کابل -- به گفته کارشناسان امنیتی منطقه، بحران طولانی رهبری القاعده، این گروه را به شبکهء از جناح های رقیب تبدیل کرده است که در آن شرکت های جنایتکار به طور فزاینده اهداف ایدیولوژیک را تحت الشعاع قرار می دهند.
فضل حق واحد، تحلیلگر امور سیاسی مستقر در هرات، گفت که فقدان قدرت مرکزی پس از مرگ ایمن الظواهری در ماه سرطان ۱۴۰۱ باعث ایجاد هسته های خودمختار شده و فرماندهان سابق عملیات مستقلی را ایجاد کرده اند.
او به سلام تایمز گفت، «اعضای ارشد القاعده نسبت به پیروی از ایدیولوژی این گروه بیشتر برای منافع و قدرت شخصی بر قاچاق اسلحه و اموال غیرقانونی متمرکز هستند،»
ساختار متمرکز القاعده، از جمله مکانیزم های توزیع مالی آن، سقوط کرده است، در حالی که تلاش های این گروه برای بازسازی رهبری مرکزی به دلیل بی اعتمادی ریشه دار در میان فرماندهان منطقه، بارها با شکست مواجه شده است.
واحد گفت، «هر یک از شخصیت های بلندپایه القاعده به دنبال بدست آوردن قدرت و نفوذ بیشتر است و آنها به یکدیگر اعتماد ندارند. این فضای سوء ظن آنها را از توافق بر سر یک رهبر جدید باز داشته است.»
محمد افضل کریمی، استاد پوهنتون مستقر در هرات، به سلام تایمز گفت که فروپاشی این گروه اثرات موجی در سراسر شبکه آن ایجاد کرده است.
او توضیح داد که اعضای ارشد پراگنده در کشورها و مناطق مختلف به دنبال پایگاه های قدرت و منافع مالی خود هستند.
کریمی گفت، فراتر از پراگندگی سازمانی، این گروه در حال تجربه شکست در ظرفیت عملیاتی است.
وی خاطرنشان کرد که بیش از دو سال از مرگ الظواهری می گذرد، اما اعلامیهء رسمی مبنی بر انتصاب سیف العدل به عنوان جانشین وی ارائه نشده است.
او گفت، این «حرف زیادی دارد» و نشان می دهد که «العدل مورد قبول اعضای گروه نیست.»
خسارت جبران ناپذیر
با فروپاشی القاعده از درون، فشار خارجی مستمر تجزیه این گروه را تسریع کرده است.
عبدالبصیر نظامی، تحلیلگر امور سیاسی مقیم هرات، به سلام تایمز گفت، «از بین رفتن بنیانگذاران و شخصیت های کلیدی آن در عملیات ایالات متحده، صدمات جبران ناپذیری ایجاد کرده است،»
او گفت، «القاعده هرگز قدرت سابق خود را باز نخواهد یافت،»
به گفته کارشناسان امنیتی، این گروه امروز سایه ای از خود سابق خود است وبه گفته کارشناسان امنیتی، جبهه زمانی متحد آن اکنون به گروهک های جنایتکار جداگانه تقسیم شده است.
محمد نعیم غیور، تحلیلگر امور نظامی افغان مستقر در ایتالیا، به سلام تایمز گفت، «شخصیت های القاعده که هنوز زنده هستند، از احترام یا وفاداری لازم برای حفظ انسجام سازمانی برخوردار نیستند،»
او گفت، «این واقعیت که رهبر القاعده از ترس نیروهای امریکایی به ایران پناه برده است، به خودی خود نشانه ضعف و بزدلی اوست.»
