چين و روسيه بالای یک توطئه کار می کنند تا جهان را برای حاکمیت استبدادی آماده کنند

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و شی جین پینگ رئیس جمهور چین که کشورهایشان با تهدید مشترک روبرو شده اند و در کشورهای همجوار آنها دیموکراسی های مانند غرب رو به افزایش هستند، هفته گذشته تعهد کردند که در «دوران جدید» نظم سیاسی و نظامی جهان، در کنارهم بمانند.

این دو رهبر مستبد به روز جمعه (۱۵ دلو) به روز افتتاحیه بازی های اولمپیک زمستانی بیجینگ با یکدیگر ملاقات کردند و از یک توافق طویل مدتی پرده برداشتند که به گفته تحلیلگران، ایالات متحده به عنوان یک قدرت جهانی، اتحادیه ناتو و به صورت عموم دیموکراسی آزاداندیش را به چالش می کشد.

آنها در یک اعلامیه مشترکی که پس از این ملاقات منتشر شد گفتند، «دوستی میان این دو کشور هیچ محدودیتی ندارد. هیچ زمینه ممنوع برای همکاری وجود ندارد.»

پوتین و شی جین پنگ تعهد سپردند که در زمینه‌ های مختلفی به شمول فضا، ذکاوت مصنوعی، تغیرات اقلیمی و کنترل انترنیت همکاری کنند.

آنها همچنان گفتند که «هیچ نوع دیموکراسی مناسب برای همه» وجود ندارد. این برای مسکو و بیجینگ که با جنبش‌ های دیموکراتیک در قلمرو نفوذ خود مبارزه می کنند، اظهارات راحت است.

در این اعلامیه آمده است، «روسیه و چین در برابر تلاش ‌های نیروهای خارجی برای اینکه امنیت و ثبات در مناطق مشترک همجوار را تضعیف کنند می ایستند، قصد دارند تا با مداخله نیروهای خارجی در امور داخلی کشورهای مستقل تحت هر بهانه‌ ای مبارزه کنند، با اعتراضات گوناگون مخالفت کنند و همکاری ‌ها را افزایش دهند.»

در این سند که برای «حاکمیت، امنیت و منافع کشورهای دیگر» تقاضای احترام می کند همچنان آمده است، «هر دوی این کشورها با گسترش بیشتر ناتو مخالف هستند و از اتحاد آتلانتیک شمالی می‌ خواهند که از عملکرد های ایدیولوژیک دوران جنگ سرد دست بردارد.»

آماده ساختن جهان برای حاکمیت استبدادی

دانیل رسل معاون ریاست امنیت بین ‌المللی و دیپلوماسی در انستیتوت پالیسی جامعه آسیا (ای اس پی آی) به رویترز گفت، «این دو رهبر اراده خود برای همبستگی و ایستادگی در برابر ایالات متحده و غرب، آمادگی خود برای مقاومت در برابر تحریم‌ ها و رقابت با رهبری جهانی امریکا را اعلام می ‌کنند».

رابرت دالی رئیس انستیتوت کیسینجر در مورد چین و ایالات متحده در مرکز ویلسون در واشینگتن دی سی، با این نظر موافق است.

وی به روزنامه نیویارکر گفت، «این یک تعهدی است که در برابر امریکا و غرب، از نظر ایدیولوژیکی و همچنان نظامی، شانه به شانه بیاستند.»

وی به زمان بندی استراتیژیک این توافق اشاره کرد، زیرا تنش ها در امتداد مرزهای روسیه با کشورهای شوروی سابق به شمول اوکراین، و تهاجم نظامی فزاینده چین در قبال تایوان، افزایش می یابند.

تایوان دیموکراتیک و خودمختار تحت تهدید دایمی حمله چین مستبد زندگی می کند. چین این جزیره را جزء قلمرو خود می داند و تعهد کرده است که اگر لازم باشد روزی آن را با زور تصرف خواهد کرد.

تایوان از سال ۱۹۴۹ میلادی بدینسو دارای حکومت خودش بوده است.

استیف تسنگ یک دانشمند علوم سیاسی در پوهنتون سواس (اس او ای اس) لندن گفت، پوتین و شی جین پنگ که به طور علنی در زمان افتتاح اولمپیک ظاهر شدند، «برای آماده ساختن جهان برای حاکمیت استبدادی، به ویژه کشورهای سوسیالیستی سابق» تعهد بیشتری را نشان دادند.

نبود اتحاد

تسنگ به ای اف پی گفت، از نظر شی جین پنگ، اتخاذ کردن یک موقف علنی در مورد اوکراین «علاقه مشترک وی با پوتین برای به چالش کشیدن نظم جهانی تحت سلطه ایالات متحده» را نشان می دهد.

روسیه نیز به نوبت خود با مخالفت کردن با «هر گونه استقلال» تایوان، حمایت خود از پالیسی «چین واحد» بیجینگ را دوباره تائید کرده و از سرکوب بی رحمانه بیجینگ علیه جنبش دیموکراسی خواهانه هانگ کانگ در دو سال گذشته، حمایت کرد.

پوتین این مشارکت استراتیژیک گسترده تر با چین را «بی سابقه» و «با عزت» توصیف کرد، در حالیکه شی جین پنگ گفت که توافق مشترک آنها «بالای چین، روسیه و جهان تأثیر گسترده ای خواهد داشت».

از زمانیکه کریمیا توسط روسیه در سال ۱۳۹۳ از اوکراین جدا شد و این امر باعث شد که رهبر روسیه تا حد زیادی در لیست سیاه غرب قرار گیرد، رسانه‌ های رسمی چین ملاقات ‌های مکرر شی جین پنگ و پوتین را بزرگنمایی می کردند.

گلوبل تایمز چین اخیراً تذکر کرده است که «این دو رهبر علاوه بر ملاقات های رسمی، همچنان لحظات نزدیک مانند لذت بردن از نوشیدنی ودکا، کاویر و آیسکریم روسی و تجلیل نمودن روز تولد یکدیگر را باهم گذرانده اند».

آنتون بارباشین یک تحلیلگر در مرکز مطالعاتی ریدل در گلاسکو اسکاتلند گفت، روابط تقویت شده میان روسیه و چین هنوز یک «اتحاد» محسوب نمی شود.

وی به ای اف پی گفت، «اما ما حتماً اقدامات بیشتر هماهنگ شده در روابط بین ‌المللی، ممکن کمپاین ‌های همزمان در اروپا و آسیا، و همچنان تعمیق روابط اقتصادی میان مسکو و بیجینگ را خواهیم دید.»

یکی از نگرانی ها در تلاش برای ایجادکردن چنین مشارکت، نامساوات گسترده اقتصادی میان چین و روسیه است. بر اساس گزارش بانک جهانی، تولید ناخالص داخلی چین در سال ۱۳۹۹ (بیش از ۱۴.۷ تریلیون دالر) بود که در مقایسه با کمتر از ۱.۵ تریلیون دالر روسیه، تقریباً ۱۰ برابر بیشتر است.

هزینه های فرصت

حمایت شی جین پنگ از روسیه در رویارویی پوتین با غرب بر سر اوکراین، یک نقطه عطف است.

روسیه ۱۰۰۰۰۰ سرباز را در مرزهای اوکراین جمع کرده است و کشورهای غربی نیز تعهد سپرده اند که در صورت حمله مسکو، تحریم های ویرانگری را علیه این کشور وضع خواهند کرد.

ملاقات پوتین با شی جین پنگ پس از آن صورت گرفت که ایالات متحده گفت در مورد یک طرح مسکو شواهدی در دست دارد که برای توجیه کردن حمله روسیه بر همسایه خود، یک حمله جعلی اوکراین بالای روس ها را فلمبرداری کند.

پوتین از تهدید حمله بر اوکراین برای تقاضای توقف گسترش ناتو استفاده می کند و اکنون در این نمایش حمایت واضح بیجینگ را نیز با خود دارد.

مسکو در زمان جنگ روسیه در جیورجیا در سال ۱۳۸۷، حمله این کشور بالای اوکراین در سال ۱۳۹۳ و یا جدایی کریمیا از اوکراین، حمایت بیجینگ را نداشت.

جنگ تقریباً هشت ساله میان کیف و جدایی طلبان طرفدار مسکو، باعث کشته شدن ۱۳۰۰۰ نفر شده است.

اما این دفعه، دستاورد برای چین شاید در محوطه خودش باشد: تمرکز بیشتر نیروهای امریکایی بر اوکراین و سایر کشورهای اروپای شرقی، به معنای حضور نظامی کمتر برای رقابت با بیجینگ در بحرالکاهل است.

به عنوان مثال، پاسخ ایالات متحده به مسکو در مورد هرگونه حمله بالای اوکراین، ممکن تأثیر زیادی بالای هر نوع اقدام چین برای تصرف کردن تایوان که واشینگتن اعلام کرده است از استقلال آن دفاع خواهد کرد، داشته باشد.

تمایل به غرب

کیف به نوبت خود از متحدین غربی خود برای حمایت آنها در جریان تهاجم فزاینده روسیه، سپاسگذاری کرده است.

دیمیترو کولیبا وزیر خارجه اوکراین به روز جمعه در واکنش به گزارش‌ های استخباراتی ایالات متحده در مورد عملیات «پرچم دروغین» روسیه گفت، «از سال ۱۳۹۳ بدینسو، ما اقدامات دسیسه آمیز زیادی را از سوی فدراسیون روسیه دیده ایم؛ ما دیده‌ ایم که آنها از هیچ کاری دریغ نمی کنند تا آنها توطئه بسازند و اوکراین را مقصر بدانند».

کولیبا گفت که طرح ادعا شده «حیرت انگیز» نبود.

وی گفت، «این بسیار مهم است که هر گونه طرح، هر گونه اراده روسیه آشکار شود و ما مؤفق شویم که آنها را خنثی کنیم.»

ادعای واشینگتن پس از دیدار رهبران اروپایی برای حمایت از کیف به شمول بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، مطرح شد.

کولیبا از نمایش‌ های حمایت استقبال کرده و گفت که آنها از «وخیم‌ تر شدن بیشتر وضعیت امنیتی» از سوی روسیه، جلوگیری کرده اند.

در برابر تهاجم چین، تایوان نیز از حمایت سیاسی و نظامی غرب سپاسگذاری کرد.

تایپی به روز سه‌ شنبه از ایالات متحده برای فروختن تجهیزات و خدمات به ارزش ۱۰۰ میلیون دالر برای تقویت سیستم های دفاع هوایی و موشکی این کشور، سپاسگذاری کرد.

به گفته وزارت دفاع تایوان، انتظار می رود که این قرارداد در ماه حمل سال آینده اجرایی شود.

اداره همکاری امنیتی دفاعی ایالات متحده گفت که این قرارداد حمایت انجنیری و ترمیم سیستم های دفاع هوایی را تحت پوشش قرار می دهد و «آمادگی برای عملیات هوایی را تضمین خواهد کرد».

این اداره گفت، «دریافت کننده به عنوان یک وسیله دفاعی در برابر تهدیدات منطقه ای و تقویت دفاع از قلمرو خود، از این قابلیت استفاده خواهد کرد.»

بیجینگ در ماه‌ های اخیر تهاجمات خود به منطقه شناسایی دفاع هوایی تایوان را افزایش داده و این تهاجمات در ربع آخر سال ۲۰۲۱ میلادی، به شدت افزایش یافته بود.

بر اساس یک دیتابیس که توسط ای اف پی جمع آوری شده است، سال گذشته تایوان ۹۶۹ تهاجم توسط هواپیماهای جنگی چین را ثبت کرد که این تعداد بیش از دو برابر ۳۸۰ تهاجم بوده است که در سال ۲۰۲۰ میلادی انجام شده اند.

به نظر می ‌رسد که در سال جدید نیز همین روند دنبال شود: وزارت دفاع تایوان در دو روز ماه جدی ۵۲ هواپیمای جنگی را در حال ورود به این منطقه ثبت کرد، که در یک دوره کوتاه افزایش زیادی را نشان می دهد.

زاویر چانگ سخنگوی ریاست جمهوری تایوان به روز سه شنبه در یک اعلامیه گفت، «این از زمان به قدرت رسیدن جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده، دومین فروش تسلیحات به تایوان و اولین فروش در سال جاری است.»

وی افزود، «این امر مشارکت قوی میان تایوان و ایالات متحده را نشان می دهد.»