تهران په افغانستان کې د سیالو اورپکو ډلو په ملاتړ سره ګډوډۍ ته لمن وهي

کابل -- د ایران رژیم په یو وخت د دوه سیالو ګروپونو -- طالبان او فاطمیون لوا -- د ملاتړ له لارې د فرېب یوه خطرناکه لوبه پر مخ وړي ترڅو په افغانستان کې بې ثباتي او ګډوډي رامنځته کړي.

په کابل کې د سیاسي چارو یوه شنونکي امین الله شارق وویل،‌ «له طالبانو او د فاطمیون جنګیالیو څخه، چې په سیاسي، مذهبي او ایډیالوژیک لحاظ یو د بل مخالف دي، د ایران ملاتړ ښیي، چې دغه هېواد په افغانستان کې د انارشۍ او بحران یوه تګلاره تعقیبوي او اداره کوي څو خپل امنیتي، اقتصادي او سیاسي هدفونه ترلاسه کړي.»

فاطمیون لوا یوه ملېشه ده چې له افغانانو څخه جوړه شوې، او د ایران اسلامي انقلابي ګارډ یې تمویلوي، تربیه کوي او تجهیزوي.

په ورته وخت کې، تهران له طالبانو سره په خپلو اړیکو اعتراف کړیاو د سولې د پروسې پر وړاندې یې مخالفت ښودلی دی.

شارق وویل، «ایران په افغانستان کې یوه خطرناکه لوبه ترسره کويترڅو خپلې سراتیژیکې ګټې ترلاسه او خوندي‌ کړي.»

هغه وویل، «ایران له کالونو راهیسې په دې کار کوي چې افغانستان بې ثباته کړي او له هرو موجودو امکاناتو څخه استفاده کوي چې خپل هدف پرې ترسره کړي. ایران د هر هغه ګروپ ملاتړ کوي چې ګټې یې خوندي کوي.»

هغه وویل، یو وخت د تهران ګټې په دې کې خوندي وې چې د طالبانو دښمنان حمایه او تجهیز کړي او دا کار یې کاوه، «خو اوس د طالبانو ملاتړ کوي ترڅو خپل ستراتیژیک هدفونه او ګټې خوندي کړي.»

هغه وویل،‌ «د ایران له خوا په یو وخت د دو مخالفو لوریو د ملاتړ تر شا یو بل دلیل دا دی چې ډاډ ترلاسه کړي ترڅو په جنوبي او ختیځو ولایتونو کې چې طالبان په کې واک لري د هغوې له لارې، او په مرکزي ولایتونو کې، چې تر ډېره شیعه مېشتې سیمه ده، د فاطمیون له لارې، خپلې ګټې خوندي کړي.»

په کابل کې د سیاسي ګوندونو، ټولنیزو موسساتو او د مدني ټولنې د موسساتو د همغږۍ د ملي پیوستون د کمېسیون رییس ابراهیم رحیمي وویل، «موږ وینو چې د ایران اسلامي انقلابي ګارډ په اوپراتیفي او ویجاړوونکیو ګروپونو کې غټې پانګونې کړي دي، او په فاطمیون او طالبانو دواړو کې له افغانانو څخه استفاده کوي چې په افغانستان او سیمه کې خپلې ګټې پرې خوندي کړي.»

رحیمي وویل، «ایران په تېرو ۴۰ کالونو کې په افغانستان کې په جنګونو کې ښکېلو ګروپونو ته مالي او پوځي ملاتړ برابر کړی دی او هڅه کوي چې په افغانستان کې خپل ګوډاګی رژیم واک ته ورسوي، او اوس، په یو وخت فاطمیون او طالبانو سره د مرستې کولو له لارې، غواړي چې دغه هدف ترلاسه کړي.»

له ترهګرو سره معاملې کول

په کابل کې د سیاسي چارو یوه شنونکې فضل من الله ممتاز وویل، «ایران به د خپلو موخو او ګټو د خوندي کولو لپاره هر ناقانونه کار ترسره کړي.»

هغه وویل، «هغوی د القاعدې شبکې د مشر اسامه بن لادن کورنۍ ته پناه ورکړه،‌ د طالبانو د رژیم په رانسکورولو کې یې رول ولوباوه،‌ او اوس، سره له دې چې طالبانو د خپلې واکمنۍ پر مهال په ۱۳۷۷ کې په مزارشریف کې د هغوی دپلوماتان ووژل، لاکن هغوی طالبانو او فاطمیون ته چې یو د بل دښمنان دي مالي او پوځي ملاتړ برابروي، چې خپلې ګټې پرې خوندي کړي.‌»

ممتاز وویل، «ایران د لبنان د حزب الله، طالبانو، القاعدې، فاطمیون او نورو اورپکو ډلو ملاتړ کوي چې خپلې موخې پرې ترلاسه کړي.هغوی په افغانستان او سیمه کې د کنټرول ترلاسه کولو لپاره له ترهګرو سره معاملې کوي.»

هغه وویل، «ایران غواړي چې د دو مخالفو ګروپونو د ملاتړ له لارې، افغانستان د سوریې او لبنان په څېر بې ثباته کړي چې د افغانستان څه برخې د لویدیځ لبنان په څېر د فاطمیون په وسیله کنټرول کړي، او نورې برخې یې د طالبانو په لاس کنټرول کړي.»

په ولسي جرګه کې د فراه ولایت استازي عبدالستار حسیني وویل، «ایران له کالونو راهیسېپه لویدیځه او جنوب لویدیځه حوزو کې طالبانو ته پوځي او مالي ملاتړ برابروي.»

هغه وویل، «دا وس چې موږ خبرې کوو، د اسلامي انقلابي ګارډ قوماندانان د افغانستان په لویدیځو ولایتونو کې د طالب جنګیالیو ۱۵، ۳۰ او ۱۰۰ کسیز ګروپونه رهبري کوي. هغوی له امنیتي ځواکونو سره په جګړه کې په فعاله توګه ښکېل دي.»

حسیني وویل، «د اسلامي انقلابي ګارډ قوماندانان په لویدیځه حوزه کې د افغان قوماندانانو او عسکرو په وژلو کې ښکېل دي. افغان امنیتي ځواکونو په وروستیو کې ۷ مقناطیسي ماینونه چې د ایران نښې پرې لګېدلې وې او د وژنو لپاره په پام کې نیول شوي وو، کشف کړل.»

هغه وویل، «اسلامي انقلابي ګارډ د فاطمیون او طالبانو د دو افراطي او ویجاړوونکیو ګروپونو د ملاتړ له لارې هڅه کويچې په افغانستان کې امنیت، سیاسي او اقتصادي وضعیت ګډوډ کړي.»