تاجران جلغوزهء افغانستان به دلیل مشکلات در بخش های صادرات و ذخیره سازی با زیان های بزرگ روبرو هستند

خوست -- تاجران جلغوزه در ولایت خوست می گویند که به دلیل هزینه های بالای صادراتی و نبود شرکای تجاری، در فروش حدود ۲۵۰۰ متریک تون از دانه های پرسود با مشکل مواجه هستند.

نورگل منگل، رئیس اتحادیه جلغوزء افغانستان، گفت که تاجران خوست تا سال گذشته با عواید خوب، جلغوزه را به چین صادر می کردند.

وی گفت، «ما در دولت قبل خیلی راحت جلغوزه را به چین صادر می کردیم. هزینه حمل و نقل برای صادرات ۱ کیلوگرام جلغوزه ۳ دالر بود که ۱.۵۰ دالر آن از سوی دولت پرداخت می شد، و ۱.۵۰ دالر دیگر را تاجران پرداخت می کردند.

نامبرده گفت، «اما اکنون هر تاجر باید ۴.۵۰ دالر فی کیلوگرام بپردازد. به دلیل این [هزینه حمل و نقل بالاتر]، برخی از تجاران شروع به صادرات از طریق پاکستان کرده اند که قیمت آن کمتر از ۲ دالر فی کیلوگرم است.»

تاجران افغان که می‌خواهند مستقیماً به چین صادرات داشته باشند، مجبورند از هواپیما استفاده کنند، در حالی که مسیر افغانستان - پاکستان - چین از ترانسپورت سطحی بسیار ارزان‌تری استفاده می‌کند.

او گفت، «تجاران افغان فکر می کردند که باز هم با هزینه های کمتر جلغوزه را مستقیماً به چین صادر می کنند؛ از این رو آنها جلغوزه را با قیمت بالاتر در افغانستان خریداری کردند، اما بعداً در مورد هزینه صادرات ۴.۵۰ دالر به آنها گفته شد.»

منگل گفت، «متاسفانه ما در چین تاجر افغان نداریم، در حالی که جلغوزهء ما را تاجران پاکستانی می فروشند. آنها به من می گویند که نتوانسته اند تمام جلغوزه را در چین بفروشند.»

او گفت، «من فکر می کنم تاجران پاکستانی بیشتر به منافع خود اهمیت می دهند و تمام تلاش خود را برای فروش جلغوزه نمی کنند.»

وی افزود، «اگر روابط تجاری مناسب با کشورهای مختلف برقرار نشود و جلغوزه مستقیماً از کابل صادر نشود، تجاران افغان متحمل ضررهای بزرگ خواهند شد».

ضعف پشتیبانی

حکمران، یک تاجر جلغوزه در ولایت خوست، گفت که تقریباً ۱۳ تون جلغوزه دارد که قادر به فروش آن نیست.

وی گفت، «با وجود اینکه تولید جلغوزه در سال جاری نسبت به سال های گذشته بیشتر بود، اما هیچکس از صادرات آن حمایت نکرد. بسیاری از جلغوزهء افغانستان به پاکستان قاچاق شده و به عنوان یک محصول پاکستانی به چین صادر شده است، در حالی که هیچ کس برای تسهیل صادرات جلغوزهء باقیمانده در افغانستان اقدامی انجام نمی دهد.»

اولمیر متقی، یکی دیگر از تاجران مستقر در خوست، شکایت کرد که جلغوزه را با هزینه حمل و نقل هوایی بالا از افغانستان به چین صادر می کند، در حالی که جلغوزهء صادر شده از طریق پاکستان از هزینه حمل و نقل سطحی کمتری برخوردار است. بنابراین، جلغوزهء او هنوز در بازارهای چین به فروش نرسیده است

او گفت، «من ۱۸ متریک تون جلغوزه را از کابل به چین صادر کردم که هزینه صادرات آن ۴.۵۰ دالر فی کیلوگرام بود. حدود ۲۰ روز بعد، جلغوزهء افغانی با هزینه حمل و نقل بسیار کمتر از طریق پاکستان به چین آورده شد که بازار را برای ما خراب کرد. اکنون اگر قیمت های خود را در آنجا پایین بیاورم، زیان زیادی متحمل خواهم شد.»

اقتصاددانان می گویند که فقدان راه های صادراتی برای افغان ها نیازمند یک راه حل مناسب است.

عبدالمبین استوری، اقتصاددان مقیم کابل گفت، «افغانستان باید مستقیماً بدون واسطه کشور سوم با جهان تجارت کند.»

وی گفت، «این یک واقعیت تلخ است که هنوز برخی از محصولات افغانستان به نام کشورهای همسایه در بازارهای جهانی به فروش می رسد. اگر موضوع صادرات جلغوزه به سرعت و با مصارف کم مستقیماً از کابل حل نشود... بسیار زود متحمل ضررهای اقتصادی بزرگی خواهیم شد.»

عدم وجود سردخانه مناسب

فقدان سردخانه مناسب یکی دیگر از مسائل مهمی است که هنوز به آن رسیدگی نشده است.

تاجران می گویند که تقریبا ۲.۵ متریک تون جلغوزه را از ولایات گرم به کوه ها و سایر مناطق سردتر منتقل کرده اند تا از خراب شدن آن جلوگیری کنند.

عبدالرحمن افغان یک تاجر از ولایت پکتیا می گوید که مدتی پیش ۸ متریک تون جلغوزه از خوست خریده است، اما به دلیل نامساعد بودن بازار نتوانسته است آن را بفروشد.

او گفت، چند روز پس از خرید جلغوزه، «قیمت آن کاهش یافت... و قیمت ها همچنان پایین می آمد.»

وی گفت، «هوا نیز گرمتر شد و من مجبور شدم آنها را به پکتیا منتقل کنم و اکنون آنها را در یک منطقه سرد نگهداری می کنم.»

هاشم یکی دیگر از تاجرانی است که چند تون جلغوزه را از خوست گرم به روستای خنک تر خود منتقل کرده و در یک کوه ذخیره کرده است.

هاشم، تاجر دیگری که جلغوزهء خود را به روستای خود در کوهستان منتقل کرده است، گفت، «فقدان سردخانه یک مسئله جدی است.»

او گفت، «تاجرانی که هنوز جلغوزه برایشان باقی مانده، مجبور شدند آن را یا به مناطق کوهستانی یا سردخانه کابل و گردیز منتقل کنند.»

وی افزود، «سردخانه در کابل و گردیز در سطحی نیست که باید باشد. ما از موسسات بین المللی می خواهیم که در این زمینه به ما کمک کنند.»