هدف پروژه های معیشت بدیل، جلوگیری از روی آوردن افغان های بیکار به مزارع کوکنار است

کندهار -- حکومت افغانستان تعدادی از پروژه های معیشت بدیل را فراهم می کند تا اطمینان حاصل کند که افغان هایی که توسط همه گیر ویروس کرونا از کار برکنار شده اند، برای بدست آوردن پول به کشت کوکنار روی نیآورند.

افغانستان از مدت ها بدینسو بزرگترین تولید کننده تریاک در جهان بوده و بیش از ۸۰٪ عرضه جهانی را تولید می کند، اما طی سال های اخیر در زمینه کاهش مقدار زمین های کشت شده با این گیاه غیرمجاز، پیشرفت هایی صورت گرفته است.

بیش از ۳۸۰۰۰ مورد ویروس کرونا کووید-۱۹ و بیش از ۱۴۰۰ مورد مرگ و میر در افغانستان اعلام شده است، اگرچه وزارت صحت در ماه اسد تخمین کرد که احتمالاً حصه سوم تمام نفوس به این بیماری مبتلا شده اند.

یک قرنطین چند ماهه، که عمدتاً شهرها را تحت تأثیر قرار داد، از اواسط ماه اسد به تدریج برداشته شد، و برخی از مکاتب، تالارهای عروسی و بازارها دوباره بازگشایی شدند.

بیکاران به دنبال پول نقد سریع

اما قرنطین و محدودیت های سفری باعث شد که تجارت متوقف شود و بسیاری از تجارت ها مجبور شوند که پرسونل خود را برکنار کنند.

فاضلی ۴۲ ساله یک مستری در ولایت ارزگان گفت، «به دلیل ویروس کرونا، کارم را از دست دادم.»

وی گفت، «من یک خانواده ۱۲ نفری دارم؛ من نان آور خانواده هستم. من چاره ای جز کارکردن در مزارع کوکنار ندارم تا مقداری پول بدست آورم.»

دهاقین معمولاً برای برداشتن حاصلات بهار و تابستان به کارگران فصلی نیاز دارند، اما همه گیر ویروس کرونا باعث شد که بسیاری نمی خواستند یا نمی توانستند برای کار سفر کنند.

یک گزارشی که توسط دفتر ملل متحد برای مبارزه با مواد مخدر و جرایم در ماه جوزا منتشر شد، دریافت که «در ولایات غربی و جنوبی کشور، عمدتاً به دلیل بسته شدن گذرگاه مرزی با پاکستان» کمبود کارگران مشاهده شده است.

متعلمین که به دلیل قرنطین نمی توانستند به مکتب بروند، از جمله کسانی بودند که حاضر شدند و برای درآوردن پول سریع به سمت مزارع کوکنار رفتند.

نذیر احمد، یک متعلم ۱۸ ساله در قندهار گفت، «مکتب ما رخصت است و من برای کار در یک مزرعه کوکنار و کسب درآمد وقت کافی دارم. حدود ۲۰ نفر از همصنفی هایم نیز در اینجا کار می کنند.»

تولید کوکنار بیشتر در پایگاه های جنوبی طالبان مرکزیت دارد، اگرچه تریاک همچنان در مرزهای شرقی این کشور با پاکستان کشت می شود.

مسافر، یکی از باشندگان ولسوالی خوگیانی، ولایت ننگرهار گفت، «هیچ کاری پیدا نمی شد و بسیاری از مردم، به ویژه خویشاوندان من و هم قریه من، به دلیل بیکاری به کشت کوکنار روی آوردند.»

مدت ها است که طالبان با گرفتن مالیات از دهاقین و قاچاقچیان، و اداره کردن کارخانه های تولید مواد مخدر، که تریاک خام را برای صادرات به مورفین یا هیروئین تبدیل می کنند، از کوکنار سود می برند، که سپس مواد مخدر از طریق همسایگان پاکستان و ایران قاچاق می شود.

بدیل ها برای کشت کوکنار

اهداکنندگان بین المللی طی ده سال گذشته میلیاردها دالر را در زمینه مبارزه با مواد مخدر در افغانستان، به شمول برنامه هایی برای تشویق دهاقین برای استفاده از سایر محصولات سودآور مانند زعفران، مصرف کرده اند.

اکبر رستمی، سخنگوی وزارت زراعت، آبیاری و مالداری گفت، «بسیاری از پروژه های بدیل معیشت تطبیق شده و در حال حاضر در ولایاتی که کوکنار کشت می شود در حال تطبیق است.»

وی گفت، «باغداری، ساختن باغات میوه بر اساس شرایط آب و هوای هر ولایت، و کشت غله دانه، زعفران، آلو ویرا، گیاهان طبی و به طور عمومی ترویج کشت حلال، [برخی از] پروژه های بدیل معیشت است که درآمد را افزایش داده است، به خصوص برای دهاقینی که قبلاً کوکنار کشت می کردند.»

وی گفت، «در حال حاضر، پروژه های معیشتی در هلمند، قندهار، ننگرهار و سایر ولایات در حال انجام است. ساختن سبزخانه ها و ترویج باغات پسته، از بخش های دیگر برنامه بدیل معیشت اند که در مناطق غربی و جنوبی کشور در کاهش کشت کوکنار نتایج خوبی داشته است.»

طارق آرین، سخنگوی وزارت امور داخله گفت، «برنامه بدیل معیشت برای جلوگیری و کاهش كشت کوکنار بخشی از برنامه حکومت است.»

وی گفت، «اداره مبارزه با مواد مخدر در وزارت امور داخله، با همکاری وزارت زراعت، پروژه های بدیل معیشت را تطبیق می کند که نتایج خوبی به همراه داشته است.»

آرین گفت، «هزاران هکتار از مزارع کوکنار در ولایات مختلف طی یک سال گذشته تخریب شده است. پروژه های بدیل معیشت در صدها قریه كه قبلاً مناطق كشت کوکنار بودند، تطبیق شده است و دهاقین در حال حاضر به جای آنها زعفران، آلو ویرا و انواع سبزیجات و میوه ها را کشت می کنند.»

وی گفت، «كشت کوکنار در بسیاری از ولایات كاهش یافته است.»

بر اساس گزارش جهانی مواد مخدر دفتر ملل متحد برای مبارزه با مواد مخدر و جرایم، که به تاریخ ۵ سرطان منتشر شد، دهقانان افغان سال گذشته در ۸۱۵۰۰۰ جریب (۱۶۳۰۰۰ هکتار) زمین کوکنار کاشتند که نسبت به سال ۱۳۹۷، حدود ۳۷٪ کاهش یافته است.

در سال ۱۳۹۸، تمام ولایات اصلی کشت کوکنار، شاهد کاهش قابل توجهی در مقدار کشت این فصل بوده اند.

در این گزارش آمده است، كشت کوکنار در ننگرهار ۸۲٪ كاهش یافته است، در حالیكه ولایات نیمروز شاهد کاهش ۷۸٪، قندهار ۴۰٪، ارزگان ۳۸٪، فراه ۳۵٪ و هلمند ۳۴٪ بوده اند.

[سلیمان از کابل در تهیه این گزارش سهم داشته است.]