مشکلات کریملین در اوکراین با شکست شوروی در افغانستان مشابهت دارد

کی‌یف اوکراین -- ناظرین حمله روسیه بالای اوکراین، خشونت وحشیانه علیه مردم ملکی اوکراینی و اشتباهات نظامی را با جنگ شوروی در افغانستان مقایسه می کنند.

اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۳۵۸ بالای افغانستان حمله کرد. در ۹ سال متعاقبی که مجاهدین افغان در برابر سربازان ارتش شوروی از کشور خود دفاع کردند، بیش از یک میلیون افغان کشته و صدها هزار نفر معلول شدند.

پنج میلیون نفر و یا بیشتر از آن به کشورهای همسایه مهاجرت کردند و اکثریت زیربنا های افغانستان در جریان جنگ ویران شدند.

با وجود این همه مرگ و ویرانی، شوروی در ماه دلو ۱۳۶۸خارج شده و شکست خورد.

دو سال بعد اتحاد جماهیر شوروی سقوط کرد.

در حال حاضر، روز جمعه (۱۳ حوت) نهمین روز حمله روسیه بالای اوکراین بود.

حتی با وجود گزارش‌ هایی مبنی بر تمام شدن مواد سوخت کاروان ‌های روسیه و فرارکردن و یا تسلیم شدن دسته جمعی سربازان، گلوله باران بالای شهرهای اوکراینی شدت یافته است.

گفته می شود که هزاران نفر کشته و یا زخمی شده اند و بیش از یک میلیون مردم اوکراینی در جریان بحران فزاینده مهاجرت، به طرف غرب فرار کرده اند.

برای بسیاری از ناظرین، ویدیوی حملات روسیه بالای مردم ملکی اوکراینی، خاطرات تجاوز هایی را تازه می کند که ارتش شوروی در افغانستان انجام می داد.

روزنامه اتلانتیک در سال ۱۳۹۳ نوشته بود، در آن جنگ ۹ ساله، «شوروی ها با مجاهدین شورشی و کسانی که از آنها حمایت می کردند، با شدت برخورد کرده و قریه ها را کاملاً با خاک یکسان می کردند».

روزنامه افزود، «حدود یک میلیون نفر از مردم ملکی کشته شدند.»

همانند افغانستان

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به روز پنجشنبه در یک سخنرانی تلویزیونی اش روسیه و اوکراین را «یک ملت» خواند و تعهد کرد تا «افراد نازی مانند» را در اوکراین شکست دهد.

وی ادعا کرد که «عملیات ویژه» طبق برنامه پیش می روند.

اولیگ ژدانوف یک تحلیلگر امور نظامی که قبلاً در درستیزوالی نیروهای مسلح اوکراین کار کرده است گفت، توجیه روس ها از حمله بالای اوکراین با آنچه مشابه است که شوروی ها در ماه جدی ۱۳۵۸ هنگام حمله ارتش شوروی بالای افغانستان گفته بودند.

ژدانوف به ویب سایت خبری کاروانسرای گفت، «درست همانند افغانستان، امروز به سربازان روسی از نظر ایدیولوژیکی فریب داده می شود. آنها مطمئن هستند که وظیفه بین المللی خود را انجام می دهند. آنها با مردم برادرمانند اوکراینی کمک می کنند تا یک آینده روشن تری را در کشور خود بسازند.»

در سال ۱۳۵۷، گروهی از افسران طرفدار شوروی در ارتش افغانستان، یک کودتا را انجام دادند، اما آنها نتوانستند که کمونیزم را بالای مردم افغانستان بقبولانند.

شورشیان مجاهدین، در برابر حکومت قیام کردند.

در پاسخ، کمیته سیاسی شوروی در ماه جدی ۱۳۵۸ دستور «عملیات نظامی» در افغانستان را صادر کرده و درست همانند امروز، از استفاده کردن اصطلاحات «جنگ» و یا «تجاوز» اجتناب می کرد.

ژدانوف گفت، «من به یاد دارم که ما اعزام شدن پسران در انجمن آکادمی نظامی ما را تجلیل کردیم. ما باور داشتیم که ما با مردم آن کشور بسیار دور کمک می کنیم تا سوسیالیزم را برپا کنند.»

ژدانوف افزود، «هیچ کس نمی دانست که این یک جنگ بود و جنگ تهاجمی بود. درست همانند آنچه که اکنون در اوکراین است.»

سیرگی سوکولوف یک مارشال شوروی که مسؤل آن حمله بود، در سال ۱۳۵۸ گفت که اتحاد جماهیر شوروی در ظرف یک ماه همه چیزها را تحت کنترل خواهد آورد.

در عوض، اندکی پس از آن پروازهای تابوت هایی که اصطلاحاً «محموله ۲۰۰» نامیده می‌ شدند، به اتحاد جماهیر شوروی آغاز شدند.

به گفته کریملین، بیش از ۱۵۰۰۰ سربازان شوروی در افغانستان کشته شدند.

ما چاره ای نداشتیم

در اوکراین، تلفات فزاینده روسی نکته دیگری برای مقایسه با حمله شوروی بالای افغانستان است.

به روز چهارشنبه، وزارت دفاع روسیه تعداد نیروهای روسی کشته شده در اوکراین را ۴۹۸ نفر اعلام کرد.

به روز جمعه، ارتش اوکراین تعداد مجموع تلفات روسیه را تا کنون ۹۱۶۶ نفر اعلام کرد.

در تحقیق های ویدیویی ای که توسط اداره امنیتی اوکراین (اس بی یو) منتشر شده اند، بسیاری از اسیران جنگی روسی می‌ گویند که آنها نمی ‌دانستند که کجا می ‌روند.

آنتون پیتروک یک تک ‌تیرانداز ارشدی که سربازان اوکراینی اسیر کردند در این ویدیو گفت، «ما برای حدود یک هفته در میدان تیراندازی کوزمین تمرین کردیم. سپس آنها ما را جمع آوری کرده و به نزدیکی مرز فرستادند. آنها به ما گفتند که قرار است ما در مرز مستقر شویم.»

وی گفت، «سپس ناگهان در جریان شب ما از مرز عبور کردیم. ما به یک قریه رسیدیم. ما چاره ای نداشتیم.»

پیتروک افزود، «اگر با عبور از مرز از جنگیدن انکار می کردیم، خیانت محسوب می شد. مجازات آن خیانت ۱۵ الی ۲۵ سال زندان است. این یک نافرمانی نیز محسوب می شود که مجازات آن ممکن حبس بیشتری، تقریباً تمام زندگی حبس باشد.»

یک اسیر جنگی به نام ویلادیسلاف در همان ویدیو از طریق تیلیفون به مادرش گفت، «من بر اساس دستور جنایتکارانه رئیس جمهور ما برای جنگیدن علیه مردم برادرمانند فرستاده شده بودم.»

ویلادیسلاف افزود، «مادر! لطفاً مرا پس به خانه ببر. من دیگر نمی خواهم اینجا باشم.»

ولودیمیر فیسنکو یک تحلیلگر امور سیاسی و رئیس مرکز مطالعات سیاسی پینتا به کاروانسرای گفت، «روسیه بسیاری از شیوه های شوروی را احیاء کرده است. در جریان جنگ افغانستان نیز اتحاد جماهیر شوروی نخست تعداد تلفات خود را کاملاً پنهان می کرد.»

وی گفت، «سپس، زمانیکه هواپیماهایی که مردم آنها را «لاله‌ های سیاه» می گفتند پروازهای پر از تابوت را آغاز کردند، پنهان کردن تلفات ناممکن شد.»

فیسنکو گفت، «در حقیقت، ما اکنون نیز شاهد همین شیوه هستیم. در اکثریت موارد، والدین سربازان روسی هیچ آگهی ندارند که فرزندانشان کجا هستند.»

تلفات غیرواقعی

تحلیلگران می گویند، پیامدهای فاجعه بار جنگ افغانستان ممکن در اوکراین نیز تکرار شوند.

اولیگ لیسنوی یک تحلیلگر امور سیاسی گفت، یکی از دلایلی که اتحاد جماهیر شوروی سربازان خود را از افغانستان خارج کرد این بود که ایالات متحده با مجاهدین کمک می کرد.

لیسنوی به کاروانسرای گفت، «زمانیکه ایالات متحده موشک های زمین به هوای استینگر را برای مجاهدین فراهم کرد، ارتش شوروی برتری هوایی خود را از دست داد.»

وی گفت، جریان سلاح های خارجی که به اوکراینی ها کمک می کند تا برتری هوایی روسیه را از بین ببرند، تأثیر مشابهی بر برتری روس ها در اوکراین خواهد داشت.

لیسنوی گفت، «اگر چنین کمک ها جریان داشته باشند، روسیه خسارات غیرواقعی ای را متحمل خواهد شد.»

اگرچه مسکو خودش تصمیم گرفت تا سربازانش را از افغانستان بیرون کند، برای نجات اوضاع بسیار ناوقت شده بود.

اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۳۷۰ سقوط کرد. حکومت تحت حمایت روسیه در افغانستان در سال ۱۳۷۱ سقوط کرد.

مصارف جنگ، همراه با قیمت های پائین نفت که خزانه شوروی را خالی کرد، در نابودی اتحاد جماهیر شوروی کمک کرد.

بر اساس گزارش Globalsecurity.org، استخبارات ایالات متحده تخمین کرده است که اتحاد جماهیر شوروی حدود ۱۸ میلیارد روبل (۲۴.۳ میلیارد دالر به نرخ تبادله در آن زمان) و یا بیش از ۷۳ میلیارد دالر به نرخ امروزی، را در جنگ از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۷ مصرف کرد.

مرکز بهبود اقتصادی در کی‌یف در مطالعه‌ ای که به روز دوشنبه منتشر شد، تخمین کرده است که چهار روز اول جنگ در اوکراین برای روسیه مصارف نظامی مستقیم الی ۷ میلیارد دالر هزینه داشته است.

علاوه بر آن، ایالات متحده و متحدین غربی آن از قبل با هدف تضعیف اقتصاد روسیه و توانایی بانک مرکزی روسیه برای دفاع از روبل، تحریم‌ های گسترده‌ ای به شمول بستن حریم هوایی، مسدود کردن دارایی‌ ها و خارج کردن هفت بانک از شبکه پیام‌ رسانی بین البانکی سویفت، را وضع کرده ‌اند.

لیسنوی گفت، اگر روسیه برتری هوایی را از دست بدهد، «پوتین برای ادامه دادن به این جنگ برای مدت طولانی، افراد و یا منابع کافی نخواهد داشت».