کندز -- کشاورزان در ولایت بلخ برای مبارزه با خشکسالی های مداوم و افزایش تولیدات زراعتی، به حفر چاه های عمیق و استفاده از انرژی آفتابی برای آبیاری روی آورده اند.
شمس الله خالد، رییس اداره زراعت، آبیاری و مالداری بلخ گفت که کشاورزان صدها چاه عمیق را حفر کرده اند که با استفاده از انرژی خورشیدی آب را در مزارشریف و ولسوالی های بلخ برای رفع کمبود آب، و آبیاری مزارع و باغات شان حفر کرده اند.
او گفت، «حفر چاه های عمیق و نصب تخته های شمسی گامی موثر در جهت رفع کمبود آب است که کشاورزان با آن مواجه هستند. همچنین این کار باعث افزایش حاصلات زراعتی خواهد شد.»
وی گفت، «ما سعی می کنیم تمام مشکلات کشاورزان را ارزیابی کرده و به موقع به آنها رسیدگی کنیم.»
خالد گفت، کسانی که از آب چاه های خورشیدی استفاده می کردند به جای اینکه صرفاً به آب باران وابسته باشند، شاهد بهبود حاصلات خود بودند.
عبدالوکیل، ۴۶ ساله، دهقان قریه تنا ولسوالی چهاربولک ولایت بلخ گفت، در حالی که در گذشته کشاورزان فقط گندم و جو کشت می کردند، امسال کشاورزان نیز می توانستند میوه به ویژه خربوزه کشت کنند.
او گفت، «من در ۱۰ جریب زمین تربوز کشت کردم. میوه ها اکنون رسیده اند و محصول خوبی دارند. از صبح تا شام زمین ها را با پایپ چهار اینچی آبیاری می کنیم».
وی افزود که زمین او برای مدت طولانی از خشکسالی بدون حاصلات مانده بود.
با این حال، اکنون با نصب یک سیستم برق آفتابی، او می تواند انواع میوه ها و سبزیجات را پرورش دهد.
افزایش حاصلات زراعتی
بازمحمد، ۵۳ ساله، یک دهقان در ولسوالی چهاربولک ولایت بلخ، گفت که استفاده از آب چاه ها با کمک انرژی آفتابی کار را در بخش زراعت بسیار آسان کرده است.
او گفت، «محصولات من برای چندین سال متواتر به دلیل خشکسالی و کمبود آب از بین رفت که باعث خسارات مالی به من شد.»
محمد گفت، «چند کشاورز به من توصیه کردند که نصب شیشه های آفتابی بهترین گزینه برای آبیاری مزارع للمی است. بنابراین از جیب خود شیشه های شمسی خریدم.»
وی افزود، «با نصب این سیستم نه تنها کمبود آب آبیاری برطرف می شود، بلکه خانواده های ما به آب آشامیدنی صحی نیز دسترسی پیدا کردند.»
جنت گل، ۵۹ ساله، یک کشاورز در ولایت بلخ، گفت، «خشکسالی و کمبود باران ما را مجبور به حفر چاه های عمیق کرد. ما از انرژی خورشیدی برای حمل آب به مزارع خود استفاده می کنیم و این امر زراعت ما را دوباره احیا کرده است.»
جنت گل که در ۱۵ جریب زمین تربوز کشت کرده است، گفت، «محصولات گندم من امسال به دلیل کمبود باران و خشکسالی از بین رفت و به ما خسارات وارد کرد، اما خوشحالم که تربوز خسارات من را جبران می کند.»
وی افزود، «این سیستم آبیاری جدید برای کشاورزان هم موثر و هم ارزان است.»
کشاورزان و زمین داران در حال حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق در ولایت بلخ هستند و از افزایش حاصلات مزارع خود خوشحال می شوند.
سیف الدین رحمانی، کشاورز قریه ملیشی ولسوالی چهاربولک گفت، بیش از ۴۰۰۰ جریب زمین للمی در این روستا وجود دارد که در آن بیش از ۱۰۰ حلقه چاه با انرژی خورشیدی حفر شده است.
وی گفت، «ما از هر جریب زمین ۴۲۰ کیلوگرام گندم به دست می آوردیم، اما مطمئنم در سال آینده از هر جریب زمین ۸۴۰ کیلوگرام گندم خواهیم داشت.»
او گفت، «من هر روز مزارع خود را آبیاری می کنم زیرا انواع میوه ها و غله جات را کشت کرده ام و از حاصلات خوب آنها خوشحالم.»
حفاری کنترل شده
مقامات و ناظران می گویند در حالی که انرژی خورشیدی در بهبود عملکرد محصولات مفید بوده است، کشاورزان باید مراقب حفر چاه ها باشند.
محمد نظیم سمون، یک تحلیلگر آبیاری در بلخ، گفت که حفر چاه و استفاده از آب های زیرزمینی بدون برنامه استراتژیک باعث کمبود آب آبیاری و آب آشامیدنی می شود.
وی گفت، «سطح آب های زیرزمینی روز به روز در حال کاهش است.»
وی افزود، «کمبود آب آبیاری باید از راه های منطقی رفع شود و آب های زیرزمینی به درستی مدیریت شود.»
سمون گفت که مقامات باید استراتیژی هایی را اتخاذ کنند تا کشاورزان و مالکان بتوانند بدون خطر کاهش آب های زیرزمینی به زراعت خود ادامه دهند.
خالد، رئیس زراعت، آبیاری و مالداری بلخ گفت که برخی محدودیت ها برای حفر چاه های غیرمعیاری که به سطح آب های زیرزمینی آسیب می زند اعمال خواهد شد تا مردم متضرر نشوند.
وی گفت، «ما در حال برنامه ریزی برای تشکیل جلسه ای هستیم تا دستورالعمل های وزارت زراعت، آبیاری و مالداری مبنی بر منع حفر این چاه ها در سراسر ولایت بلخ را به اشتراک بگذاریم.»
مردم ما باید در مصرف نمودن آب صرفه جویی کند و برای آن ذخیره ها بسازد و آن را جمع آوری کند چون روز به روز آب در زیر زمین کم شده میرود این کار برای کشاورزان خوب است کی مزارعه های خود را آب بدهد و از آن حاصلات بیشتر بیگرد ولی باید در مصارف آب صرفه جوی شود چو این آب تنها حق ما نیست این حق نسل های اینده هم است اگر در مصرف آب صرفه جویی نشود شاید در چند سال اینده برای آشامیدن هم آب نخواهم داشت .
پاسخ6 دیدگاه
سطح آب در افغانستان روز به روز پایین شده میرود. افغانستان در حال حاضر با خشکسالی شدید مواجه است. به نقل از ماهرین امور آب، اب های زیر زمینی ذخیره میلیون ها سال بوده و ضایع کردن حق نسل های آینده در این ذخیره بی انصافی است. دولت و مردم باید جلو ضیاع آب را بگیرند. بندهای بزرگ و کوچک باید ساخته شوند، آب باید از حالت سرازیر شدن به خارج از کشور منحرف شده و به هر قیمت که باشد باید در داخل کشور هدایت شوند، بندها نیز باید به همین مقصد ساخته شوند. اگر ما در مقابل این وضعیت بی تفاوت باشیم، دور از انتظار نخواهد بود که در سال های آینده با کمبود آب اشامیدنی مواجه شوم. در این زمینه تماس های مسؤلین فعلی با متخصصین دولت قبلی، شنیدن مشوره های آنها و عمل کردن به آن مفید است.
پاسخ6 دیدگاه
ما یک کشور شگفت انگیز فوق العاده داریم. ما آب خوب و فراوان داریم. دارای دریاها هستیم. اما ضرر آن به ما می رسد و فایده آن به دیگران می رسد. زمانیکه در یک کشور آب های زیاد دریاها وجود دارد، چرا باید از آب های زیرزمینی گرفته شده و برای آبیاری مزارع مورد استفاده قرار گیرد؟ این به نفع نسل های آینده افغانستان نبوده و در سال های آینده باعث خسارات زیاد برای شان خواهد شد تا که حتی به آب آشامیدنی پاک دسترسی نخواهند داشت. در کوتاه مدت، فواید کشیدن آب بوسیله سولر (انرژی آفتابی) این است که زمین یک شخص آبیاری می شود و حاصل خوبی را خواهد داد. اما در دراز مدت، ذخایر زیرزمینی آب کاهش خواهد یافت. زمان آن فرا رسیده است که نظام حاکم وارد عمل شود و راه های جایگزینی را برای کشاورزان در نظر بگیرد.
پاسخ6 دیدگاه
با تاسف که سیستم آبیاری افغانستان تا حالا هم از میتود های بسیار سابقه پیروی میکند و عصری نشده است. یکی از دلایل آن نبود شبکه منظم آبیاری داخلی است که بواسطه آن از ضیاع آب و حفرچاه های عمیق به طور خود سرانه جلوګیری شود. من با ګفته های محمد نظیم سمون موافق هستم. حفر غیر معیاری چاهای عمیق می تواند که در آینده مشکلات زیادی را برای دهاقین و مردم محل بوجود بیآورد. من مطمین نیستم که مقامات تا چه حد نګران این موضوع هستند اما از آنها تقاضا میکنم تا در این باره هر چه زودتر دست به کار شوند و از حفر چاهای عمیق غیر معیاری جلوګیری کنند. تشکر
پاسخ6 دیدگاه
در کنار این دهاقین می توانند بر روی سایر برنامه ها نیز کار کنند. من در این روزها خبرهایی را در صفحات اجتماعی می خوانم که در آن مردم محل با جمع آوری پول و اعانه بندهای کوچکی را برای ذخیره آبهای باران ساخته اند. اینجنیرها از همان مناطق مسؤلیت اعمار و نقشه برداری این بندها را به عهده دارند و شورای جوانان نیز مسؤل جمع آوری پول از مردم محل و همچنین دوستان شان در خارج کشور هستند. با این کار آنها از یک سو جلو وقوع سیلاب های مخرب را می گیرند که باعث خسارات هنگفت مالی و جانی می گردند و مزارع دهاقین را نیز ویران می کنند و از سوی دیگر سطح آب زیر زمین با آن بلند رفته و آب آشامیدنی صحی نیز بدست خواهد آمد. مردم اگر بخواهند و دست به دست هم بدهند می توانند بدون اتکا به کمک های مؤسسات و انجو ها باعث ایجاد تغیرات مثبت در اجتماع و زندگی خود شوند.
پاسخ6 دیدگاه
با وجودیکه این یک پیشرفت خوب است و باعث افزایش حاصلات زراعتی و در عین حال تقویت اقتصاد دهاقین کشور خواهد شد اما باید بخاطر داشت که مصرف بیش از حد این آب ها در دراز مدت مشکلات فراوانی را به بار خواهند آورد. به دلیل این که واتر پمپ های سولری مصرف زیاد ندارند دهاقین و زمینداران نیز آنرا از صبح تا شام روشن نگاه می کنند و کوشش می کنند که تا حد نهایی از آب ها استفاده می کنند اما باید بخاطر داشت که این کار باعث کمبود آب های زیر زمینی در کشور گردیده و بعد از چند سال ذخایر زیر مینی آب های کشور به طور کلی خشک خواهند شد و یک فاجعۀ بزرگی را به بار خواهند آورد. فلهذا ضرور است تا دولت دست به کار شده و با نظارت از این گونه چاه های عمیق جلو مصرف بیش از حد آب را بیگیرد. همچنان ضرور است تا نهاد های مدنی در بلند بردن سطح آگاهی مردم در استفاده از آب مسنجم شوند و به مردم بفهمانند که استفادۀ بیش از حد از این آبها می تواند که آیندۀ آنها و نسل های بعدی را با چالش های فراوان روبرو سازد.
پاسخ6 دیدگاه