العدل اکنون رهبر این گروه است و «فعلاً نماینده تداوم است.»

جای تعجب نیست که دفتر نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل حضور العدل در ایران را تکذیب کرده است.

در این گزارش آمده است که دلیل دیگری که القاعده به طور رسمی العدل را به عنوان رهبر خود اعلام نکرده است، حساسیت به نگرانی های مقامات افغان است که کشته شدن الظواهری در سال گذشته در کابل را تایید نکرده اند.

گزارش سازمان ملل خاطرنشان کرد، «موقعیت او سؤالاتی را ایجاد می کند که با جاه طلبی های القاعده برای اثبات رهبری یک جنبش جهانی در مواجهه با چالش های داعش ارتباط دارد.»

چرا ایران شیعه؟

العدل پس از پیوستن به جهاد اسلامی در مصر در دهه ۱۳۶۰، دستگیر و سپس آزاد شد و در نهایت به افغانستان رفت و به القاعده پیوست.

بر اساس گزارش پروژه مبارزه با افراط گرایی (سی ای پی)، وی در سال ۱۳۸۲ در ایران دستگیر و در سال ۱۳۹۴ در تبادل زندانیان آزاد شد. او همچنان در سال ۱۳۹۷ به عنوان یکی از معاونان کلیدی الظواهری در ایران مظنون بود.

بر اساس مشخصات رهبر ادعایی گروه تروریستی که توسط علی سوفان، کارشناس مبارزه با تروریسم نوشته شده است، سیف یکی از باتجربه ترین سربازان حرفه ای در جنبش جهادی در سراسر جهان است و بر بدنش زخم های نبرد وجود دارد.

سوفان در مقاله ای در سال ۱۴۰۰ برای سی تی سی سینتینل که توسط مرکز مبارزه با تروریسم در اکادمی نظامی ایالات متحده منتشر شد، نوشت، «وقتی او اقدام می کند، کار را با کارایی بی رحمانه انجام می دهد.»

سوفان گفت که ادامه حضور آشکار العدل در ایران نشانه مصلحت گرایی است.

او گفت، «علیرغم ضرورت نفرت انگیز زندگی تحت حکومت شیعه، بهترین شانس العدل برای بقا و در نتیجه تداوم اثربخشی در جهاد، بازگشت به ایران بود.»

حاکمان شیعه ایران رسما با القاعده مخالفت می کنند، اما ایران بارها به همکاری با این شبکه و پناه دادن به رهبران آن متهم شده است.

برای هانس جاکوب شیندلر، مدیر سی ای پی، العدل «یک بدهی اما همچنین دارایی برای رژیم ایران است.»

تهران با توجه به منافع خود می تواند تصمیم بگیرد که او را به ایالات متحده تحویل دهد یا به او اجازه حمله به غرب را بدهد.

مایک پمپیو، رئیس وقت اداره استخبارات مرکزی ایالات متحده (سی آی ای) درباره روابط ایران با القاعده در سال ۱۳۹۶ گفت، «روابط وجود داشته است، ارتباطات وجود دارد. بارها بوده که ایرانی ها در کنار القاعده کار کرده اند.»

ارزیابی‌های گذشته وزارت خزانه‌ داری و وزارت خارجه ایالات متحده بارها اعلام کرده‌اند که رژیم ایران به القاعده اجازه می‌دهد تا «خط لوله تسهیل» را در خاک آنها حفظ کند.

تاریخچه پناه دادن به تروریست ها

به گفته نبیل نعیم، یکی از بنیانگذاران جهاد اسلامی در مصر که افراط گرایی را کنار گذاشته است، روابط بین القاعده و ایران در دورانی آغاز شد که بن لادن رهبر این گروه بود.

او در سال ۱۳۹۷ به وب سایت خبری المشارق گفت که این رابطه پس از مرگ بن لادن ادامه یافته است.

در سال ۱۳۹۹، عبدالله احمد عبدالله، فرمانده دوم القاعده - با نام مستعار ابومحمد المصری - در تهران توسط عوامل اسرائیل کشته شد.

بنا بر گزارش‌ها، مقامات ایرانی سال‌ها از او در یکی از حومه‌های مجلل تهران محافظت کردند.

نیویارک تایمز در ماه عقرب سال ۱۳۹۹ گزارش داد، المصری که در ایالات متحده در ارتباط با بمب گذاری های هماهنگ شده در سفارتخانه های این کشور در تانزانیا و کنیا در سال ۱۳۷۷ متهم شده بود، در تابستان ۱۳۹۹ در تهران توسط عوامل مخفی اسرائیلی بر روی یک موترسایکل به دستور واشنگتن هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد.

المصری یکی از رهبران موسس القاعده بود و تصور می شد که پس از الظواهری اولین شخص در صف رهبری این سازمان باشد.

به گفته متخصصان تروریسم، المصری در ایران، حمزه بن لادن (پسر اسامه بن لادن) را که برای تصاحب این سازمان آماده می شد، راهنمایی می کرد.

حمزه در سال ۱۳۹۸ در یک عملیات ضد تروریستی در منطقه افغانستان و پاکستان کشته شد.

اسنادی که در سال ۱۳۹۶ از مقر اسامه بن لادن در ایبت آباد پاکستان به دست آمد، نشان می دهد که رژیم ایران، به ویژه سپاه پاسداران دارای روابط قوی با القاعده است.

گفته می شود که سپاه پاسداران میزبان تعداد زیادی از عناصر القاعده در فرار از مقامات بین المللی بوده است.

به گفته نعیم، تورن جنرال قاسم سلیمانی، فرمانده وقت نیروی قدس سپاه پاسداران که در ماه جدی ۱۳۹۹ در بغداد کشته شد، «معمار رابطه بین سپاه و القاعده» بود.

عماد مغنیه، فرمانده نظامی حزب الله، قبل از کشته شدن در سوریه در سال ۱۳۸۷، همچنین «نقش مهمی در آموزش عناصر القاعده، به ویژه در روش های تلک های انفجاری و بمب ها، ایفا کرد.»

او گفت که رابطه القاعده با سپاه پاسداران و اطلاعات ایران قوی است و اشاره کرد که «نماد این رابطه زمانی آشکار شد که ایران میزبان خانواده اسامه بن لادن رهبر القاعده بود.»

نعیم گفت که هر دو طرف برای سال‌ها تنش‌های فرقه‌ای را دامن می‌زنند و «سپاه پاسداران خود را به عنوان مدافع حقوق شیعیان و دفاع از آنها نشان می‌دهد و القاعده از همان تاکتیک با جامعه سنی استفاده می‌کند.»

ایران به طور مداوم اسکان مقامات القاعده را رد کرده است، اما با آخرین افشاگری ها، باور بر این سخت تر می شود.

کالین پی کلارک، تحلیلگر مبارزه با تروریسم در مرکز سوفان به نیویارک تایمز گفت، «ایران وقتی به نفع رژیم است، از فرقه گرایی به عنوان دستاویز استفاده می کند، اما در عین حال برای تامین کردن مدافع ایران حاضر است شکاف سنی و شیعه را نیز نادیده بگیرد.»