طالبان از طریق قتل ها و زورگویی بی رحمانه خود آزادی بیان را هدف قرار می دهند

کابل -- نگرانی ها در مورد تلاش های جاری طالبان برای خاموش ساختن آزادی بیان از طریق ترور ها و زورگویی علیه ژورنالستان و کارمندان رسانه ها، در افغانستان و خارج از کشور افزایش می یابند.

پتریشیا گاسمین معاون بخش آسیای دیده بان حقوق بشر (اچ آر دبلیو) در یک گزارش این اداره به تاریخ ۱۲حمل گفت، «در حالیکه افغان ها از تمام طرف ها برای مذاکره درباره محافظت از آزادی بیان در افغانستان آینده آماده هستند، یک موج تهدیدها و قتل ها در یک لحظه خطرناک، پیام ترسناکی را به رسانه های افغانستان ارسال کرده است».

وی گفت، «طالبان با خاموش ساختن منتقدین از طریق تهدیدها و خشونت، امیدواری ها برای حفظ کردن یک جامعه آزاد در افغانستان را تضعیف كرده اند.»

از زمانیکه مذاکرات صلح میان حکومت افغانستان و طالبان در دوحه در ماه سنبله سال گذشته آغاز شدند، حملات بالای ژورنالستان سرعت گرفته اند.

چندین نمونه از این خشونت های هدفمند طی چند ماه گذشته، قرار ذیل است:

یما سیاوش نطاق سابق تلویزیون طلوع نیوز در کابل، به تاریخ ۱۷عقرب سال گذشته در نتیجه یک بمبگذاری موتر در نزدیکی خانه اش کشته شد.

در یک حادثه دیگر فقط پنج روز بعد، الیاس داعی ۳۳ ساله خبرنگار رادیوی آزادی، هنگامی کشته شد که یک بمب چسپکی متصل به موترش در شهر لشکرگاه مرکز ولایت هلمند منفجر شد.

در حملات جداگانه، مردان مسلح به تاریخ ۲۰ قوس سال گذشته ملالی میوند یک ژورنالست زن را در ولایت ننگرهار، و به تاریخ ۱ جدی رحمت الله نیکزاد را در غزنی کشتند.

همچنان افراد مسلح بسم الله عادل ایماق رئیس رادیوی صدای غور را به تاریخ ۱۲جدی در شهر فيروز کوه مرکز ولایت غور، به قتل رساندند.

به تاریخ ۱۲ سال گذشته، سه زن کارمند تلویزیون انعکاس در دو حمله جداگانه و فقط ۱۰ دقیقه پس از آنکه آنها استیشن این تلویزیون خصوصی را ترک کردند، در یک اقدامی که یکی از همکارانش آن را یک حمله سازمان یافته توصیف کرد، مورد شلیک قرار گرفته و کشته شدند.

حامد روشن معاون سخنگوی وزارت امور داخله افغانستان گفت، «طالبان اخیراً حملات علیه ژورنالستان، کارمندان رسانه ها و فعالان آزادی بیان را برای این شدت بخشیده اند که صدای آزادی بیان را خاموش بسازند و برای اینکه رسانه ها نتوانند جنایات این گروه را تحت پوشش قرار دهند.»

روشن گفت، «مسؤلیت تمام این جرایم و حملاتی که در آن ژورنالستان، کارمندان رسانه ها و فعالان حقوق بشر و حقوق زنان کشته شده اند، بر عهده طالبان است و ما در این زمینه شواهد کافی داریم.»

زورمندی و تهدیدات

به گفته دیده بان حقوق بشر، علاوه بر حملات آشکار، در مناطقی که طالبان نفوذ قابل توجهی دارند و همچنان در کابل، فرماندهان و جنگجویان طالب دست به تهدیدات، زورگویی و خشونت علیه کارمندان رسانه ها زده اند.

در این گزارش آمده است، «تهدید كنندگان معمولا در مورد کار، خانواده و حرکات یک ژورنالست معلومات دقیق دارند، و از این معلومات استفاده می کنند تا آنها را یا به خودسانسوری و ترک کردن وظیفه خود به طور کلی مجبور بسازند، و یا آنها با عواقب خشونت آمیز مواجه شوند.»

این گزارش افزوده است، در بعضی موارد نیروهای طالبان ژورنالستان را برای چندین ساعت یا یک شب، توقیف کرده اند.

پس از آنکه منابع متعدد به فرحناز فروتن یک ژورنالست پرآوازه گفتند که نام وی در لیست اهداف قرار دارد، وی تصمیم گرفت تا کشور را ترک کند.

وی به ای اف پی گفت، «چاره دیگری نداشتم... هر روز می بینیم که ترورها در حال افزایش اند.»

یکی دیگر از خبرنگاران زن -- که اکنون مخفی شده است -- گفت که پس از قتل ملالی میوند، وی تحت فشار بود تا کار خود را ترک کند.

وی به ای اف پی گفت، من فرزندانم را به مدت ماه ها ندیده ام و با توجه به این تهدیدات و قتل ها، خانواده ام از من می خواهند که وظیفه ام را ترک کنم.

در ولایت غزنی، طالبان به اکثریت رسانه های محلی دستور داده بودند که آنها فقط در صورتی اجازه ادامه فعالیت رسانه ای را خواهند داشت که از دستورات طالبان پیروی کنند.

ذبیح الله دوراندیش یک خبرنگار تلویزیون خورشید مستقر در کابل گفت، «زمانی که طالبان در قدرت بودند، هیچ نوع آزادی بیان وجود نداشت. استفاده از تلویزیون و اتصال ماهواره ای یک جرم بود.»

وی گفت، «متأسفانه امروز بیش از دو دهه بعد، در ذهنیت طالبان نسبت به آزادی بیان و رسانه ها هیچ گونه تغیری به وجود نیامده است. طالبان ژورنالستان و رسانه ها را دشمن خود می دانند.»

دوراندیش گفت، «در این آواخر، طالبان به خاطر منافع خود و برای اینکه به جامعه جهانی نشان دهند که آنها به آزادی بیان باور دارند، با رسانه ها ارتباطات نزدیک را برقرار کردند، اما متأسفانه این طور نیست.»

وی افزود، «آنها هنوز هم با آزادی بیان و کسانی مخالف هستند که برای رسانه های آزاد کار می کنند.»

خاموش ساختن بیان

مقامات طالبان در دفتر سياسی آنها در دوحه پایتخت قطر، گزارش هایی را که گویا نيروهای آنها رسانه ها را تهديد می کنند، تکذيب کرده اند و می گويند که فقط از ژورنالستان می خواهند تا به ارزش های اسلامی احترام بگذارند.

با وجود این تکذیب ها، سازمان دیده بان حقوق بشر از رهبری طالبان خواست که «علیه ژورنالستان و سایر کارمندان رسانه ها زورگویی، تهدیدات و حملات را فوراً متوقف کنند.»

گاسمین در گزارش سازمان دیده بان حقوق بشر گفت، «وقتی نیروهای ساحوی طالبان علیه ژورنالستان به خاطر انجام دادن وظیفه شان به زورگویی، آزار و حملات ادامه می دهند، این برای مقامات طالبان در دوحه کافی نیست که هدف قرار دادن ژورنالستان را کاملاً تکذیب کنند.»

وی افزود، «کشورهایی که از روند صلح حمایت می کنند، باید به خاطر تعهدات قاطع برای حفاظت از ژورنالستان به شمول زنان، و حمایت از حق بیان آزادی در افغانستان، بالای همه طرف ها فشار وارد کنند.»

عبدالمجیب خلوتگر رئیس اجرائیه نی، یک سازمان غیر انتفاعی مدافع رسانه های آزاد در افغانستان گفت، «آزادی بیان حق مردم است و طالبان که به هیچ حقوق انسانی و احکام اسلامی پابند نیستند، می خواهند صداهای مردم را با هدف قرار دادن ژورنالستان و کارمندان رسانه ها خاموش بسازند، و بالای حکومت افغانستان فشار وارد کنند.»

وی گفت، طالبان رسانه ها، ژورنالستان و فعالان جامعه مدنی را به دلایل متعددی مورد هدف قرار می دهند.

خلوتگر گفت، «دلیل اول این است که طالبان به آزادی بیان، حقوق بشر یا حقوق زنان هیچ باور ندارند. دوم اینکه فقط رسانه ها می توانند چهره واقعی طالبان و جنایات شان را به مردم نشان دهند.»

خلوتگر گفت، «بالاخره، کارمندان رسانه ها برای حفظ کردن دستاوردهای ۲۰ سال گذشته افغان ها کار می کنند؛ بنابر این طالبان می خواهند آنها را هدف قرار دهند تا که هیچ کسی جرأت نکند تا در برابر این گروه صدای خود را بلند کند».

نظری پریانی گفت، «خبرنگاران، رسانه ها و آزادی بیان دشمنان زیادی دارند و یکی از این دشمنان طالبان است که می خواهند افغانستان به ۲۰ سال پیش برگردد. برای همین دلیل، آنها ژورنالستان و فعالان حقوق مدنی را هدف قرار می دهند تا در صورت بازگشت احتمالی آنها به قدرت، کسی نتواند بالای آنها انتقاد کند.»

وی گفت، «رسانه ها، ژورنالستان و فعالان مدنی کسانی هستند که جامعه را تغیر می دهند. جنگجویان از طریق هدف قرار دادن آنها تلاش می کنند تا یک فضای ترس و وحشت را ایجاد کنند.»

[سلیمان از کابل در تهیه این گزارش همکاری کرده است.]