![نیروهای ویژه روسیه در رزمایشی در ازبکستان در نزدیکی مرز افغانستان در سال ۱۴۰۰ شرکت می کنند. [وزارت دفاع روسیه]](/cnmi_st/images/2023/04/18/41716-spetsnazuzbekistan-739_416.webp)
مزارشریف -- روسیه در پوشش مبارزه با داعش در حال گسترش حضور خود در افغانستان است، اما تحلیلگران هشدار می دهند که هدف نهایی مسکو تثبیت کنترل خود بر کشورهای همسایه آسیای مرکزی شوروی سابق است.
ضمیر کابلوف فرستاده ویژه روسیه در امور افغانستان به تاریخ ۱۴ حمل به خبرگزاری تاس گفت که مسکو اخیرا سرکنسولگری خود را در مزارشریف بازگشایی کرده است.
سرکنسولگری مذکور در ماه سرطان سال ۱۴۰۰ در بحبوحه افزایش تنش ها در شمال افغانستان کار خود را به حالت تعلیق درآورده بود.
کابلوف گفت که الکسی پرورزف که قبلاً به عنوان معاون سفیر روسیه در افغانستان بین سال های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۰ خدمت می کرد، اکنون به عنوان سرکنسول روسیه در مزارشریف خدمت می کند.
![در این عکس که به تاریخ ۳ سرطان منتشر شده، سفارت روسیه در کابل نشان داده شده است. [سفارت روسیه در کابل/انستاگرام]](/cnmi_st/images/2023/04/18/41715-ru_embassy_kabul-739_416.webp)
در این عکس که به تاریخ ۳ سرطان منتشر شده، سفارت روسیه در کابل نشان داده شده است. [سفارت روسیه در کابل/انستاگرام]
اما تحلیلگران افغان به اقدام اخیر روسیه به دیده شک و تردید می نگرند.
سید اکرم فصیح تحلیلگر سیاسی مقیم آلمان، گسترش حضور دیپلماتیک روسیه در شمال افغانستان علاوه بر سفارت روسیه در کابل را زیر سوال برد.
او گفت، «من فکر می کنم روسیه می خواهد به اهداف شوم خود در افغانستان دست یابد و باز کردن کنسولگری به این کشور اجازه می دهد تا از افغانستان به عنوان مرکز اطلاعاتی برای اجرای برنامه های خود استفاده کند.»
وی افزود، «این واقعا برای افغانستان دردناک و نگران کننده است.»
بزرگنمایی تهدید داعش برای آسیای مرکزی
ولایت بلخ که با ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان هم مرز است، دروازه اصلی افغانستان به آسیای مرکزی است.
جمهوری‌های شوروی سابق هنوز تحت نفوذ مسکو هستند، اما در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند از مدار کرملین خارج شوند.
این حرکت به سمت استقلال، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و متحدانش را نگران کرده است و ناظران می گویند که روس ها در تلاش هستند تا این کشورها را به آغوش خود بازگردانند.
تحلیلگران می گویند یکی از راه هایی که روسیه حضور خود را در افغانستان، به ویژه در امتداد مرز شمالی، توجیه می کند، تقویت تهدید داعش برای منطقه است.
سال‌هاست که پوتین و وفادارانش ایده تجمع هزاران شبه نظامی در مرزهای شمالی افغانستان و آماده شدن برای یورش به آسیای مرکزی را تقویت کرده‌اند.
به عنوان مثال، پوتین در اجلاس مجازی کشورهای مشترک المنافع مستقل (سی آی اس) به تاریخ ۲۳ میزان سال ۱۴۰۰ گفت که اداره های اطلاعاتی روسیه به این نتیجه رسیده اند که حدود ۲۰۰۰ شبه نظامی داعش در شمال افغانستان متمرکز شده اند و ممکن است تلاش کنند کشورهای مجاور را از طریق «گسترش مستقیم» بی ثبات کنند.
پوتین گفت، «در این راستا، نظارت مداوم بر وضعیت در مرز افغانستان و آمادگی برای مقابله با شبه‌نظامیان، و بر این اساس، هماهنگ کردن کار نیروهای امنیتی - انجام عملیات‌های ویژه مشترک در صورت لزوم، مهم است.»
لطیف نظری، تحلیلگر امور بین المللی مستقر در کابل در آن زمان گفت که هیچ سازمان اطلاعاتی دیگری چنین حضور متمرکزی را پیشنهاد نکرده است.
او گفت که روسیه با بزرگنمایی تهدید داعش در مرزهای شمالی افغانستان، سعی دارد نفوذ سیاسی و امنیتی خود را بر کشورهای منطقه افزایش دهد تا همه آنها را تحت کنترل خود درآورد.
در اوایل همان سال، روسیه مجموعه‌ای از تمرینات نظامی مشترک را در منطقه برگزار کرد که رژیم روسیه نگرانی فزاینده‌ای را برای امنیت جمهوری‌های آسیای مرکزی عنوان کرد.
سرگی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه به تاریخ ۱۶ سرطان سال ۱۴۰۰ گفت، روسیه آماده است تا امنیت شرکای خود در سازمان پیمان امنیت جمعی (سی اس تی او) که شامل قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان است، تضمین کند.
وی گفت، «ما هر کاری را انجام خواهیم داد، از جمله استفاده از توانمندی های پایگاه نظامی خود در مرز تاجیکستان با افغانستان، تا از هرگونه ادعای تهاجمی علیه متحدان خود جلوگیری کنیم.»
پایگاه نظامی ۲۰۱ در تاجیکستان بزرگترین پایگاه نظامی روسیه در خارج از کشور است.
نظری سپس گفت که تهدید خواندن داعش و سایر گروه های افراطی برای حاکمیت هدفی دارد و آن اینکه روس ها به مردم آسیای میانه هشدار می دادند که بدون حمایت روسیه با چالش های امنیتی عظیمی روبرو خواهند شد.
تأمین منافع روسیه
تردیدها در مورد نیات مسکو در افغانستان در دو سال گذشته همچنان وجود داشته است.
متقاعد تورن جنرال خلیل رحمان فروتن، مستقر در کابل، گفت که حضور روسیه در افغانستان به این کشور اجازه می دهد تا نفوذ سیاسی خود را در آسیای مرکزی حفظ کند و اطلاعات مربوط به قابلیت ها و عملیات نیروهای مسلح محلی را جمع آوری کند.
وی گفت، «شرایط حاکم، کشورهای منطقه را از طراحی و اجرای سیاست خارجی مستقل‌تر باز می‌دارد و مانع توسعه اقتصادی منطقه و رفاه مردم می‌شود.»
او با اشاره به سند ۴۲ صفحه ای که کرملین به تاریخ ۱۱ حمل منتشر کرد، گفت، پوتین اخیرا استراتژی جدید سیاست خارجی خود را اعلام کرد.
سند راهبردی شامل بخش طولانی در «خارج نزدیک»، که نام تحقیرآمیز روسیه برای جمهوری‌های شوروی سابق، از جمله آسیای مرکزی پنداشته می شود، بود.
حتی با بازگشایی کنسولگری خود در مزارشریف، این سند تنها دو بار از افغانستان نام می برد و نگرانی کرملین در قبال آسیای مرکزی و بی تفاوتی نسبت به افغانستان را آشکار می کند.
فروتن گفت، «روسیه منابع کافی برای اجرای برنامه های خود و گسترش نفوذ خود در افغانستان را ندارد، اما در عین حال تلاش می کند تا با استفاده از همه ابزارها، حضور خود را در آسیای مرکزی حفظ و تقویت کند.»
او افزود، «افغانستان به وضوح یک بازیگر اصلی در بازی [آن] است.»
مداخله فزاینده روسیه در افغانستان همچنین نگرانی هایی را که ناشی از تهاجم شوروی به این کشور در اواخر دهه ۱۳۵۰ است، دوباره برانگیخته است.
شریف الله احمدی، ۳۲ ساله، باشنده کندز گفت، «افغان ها هرگز ظلم روس ها در زمان اشغال افغانستان را فراموش نمی کنند.»
او گفت، «آنها هزاران جوان بی گناه را قتل عام کردند، حالا که می خواهند دوباره پای کثیف خود را در خاک افغانستان بمانند، حتما می خواهند اهداف شوم خود را عملی کند.»
وی گفت، اما روسیه تنها به دنبال «حفاظت از منافع خود» با تظاهر به نگرانی در مورد امنیت مرزهای همسایگان آسیای مرکزی است، در حالی که در واقع «جان انسان ها برای [روسیه] ارزشی ندارد».
احمدی گفت، «شمال افغانستان برای روسیه به عنوان یک قطب اقتصادی و تجارتیی اهمیت ویژه ای دارد و از این رو تلاش می کند تا نفوذ بیشتری در منطقه داشته باشد.»
در افغانستان از یک سو بستن سفارت ها نوعی ضرر است اما از سوی دیگر بستن بازارهای شیاطین است. چون این سفارتخانه ها هستند که افسران اطلاعاتی به نام دیپلمات را با خود می آورند و بعد کارشان را اینجا انجام می دهند. اگر اجازه سفارت ندهید، روابط با کشورهای خارجی خراب می شود! خوبی این است که کشورها نباید افسران اطلاعاتی خود را به سفارتخانه ها بفرستند و امیدواریم از آنها به همان شکلی استفاده شود که سفارتخانه ها برای آن ایجاد شده است. زیرا حضور در سفارت یک ضرورت سیاسی و اقتصادی است.
پاسخ6 دیدگاه
در اصل موضوع منافع کشورهاست، روسیه هم سایر کشورها دیگر در طول تاریخ به فرصت نگاه کرده و هر وقت فرصت داشته از افغانستان به نفع خود استفاده کرده است، قبلاً افغانستان مرغ طلایی برای غرب بود، به ویژه آمریکا، اکنون که ایالات متحده نیروهای خود را از افغانستان خارج کردند و کشور را به دست طالبان افتید، معلوم است که تروریسم بین المللی به ویژه خطر داعش در حال افزایش است. روسیه، مانند سایر کشورها دیگر حق دارد که استفاده از راه دیپلماتیک برای حفظ منافع خود استفاده کند، یعنی بازگشایی کنسولگری خود در افغانستان شود.
پاسخ6 دیدگاه
از آنجایی که تمام جهان به سوی افغانستان پشت خود گشتانده است، این اقدام روسیه قابل تقدیر است. ما از این حرکت استقبال می کنیم. ما می خواهیم کشورهای دیگر بیایند و سفارتخانه ها و کنسولگری های خود را در ولایت ها باز کنند. در حال حاضر، زمانی که مسافران و تاجران افغان از کشور خارج می شوند یا به کشور باز می گردند، با اختلافات زیادی مواجه می شوند. بنابراین، اگر سفارتخانه ها در کابل پایتخت و کنسولگری ها در ولایات باز شود و با افغانستان توافقنامه سیاسی صورت گیرد، اتفاق خوبی خواهد بود. طالبان واقعاً در برخی مناطق با جهان مشکل دارند، اما عموم مردم در مشکل هستند. از یک سو طالبان، و از سوی دیگر کشورهای منطقه و جهان برای مردم مشکلات ایجاد کرده است. با وجود اینکه روسیه در گذشته اقوام افغانستان را مجبور به جنگ با یکدیگر کرده است، اکنون از آنها می خواهیم که جنگ را به سرزمین ما نیاورند. آنها ممکن است بیایند و سرمایه گذاری کنند. روس ها نیز تا حد زیادی از آن سود خواهند برد، و همچنین افغان ها. با این حال، اگر روس ها به دنبال ما بروند، بپذیریم که آنها نیز با مشکل مواجه خواهند شد. افغانستان در طول تاریخ ابرقدرت های بین المللی را شکست داده است و افغان ها مطمئن هستند که این شکست مهم ترین ضربه را به آنها خواهد داد. بعد از این دیگر کشورها نه باید به ما آسیب برسانند و نه به خودشان. پولی که برای جنگ به خاک افغانستان می آورند باید صرف کارهای منفعت های معیاری شود که به نفع هر دو طرف باشد و به عنوان کشورهای دوست دیده شوند نه دشمن. خصومت کافی بوده است، اما زمان دوستی فرا رسیده است. کشورهایی که خواهان رفاه مردم افغانستان هستند باید بیایند و در بخش توسعه سرمایه گذاری کنند تا طعم سود را بدانند.
پاسخ6 دیدگاه
عوامل اصلی این بدبختی های که در افغانستان روان است از دست شوروی ها است .اگر شوروی ها بالای افغانستان تجاوز نمی کرد افغانستان در این حال نمی بود. به میلیون ها مرد وزنان افغانستان را شوروری ها شهید کردن .به میلیون ها نفر مردم بیچاره افغانستان از وطن مهاجرشدن که اکثریت شان تابه حالی به وطن خود بر نگشتند ودر کشور های همسایه روزگار تلغ را سپری می کنند ازدست همین شوروی ها .باز کردن قونسلگری شوروری در ولایت بلغ هیچ سود ندارد برای افغانها بدون ضرر که برای مردم افغانستان برساند. شوروی ها نظام حکومت داری افغانستان را خراب کرده است . مردم افغانستان هیچ وقت تجاوز شوروی هارا فراموش نمی کند وهیچ وقت شوروی ها دوست افغانها نمی شود .
پاسخ6 دیدگاه
و ما همه افغان هستیم. شما نباید چنین کاری کنید که مردم افغانستان بین خودشان جدال کنند و خونریزی ادامه پیدا کند. سپس دیپلمات روسی: آنچه گفتم، حرفی که زدم باید اینجا در این موتر بماند، اگر این حرف ها را پخش کنید، پس لحظه های مرگ خود را بشمارید. جنبش: من ژورنالست هستم که از مرگ نمی ترسم. سعی نکنید جنگ را در کشور ما ادامه دهید و مردم ما را بکشید. اگر روس ها با نیت خیر کنسولگری های خود را باز کرده اند، مردم ما نباید بترسند. چرا مردم ما از آن می ترسند؟ مردم ما از چه می ترسند؟ آیا آنها از روس ها می ترسند که امپراتوری آنها توسط افغان ها نابود شد؟ نه، مردم ما مردم ترس نیستند و از کسی نمی ترسند. در عین حال ما می خواهیم آمریکا، انگلیستان، آلمان، فرانسه، کانادا و... حتی اسرائیل بیایند و نمایندگی های دیپلماتیک خود را در افغانستان باز کنند و با افغان ها رابطه برقرار کنند. زنده باد افغانستان
پاسخ6 دیدگاه
دو نکته قابل بحث است: افتتاح کنسولگری که باید خدمات کنسولی را ارائه دهد، ویزه صادر کند و رفت و آمد افغان ها به روسیه و بازگشت به کشور را تسهیل کند. علاوه بر این، روابط سیاسی دو کشور تقویت شود. چیز دیگری هم جاسوسی است. اگر روس‌ها کنسولگری خود را برای ارائه خدمات دقیق کنسولی و کمک به بازسازی افغانستان بازگشایی کرده‌اند، ما از آن استقبال می‌کنیم. و اگر هدف آنها روشن نگه داشتن آتش جنگ در افغانستان مانند گذشته است، ما با آن مخالفیم. یک ژورنالست مشهور از افغانستان، داکتر داود جنبش، که در آن زمان با سروس پشتو بی بی سی کار می کرد، حدود ۲۴ سال پیش، کتاب یک جنرال روسی به نام الکساندر مایاروف را از روسی به پشتو ترجمه کرد. فکر می کنم در مقدمه [ترجمه] کتاب نوشته است که روزی با یک دیپلمات روسی و تعدادی از رهبران اتحاد شمال در مزار شریف که در آن زمان تحت حکومت دوستم بود، سفر می کرد. او می نویسد که دیپلمات روسی به رهبران اتحاد گفت که آنها (تاجیک، ازبک، هزاره) باید متحد شوند و در برابر پشتون ها بایستند و گفت ما از شما حمایت خواهیم کرد. جنبش می نویسد که سیاستمدار افغان سعی کرد به او بفهماند که او (جنبش) پشتون است و او [روس] نباید در حضور او چنین صحبت کند، اما روس نتوانست او را درک کنند. :) سپس روسی پیام خود را به عبارت دیگر تکرار کرد. جنبش نوشته است که من به او گفتم، &آقا... شما در حمله به افغانستان گروه های مختلفی از افغان ها را به جنگ واداشتید، فکر نمی کنید اینطور مردم ما را دوباره بین خودشان به جنگ وادارید؟" روسی از من پرسید تو پشتون هستی من به او گفتم بلی من پشتون هستم و ما کل ما افغان هستیم
پاسخ6 دیدگاه