افغان ها از طالبان و حکومت خواستند که در مورد خواسته هایشان برای صلح، انعطاف پذیر بمانند

کابل -- افغان ها از ادامه پیشرفت مذاکرات صلح بین حکومت و طالبان در دوحه مضطرب هستند و آنها می گویند که هر دو طرف باید در خط های سرخ خود انعطاف پذیر باشند تا که پایان دایمی این درگیری تضمین شود.

صدرالدین ۴۵ ساله، یک فروشنده میوه در محله تایمنی کابل گفت، «به خدا (ج) قسم که مردم ما از جنگ و خونریزی بیزار شده اند.»

وی گفت، «طالبان نیز افغان و فرزندان این کشور هستند. آنها نیز ممکن است از جنگ و کشتن برادران خود خسته شده باشند. از یک میوه فروش مانند من گرفته تا رئیس جمهور -- صلح امید هر افغان است.»

صدرالدین گفت، «همانطور که هر دو طرف برای صلح گردهم آمده اند، این مسؤلیت ملی و اسلامی طالبان و حکومت است که به زودی در مورد صلح و پایان جنگ توافق کنند.»

هر دو طرف در تلاش برای دستیابی به یک توافقنامه ای، که بتواند خونریزی ۱۹ ساله در افغانستان را پایان دهد، در مراحل ابتدایی جلسات در دوحه قرار دارند.

در مراسم افتتاحیه به تاریخ ۲۲ سنبله، حکومت افغانستان و متحدین آن، به شمول ایالات متحده -- که در اوایل ماه حوت توافقنامه صلح اولیه را با طالبان انجام داد -- خواستار آتش بس شدند.

طالبان باید «ارادات نیک» را نشان دهند

احمد رامش ۲۷ ساله، محصل یک پوهنتون در کابل گفت، «پس از سال های درگیری و بدبختی، یک فرصت تاریخی در پیش روی افغان ها است که همه ما با یک صدا از آن استقبال می کنیم. ما طرفین مذاکرات را به تلاش صادقانه و گفتگوها برای یک صلح جامع و پایان جنگ فرا می خوانیم.»

وی گفت، «بیست سال جنگ به غیر از كشتار افغان ها و نابودی افغانستان چیزی دیگری برای ما به همراه نداشته است. هر افغان، به شمول جنگجویان طالب، تشنه صلح می باشد.»

وی افزود، «مذاکره کنندگان هر دو طرف باید به خواسته های مردم افغانستان پاسخ مثبت دهند و در شرایط سخت و خواسته های خود انعطاف نشان دهند تا بتوانند در مورد صلح پایدار به توافق برسند.»

محمد آصف صدیقی، یک عضو مشرانو جرگه از ولایت لوگر گفت، «از آنجا که حکومت و مردم افغانستان به پایان جنگ تمایل زیادی دارند، افغان های حاضر در لویه جرگه جنایات طالبان و مشکلات را به امید صلح نادیده گرفتند.»

وی به آزادی ۴۰۰ زندانیان طالبان اشاره داشت، یک شرط طالبان برای آغاز مذاکرات صلح بین الافغانی، که لویه جرگه به تاریخ ۱۹ اسد تصویب کرد.

وی گفت، «مادری كه چهار فرزند خود را در جنگ از دست داده بود، طالبان را بخشید و به خاطر پایان دادن به جنگ و اطمینان از صلح پایدار، با آزادی اسیران آنها موافقت كرد.»

وی گفت، «اکنون، طالبان باید اراده های نیک خود و برخی از انعطاف پذیری با خط های سرخ خود را نشان دهند، از كشتار افغان ها و برادران خود دست بردارند و در مورد یک حکومت همه شمول به توافق برسند.»

صدیقی گفت، «برای ایجاد اعتماد، طرف های مذاکره نخست باید در مورد آتش بس توافق کنند تا مذاکرات متوقف نشود.»

وی افزود، «این فرصت تاریخی را نباید از دست داد، زیرا اگر مذاکرات بین الافغانی مؤفق نشوند، افغانستان تا نیم قرن دیگر درگیری و ویرانی را تجربه خواهد کرد.»

حل اختلافات با داشتن اعتماد

داکتر یارباز خان حمیدی، یک عضو ولسی جرگه از ولایت پکتیا گفت، «آغاز مذاکرات بین الافغانی صلح با استقبال گرم همه افغان ها در سراسر کشور روبرو شد.»

وی افزود، «افغان های متأثر از جنگ انتظار دارند كه هر دو طرف نخست آتش بس گسترده ای را اعلام كنند و سپس برای پایان دادن به جنگ ۴۰ ساله كه جان صدها هزار افغان را گرفته و میلیون ها نفر را مجبور به ترک كشور خود كرده است، به بحث و گفتگو بپردازند.»

حمیدی گفت، «اختلافات زیادی بین طالبان و حکومت افغانستان وجود ندارد، زیرا ما خداوند (ج)، کتاب [قرآن کریم]، دین... و کشور مشترک داریم. بنابر این، افغان ها انتظار دارند که هر دو طرف صبر و حوصله به خرج دهند و در مورد یک نظام سیاسی توافق کنند که همه افغان ها در آن شامل باشند.»

مصطفی مرتضوی، یک عالم دینی در کابل گفت، اختلافات میان این دو طرف مذاکرات، قابل حل است.

وی گفت، «طالبان همیشه بر یک نظام اسلامی تأکید می کنند. حکومت و نیروهای امنیتی افغان و طالبان همه مسلمان هستند و هیچ مشکلی با یک نظام اسلامی ندارند.»

مرتضوی گفت، «مشکل اصلی تعبیر افراطی و اشتباه از اسلام است. اسلام حقوق زنان، آزادی در چارچوب اسلام، انتخابات، تصمیم گیری مشترک، رأی دهی، تعلیم و آزادی بیان را همه در بر می گیرد.»

وی گفت، «طرفین مذاکرات نباید بر خواسته های غیرقابل توجیه اصرار ورزند و موانعی برای صلح و پایان جنگ ایجاد نكنند.»

مرتضوی گفت، «صلح یک تقاضای معتبر مردم افغانستان است و بر اساس کلام واضح خداوند (ج)، در صلح نیکویی، برادری، عزت، رفاه و دوستی وجود دارد.»

وی افزود، «بنابراین، طرفین مذاکرات باید به این پیام خداوند (ج) پاسخ مثبت دهند و به افغانستان و افغان ها صلح فراهم کنند.»

پیام زنان به طالبان

چهار زن افغان بخشی از تیم مذاکره کننده حکومت در دوحه را تشکیل می دهند و یکی از موضوعاتی که آنها از بحث روی آن خودداری می کنند، حفظ حقوق و دستاوردهای زنان است.

فوزیه کوفی، یک مذاکره کننده، قبل از مذاکرات به ای اف پی گفت، «طالبان باید درک کنند که آنها با افغانستان جدیدی روبرو هستند که آنها باید زندگی کردن با آن را بیاموزند.»

طالبان درمورد حقوق زنان فقط اظهارنظرهای مبهم کرده و گفته اند که از طریق ارزش های اسلامی حفظ خواهند شد.

فاطمه گیلانی، یک مذاکره کننده و دانشمند قوانین اسلامی به ای اف پی گفت، این ابهام زنان را نسبت به مذاکره با طالبان نگران می سازد.

گیلانی ۶۶ ساله، سخنگوی مجاهدین علیه شوروی در دهه ۱۳۶۰ و رئیس پیشین جمعیت افغانی سره میاشت گفت، «هر زن در افغانستان ترس دارد... ما همیشه این ترس را داریم که هر وقت در افغانستان تغیراتی ایجاد شود و هر وقت تغیر سیاسی به وجود بیاید، همیشه زنان آسیب می بینند.»

با این حال، وی گفت که حمایت مردان تیم خود را که «دقیقاً به همان چیزی اعتقاد دارند که من به آن اعتقاد دارم» با خود دارد.

نخست، مذاکرات باید بالای «ارزش های مشترک» مانند اسلام و دستیابی به آتش بس باشد.

گیلانی گفت، «من خیلی دوست دارم یک افغانستان را ببینم که در آن شما خود را در معرض خطر نبینید... اگر اکنون به آن نرسیم، هرگز این اتفاق نخواهد افتاد.»

حبیبه سرابی ۶۲ ساله، یک مذاکره کننده دیگر که طالبان در زمان حکومت خود (۱۳۷۵ الی ۱۳۸۰) مانع کار وی شدند و وی مجبور شد که به پاکستان فرار کند تا بتواند به تدریس خود ادامه دهد، می خواهد اطمینان حاصل کند که افغانستان به عنوان یک جمهوریت باقی بماند و نه «امارت» تحت کنترل طالبان که در آن قوانین دینی حقوق اساسی را نادیده می گیرند.

سرابی، بعد از بازگشت به افغانستان اولین والی زن در این کشور شد و دو دفعه به عنوان وزیر خدمت کرده است.

وی هنوز قانع نیست که علی رغم اینکه رهبران سیاسی این گروه به مذاکرات صلح با حکومت می روند، جنگجویان طالب در جبهه ها، طرز تفکر خود را تغیر داده باشند.

وی به ای اف پی گفت، «جنگجویان در افغانستان از عین ایدیولوژی برخوردار اند؛ آنها رفتار یکسانی دارند.»

سرابی گفت، باز هم، آغاز مذاکرات «بسیار مثبت» بوده است.