جامعه

در ولایت جوزجان، جامعه جوگی که مدت هاست در محرومیت به سر می برد با مشکلات زیادی مواجه است

گزارش از محمد قاسم

در این عکس که به تاریخ ۱۲ قوس سال ۱۳۹۹ در شبرغان مرکز ولایت جوزجان گرفته شده است، اعضای جامعه جوگی آلات موسیقی محلی را می نوازند. [عتیق الله ابراهیم زاده]

در این عکس که به تاریخ ۱۲ قوس سال ۱۳۹۹ در شبرغان مرکز ولایت جوزجان گرفته شده است، اعضای جامعه جوگی آلات موسیقی محلی را می نوازند. [عتیق الله ابراهیم زاده]

کندز -- اعضای جامعه جوگی که در ولایت جوزجان زندگی می کنند می گویند که به خدمات و حقوق اولیه دسترسی ندارند، و این مشکلی است که از دهه ها قبل باقی مانده است.‌

جوگی ها یک اقلیت قومی هستند که ریشه آن به ازبکستان و تاجیکستان می رسد.

بسیاری از آنها به دلیل شیوه زندگی نیمه عشایری نتوانسته اند کارت هویت ملی (تذکره) را دریافت کنند و اساساً فاقد تابعیت هستند. آنها بدون دسترسی به کار، آموزش یا مراقبت های صحی باقی مانده اند.

مقامات محلی می گویند که حدود ۱۵۰ خانواده جوگی در حومه شهر شبرغان، مرکز ولایت جوزجان زندگی می کنند.

قطب الدین، ۵۵ ساله، یکی از بزرگان قبیله جوگی در شهر شبرغان، گفت که جوگی ها سال ها از خدمات اجتماعی محروم بوده اند و بسیاری از فرزندان آنها بی سواد هستند، زیرا آنها به مکتب دسترسی ندارند.

او گفت، «ما از همه خدمات محروم هستیم. فرزندان ما نمی توانند به مکتب بروند، بیماران ما نمی توانند در کلینیک ها مراقبت های صحی دریافت کنند، و ما به برق و آب آشامیدنی دسترسی نداریم.»

وی خاطرنشان کرد که جوگی ها حد اقل ۱۰۰ سال است که در افغانستان زندگی می کنند، اما حالت آنها به عنوان اتباع هنوز مشخص نیست.

وی افزود، «ما هیچ زمین، خانه و دسترسی به خدمات نداریم.»

قطب الدین گفت، «ما خواهان آن هستیم که مانند سایر اقوام، برای فرزندان ما زمین، دسترسی به مکتب و برای بزرگان ما مشارکت در امور سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور فراهم شود.»

نجیب الله، ۴۳ ساله، یک جوگی در ولایت جوزجان، به سلام تایمز گفت که کابل هنوز به اعطای تابعیت برای جوگی ها توجهی نکرده است.

وی گفت، «ما هم انسان هستیم و باید به ما حقوق مساوی داده شود. دولت برای ما تذکرهء افغانستان نمی دهد مگر اینکه دارایی داشته باشیم. بدون تذکره، نه دولت و نه سازمان های کمک رسانی به ما کمک می کنند.»

وی افزود، «جوانان ما باید به فرصت های کاری گماشته شوند.»

نجیب الله گفت، «اگر فرزندان ما بی سواد بزرگ شوند به مردم و جامعه ما آسیب می رسانند. ما باید از همه سهولت های که اقوام دیگر دارند، داشته باشیم.»

مشکلات اجتماعی

با توجه به اینکه افغانستان با یک بحران اقتصادی بی سابقه مواجه است، جوگی ها به ویژه آسیب پذیر هستند.

مرسلین نظری، باشنده جوزجان، گفت که نداشتن تذکره، یافتن فرصت های کاری را برای اکثریت جوگی ها دشوار کرده است و بسیاری از ساکنان جوزجان دست به گدایی زدند.

او گفت، «افغانستان خانه مشترک همه افغان هاست. همه اقوام از جمله تاجیک، پشتون، هزاره، ازبک، پشه ای، نورستانی... از حقوق مساوی برخوردار هستند، و همه آنها باید به یک اندازه مورد توجه قرار گیرند.»

وی گفت، «جوگی ها قشر محروم جامعه هستند. بزرگان و فرزندان آنها زندگی بسیار سختی دارند.»

فریدون نوری، سخنگوی والی جوزجان، به سلام تایمز گفت، «جوگی ها دائما از یک جا به جای دیگری کوچ می کنند و در یک مکان ثابت زندگی نمی کنند. بنابراین، آنها خدمات اجتماعی کافی یا تذکره را دریافت نکرده اند.»

او گفت، «بر اساس اطلاعات ما، جوگی ها حتی از خدمات اولیه مانند تعلیم و صحت محروم هستند. ما در حال ارزیابی مشکلات آنها هستیم و از موسسات کمک دهنده می خواهیم تا به نیازهای اساسی این اقلیت قومی رسیدگی کنند.»

مقامات محلی از جوگی هایی که از قبل دارایی های مسکونی در مناطق دیگر دارند، خواسته اند به محلات خود بازگردند. به گفته نوری، مقامات گفته اند که دولت برای کسانی که جایی برای زندگی ندارند، مسکن فراهم می کند.

جوگی ها اغلب با رفتار تبعیض آمیز نیز رو به رو هستند.

جوامع اطراف آنها حتی اجازه نه می دهند که جوگی ها اجساد مرده های خود را در قبرستان آنها دفن کنند.‌

رحمت الله، ۴۷ ساله، یک جوگی در جوزجان، گفت که در نتیجه، آنها مردگان خود را شبانه با احتیاط دفن می کنند.

او گفت، «ما نه زمینی برای زندگی داریم و نه قبرستانی برای دفن کردن مرده های خود داریم.»

آیا شما این مقاله را می پسندید؟

7 دیدگاه

شیوه نامۀ بیان دیدگاه ها * نشان دهندۀ فیلد اجباری است 1500 / 1500

خداوند (ج) بالای مردم افغانستان رحم کند. طالبان هر کس را آزار و اذیت می کنند، فرق نمی کند که هندو، سیک، سنی، شیعه و یا پیرو هر قبیله و دین دیگر که باشد. طالبان مردم را در وضعیت وخیم قرار داده اند. طالبان باعث اذیت و رنج مردم شده اند. آنها قبل از بدست گرفتن قدرت خود را در بحث های تلویزیونی و رادیویی خود فرشته جلوه داده و می گفتند که ما این کار را برای کشور و مردم انجام می دهیم. اما حالا که قدرت در دست آنها است، آنها هیچ کاری را به جز از بین بردن و یا گرفتن امکانات موجود مردم انجام نداده اند.

پاسخ

خوب وضعیت چی کسی در این کشور خوب است؟ به جز از طالبان و منافین چه کسی در کشور خوش است؟ سلام تایمز چرا یک گروه قومی را یاد می کند در حالیکه اکثریت مطلق مردم کشور در آتش می سوزند و در زندان طالبان وحشی هستند؟ طالبان مانع رفتن میلیون ها کودک و د ختر افغان به مکتب می شوند؛ میلیون ها افغان در قحطی به سر می برند و اگر کمک های سازمان های بین المللی نباشند از گشنگی می میرند. هزاران افغان دیگر در وضعیت مبهم و نامعلوم در کشورهای همسایه به خصوص ایران و پاکستان به سر می برند و در آنجا با آزار و اذیت های گوناگون روبرو هستند. همین حالا یک فاجعه عظیم صحی در جریان است. هزاران افغان در سراسر کشور به مرض کولرا گرفتار هستند. شفاخانه های دولتی نمی توانند که خدمات صحی مناسب را برای کسی فراهم سازند و همین فعالیت اندک شان نیز از برکت موسسات جهانی است. مردم بیکار هستند. قیمتی هم روز بروز زیاد شده می رود. افغانی ارزش اش را در مقابل اسعار معتبر خارجی به خصوص دالر از دست داده است و کشور در حال سقوط به گودال فاجعه و تاریکی است. در این حالت شما بگویید که چه کسی زندگی بهتری از جوگی ها دارد؟ باید آواز هم مردم بلند شود نه از یک گروه کوچک قومی. تشکر

پاسخ

هیچ کس در افغانستان خوشحال نیست. وطن در دست پاکستان است. پنجابی ها هر چه به طالبان می گویند، قبول می کنند. او فقط به فرمان پنجابی می نشیند. اکثر مردم کشور از بیماری های روانی رنج می برند. خسته هستند غمگین...

پاسخ

هیچکس خوشحال نیست. وطن ما در اختیار پنجاب (پاکستان) قرار دارد. هر چیزی را که پنجابی می گوید، ملا آنرا قبول می کند. ملا از خوب و بد خبر ندارد و نمی داند که افغانها چه را دوست دارند و چه چیزی را دوست ندارند. آنها فقط به پنجابی گوش می کنند. اکثریت مردم در کشور از مشکلات روانی رنج می برند، آنها خسته و نا امید هستند.

پاسخ

نه تنها جوگی ها بلکه تمام افغانها با وضعیت مشابه دچار هستند. افغانستان به یک زندان تبدیل شده است. یک نظریه وجود دارد که پاکستان هر چیزی را که بخواهد به واسطۀ طالبان انجام می دهد. پاکستان تمام این کارها را به دستور انگلستان انجام میدهد. بریتانیایی ها با حمایت از این وضعیت می خواهند تا انتقام سه شکست تاریخی شان را از افغانستان بگیرند. طالبان باید هوشیار شوند. آنها باید در گام نخست یک لویه جرگه را تشکیل دهند و همه گروه ها را به شمول اقلیت ها به آن دعوت کنند. حتی در صورت که یک طالب در رأس نظام قرار داشته باشد، آنها باید به همه گروه ها در قدرت سهم بدهند. سپس باب مذاکره با جامعۀ جهانی را باز کنند. باوجود آن که اولین لفظ کلام خداوند (ج) «قرآن شریف» اقرا‌ء «بخوانید» است، اما این احمق ها حتی ۱۴۰۰ سال بعد به دختران اجازۀ رفتن به مکتب را نمی دهند. ما باید با جهان مراوده کنیم. در غیر آن وضعیت جوگی ها و تمام افغانها خراب خواهد شد.

پاسخ

خداوند خودش به هموطنان جوګی ما کمک کند. اما شخصا برای خودم این موضوع سوال برانګیز است که ګویا جوګی ها از نیم قرن پیش با تبعیض روبرو هستند. پیش از تجاوز و مداخله شوروی در افغانستان چیزی به نام تبعیض و تعصب علیه هیچ ګروه قومی و نژادی وجود نداشت. افغانستان الګوی همزیستی مسالمت آمیز بود و تمامی ګروه های قومی و نژدی از حقوق مساوی برخورد دار بودند. علاوه بر مسلمان ها، هندوها، سیک ها، یهودی ها و حتی مسیحیان نیز به صورت آزادانه در افغانستان زندګی می کردند و مراسم دینی شان را اجرا می کردند. حکومت های افغانستان به تمام اقشار و اقوام به یک دیده می نګریستند و به هر کس فارغ از دین، قوم، ملیت و نژاد عرضه خدمات می کرد. جامعه افغانی هم به تمام مردم به یک دیده می نګریست و در میان آن ضدیت قومی و دینی وجود نداشت. اما با وقوع کودتای ثور و هجوم ظالمانه شوروی بر افغانستان سیمای جامعه افغانی تغیر کرد و تعصب و ضدیت همه جا را فرا ګرفت. به امید افغانستان عاری از تعصبات قومی و مذهبی

پاسخ

من می خواهم با یاد آوری بعضی از مطالب در مورد وضعیت جوگی ها در کشور روشنی بیشتر بیاندازم: مگت ها گروه قومیی کوچک که بیشتر توسط دیگران “جوگی” خوانده می شوند این اصطلاح اغلبا توسط جوگی ها تحقیرآمیز شناخته می شود بیش از یک قرن است که در افغانستان زندگی می کنند. تا همین اواخر، آنها بدون تابعیت بودند اما اکنون مبارزه برای شناخت قانونی و اثبات هویت خود را آغاز کرده اند. یکی از اولین دست‌ آوردهای آنها، یعنی ثبت نام مردم این گروه به عنوان رأی دهنده‌گان در انتخابات گذشته، با محاسبات سیاسی و برخورد ابزاری با موضوع حق شهروندی آنها توام بود ولی با آنهم زمینه ساز توزیع تذکره برای بزرگسالان این گروه شد. اما این گروه هنوز هم با تبعیضی آشکار هم در قانون و هم در اجتماع روبرو هستند. جوگی‌ ها در حاشیه شهرها زندگی می‌ کنند و بسیاری از آنان سرپناهی برای خود ندارند. در سال‌های اخیر، شماری از خانواده‌های جوگی روی زمین‌های دولتی خانه‌هایی گلی ساختند و بیدون هر گونه اطمینان‌ خاطر از فردا، در این خانه‌ها شب و روز می‌ گذرانند. جوگی‌ ها به دلیل نادیده گرفته شدن از سوی دولت‌های افغانستان و همچنین به حاشیه رانده شدن از سوی مردم، از هیچ امتیازی از جمله کمک‌های بشردوستانه هم برخوردار نیستند و سازمان‌های داخلی و خارجی مددرسان به‌ ندرت به محله‌ جوگی‌ها سر می‌زنند.

پاسخ